Một doanh nghiệp đa cấp bán mỹ phẩm chưa công bố

Khi sản phẩm “đi trước” thủ tục công bố

Một sản phẩm mỹ phẩm được lưu thông trên thị trường khi chưa được cơ quan chức năng cấp số tiếp nhận phiếu công bố. Sai phạm xảy ra tại một doanh nghiệp kinh doanh theo phương thức đa cấp, cho thấy những rủi ro tiềm ẩn trong khâu hậu kiểm sản phẩm thuộc nhóm hàng hóa liên quan đến sức khỏe người tiêu dùng.

Cụ thể, Công ty TNHH Elken International Việt Nam (địa chỉ tại quận 3, TP. Hồ Chí Minh) vừa bị Thanh tra Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh xử phạt hành chính vì hành vi đưa sản phẩm mỹ phẩm ra thị trường khi chưa được cấp số tiếp nhận phiếu công bố theo quy định. Sản phẩm vi phạm là Elysyle Ginseng Essence Massage Cream, mã BCC1661, ngày sản xuất 19/3/2024, hạn sử dụng 18/3/2027. Ngoài việc bị xử phạt 50 triệu đồng, doanh nghiệp còn bị đình chỉ hoạt động kinh doanh sản phẩm này trong thời hạn 4,5 tháng kể từ ngày 21/5/2025, đồng thời bị buộc thu hồi và tiêu hủy toàn bộ sản phẩm vi phạm.

Sản phẩm mỹ phẩm Elysyle Ginseng Essence Massage Cream. Ảnh chụp màn hình

Elken International Việt Nam là một doanh nghiệp hoạt động theo phương thức bán hàng đa cấp, chuyên phân phối các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và mỹ phẩm, hàng tiêu dùng. Sai phạm lần này đã dấy lên lo ngại về lỗ hổng trong khâu kiểm soát chất lượng sản phẩm, đặc biệt là với những doanh nghiệp sở hữu hệ thống phân phối sâu rộng, tiếp cận trực tiếp đến người tiêu dùng thông qua hình thức tư vấn cá nhân và truyền miệng.

Siết hậu kiểm, minh bạch quảng cáo

Trước đó, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã có văn bản cảnh báo và yêu cầu các doanh nghiệp bán hàng đa cấp khẩn trương rà soát toàn bộ hồ sơ pháp lý liên quan đến sản phẩm và hoạt động quảng cáo. Theo cơ quan này, thời gian gần đây đã ghi nhận nhiều vụ việc liên quan đến việc sản xuất, lưu hành sữa giả, thuốc giả, quảng cáo thực phẩm và mỹ phẩm sai sự thật, phóng đại công dụng. Đáng lo ngại hơn, các hoạt động này thường gắn liền với sự tham gia quảng bá của người nổi tiếng, người có ảnh hưởng trên mạng xã hội, khiến người tiêu dùng dễ bị đánh lừa bởi hình ảnh thay vì thông tin pháp lý rõ ràng.

Văn bản của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia nêu rõ: doanh nghiệp cần đảm bảo sản phẩm được lưu hành phải được công bố đúng quy định, đúng nội dung, rõ ràng và minh bạch về thành phần, công dụng, chất lượng và xuất xứ. Bên cạnh đó, việc sử dụng hình ảnh của bác sĩ, dược sĩ, nhân viên y tế, thư cảm ơn hoặc lời chứng thực của người bệnh để quảng bá thực phẩm và mỹ phẩm đều bị nghiêm cấm theo các quy định hiện hành.

Ngoài ra, đối với trường hợp sử dụng người có ảnh hưởng (KOLs, influencers) để giới thiệu sản phẩm, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia nhấn mạnh, cả doanh nghiệp và người tham gia quảng bá đều phải chịu trách nhiệm về tính minh bạch và trung thực của thông tin. Mọi nội dung quảng cáo phải tuân thủ đầy đủ quy định của Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật Quảng cáo và các văn bản pháp luật liên quan.

Elken International Việt Nam là một doanh nghiệp hoạt động theo phương thức bán hàng đa cấp. Ảnh: Elken

Theo PGS.TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, việc để xảy ra trường hợp sản phẩm mỹ phẩm lưu thông khi chưa có số công bố là hành vi không chỉ vi phạm quy định pháp luật, mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng. “Dù doanh nghiệp hoạt động theo mô hình phân phối nào, điều kiện tiên quyết để sản phẩm được lưu hành là phải tuân thủ các thủ tục pháp lý cơ bản. Việc công bố sản phẩm không chỉ là hình thức, mà còn là căn cứ để truy xuất nguồn gốc, chất lượng và đánh giá độ an toàn khi sử dụng”, vị chuyên gia phân tích.

Theo ông, các cơ quan quản lý hiện đã có nhiều công cụ để kiểm soát việc lưu hành sản phẩm, nhưng thách thức vẫn nằm ở khâu thực thi và hậu kiểm. “Chúng ta đang chuyển từ tư duy tiền kiểm sang hậu kiểm, nhưng nếu thiếu chế tài đủ mạnh và thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý, rất dễ xảy ra tình trạng sản phẩm "ra chợ" trước khi được kiểm duyệt”, ông Long nói.

Thực tế cho thấy, khi hệ thống phân phối ngày càng mở rộng và linh hoạt, thì yêu cầu về minh bạch thông tin sản phẩm và trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp cũng cần được nâng lên. Những vụ việc như của Công ty TNHH Elken International Việt Nam là lời nhắc nhở rõ ràng rằng, chỉ một sơ suất trong quy trình pháp lý cũng có thể dẫn đến hệ lụy lớn về niềm tin của người tiêu dùng.

Ngân Thương