Một cửa sổ nhìn vào ASEAN
ASEAN là một tổ chức kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, được thành lập từ năm 1967. Hiện tại ASEAN có 10 quốc gia thành viên; dân số khoảng 600 triệu người, chiếm 8,8% dân số thế giới. Việt Nam là thành viên của ASEAN từ năm 1995. Đã gần 30 năm, thế nhưng chúng ta lại hiểu biết quá ít về nền văn hóa quá đa dạng của khu vực này.
Nhà xuất bản Hội Nhà văn vừa liên kết cùng Công ty Nhã Nam ra mắt cuốn sách Đẹp là một nỗi đau của nhà văn người Indonesia Eka Kurniawan. Việt Nam gần 30 năm là thành viên của tổ chức này, nhưng suốt thời gian qua, những tác phẩm văn học của các nước ASEAN được giới thiệu ở nước ta có thể đếm trên đầu ngón tay. Chính vì thế, Đẹp là một nỗi đau như một cánh cửa sổ hiếm hoi cho chúng ta nhìn vào đời sống văn hóa của một đất nước trong ASEAN.
Bao nhiêu thăng trầm và biến động của lịch sử Indonesia, bắt đầu từ thời còn là thuộc địa của Hà Lan, đến chiến tranh thế giới thứ 2 với sự xuất hiện của quân Nhật, thời kỳ độc lập với những xung đột bất tận giữa các phe phái, cuộc đảo chính đẫm máu của quân đội dẫn đến việc tiêu diệt những người cộng sản… tất cả được thể hiện qua biến động trong gia đình của bà gái điếm nổi tiếng nhất thành phố Dewi Ayu. Bà có 3 người con gái xinh đẹp, sản phẩm của những lần bị cưỡng bức, lần lượt kết hôn với các nhân vật mang tính biểu tượng của xã hội Indonesia thời đó: Một người là lãnh đạo quân đội, một người là cộng sản và một người là thành phần trùm xã hội đen… Những diễn biến xoay quanh những gia đình này phản ánh xã hội rối ren suốt một chặng dài lịch sử của đất nước Indonesia. Theo dòng chảy lịch sử, cả 3 người con rể đều chết theo cách riêng thật kỳ lạ, để lại 3 góa phụ xinh đẹp. Tác phẩm đã truyền đi một thông điệp, dù xã hội biến động thế nào, chỉ có tình yêu là vĩnh cửu và đẹp là một nỗi đau!
Đẹp là một nỗi đau được Eka Kurniawan thể hiện bằng bút pháp hiện thực huyền ảo. Đọc tác phẩm, người ta thấy phảng phất như Trăm năm cô đơn của Gabriel Garcia Marquez nổi tiếng. Câu chuyện ở đây kể về gia đình bà gái điếm Dewi Ayu nổi tiếng tại thành phố Halimunda là một lát cắt lịch sử Indonesia thu nhỏ, phảng phất như ngôi làng Macondo với dòng họ Buendia bao gồm 7 thế hệ qua 100 năm là một phần lịch sử của Colombia. Gia đình bà cũng giống như dòng họ Buendia bị ám ảnh bởi một lời nguyền. Cuộc sống của thành phố Halimunda trong Đẹp là một nỗi đau cũng đầy các điềm triệu, đời sống tâm linh, niềm tin tôn giáo, các huyền thoại và truyền thuyết…khiến người đọc như lạc vào một thế giới khác, đầy say mê, thích thú.
Đất nước vạn đảo mênh mông, kỳ bí với những sắc tộc đa dạng sống sâu trong các khu rừng nguyên sinh, đa tín ngưỡng, đa sắc tộc nay được tái hiện dưới bút pháp của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo, vùng văn hóa này càng thêm kỳ bí, huyền hoặc…
