Một món cá khoái khẩu nhiều người mê, hóa ra lại cực độc

Trong ẩm thực Á Đông, gỏi cá sống là món ăn được nhiều người ưa chuộng bởi hương vị tươi mới và sự tinh tế trong cách thưởng thức. Những lát cá tươi ngọt thanh, khi kết hợp cùng các loại gia vị đặc trưng, mang lại cảm giác vừa mát lành vừa hấp dẫn, khiến thực khách khó lòng từ chối.

Thế nhưng, đằng sau sức hút của món ăn này lại tiềm ẩn không ít rủi ro cho sức khỏe, đặc biệt là nguy cơ nhiễm ký sinh trùng sán lá gan. Đây là vấn đề đã nhiều lần được giới chuyên gia y tế cảnh báo.

Đằng sau sức hút của món gỏi cá sống lại tiềm ẩn không ít rủi ro cho sức khỏe. (ảnh minh họa từ Nghean24h)

Khi món ăn khoái khẩu trở thành “kẻ phá gan”

Mới đây, các bệnh viện tại tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) liên tiếp tiếp nhận những ca cấp cứu do ăn gỏi cá sống. Một người đàn ông nhập viện với triệu chứng đau bụng dai dẳng, sốt cao, tổn thương gan; một gia đình ba người ở Thâm Quyến cũng phải điều trị vì đau bụng, rối loạn tiêu hóa sau khi cùng ăn cá sống. Kết quả xét nghiệm cho thấy họ đều bị nhiễm sán lá gan.

Theo bác sĩ Phó Yến Linh, Phó Trưởng khoa Gan và Bệnh truyền nhiễm, Bệnh viện Nhân dân Thâm Quyến: "Cá là thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe. Nhưng nếu ăn sống hoặc chế biến sai cách, cá có thể trở thành con đường đưa ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể".

Ấu trùng sán lá gan thường tồn tại trong các loại cá sống ở vùng nước ô nhiễm. Khi ăn cá chưa được nấu chín, ấu trùng sẽ theo đường tiêu hóa vào cơ thể, sau đó di chuyển ngược dòng mật để ký sinh ở gan. Chúng có thể gây tổn thương nhu mô gan, xơ gan, viêm đường mật, thậm chí dẫn đến ung thư đường mật nếu kéo dài nhiều năm không phát hiện.

Những triệu chứng thường gặp khi nhiễm sán lá gan bao gồm đau âm ỉ vùng gan, vàng da, mệt mỏi, chán ăn, sụt cân bất thường. Nguy hiểm hơn, bệnh có thể diễn tiến âm thầm trong nhiều năm trước khi bùng phát thành biến chứng nặng.

Nếu ăn sống hoặc chế biến sai cách, cá có thể trở thành con đường đưa ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể. (Ảnh minh họa từ Dân Việt)

Ăn ngon nhưng phải an toàn

Ăn cá sống không chỉ là thói quen mà còn là “tinh hoa” của nhiều nền ẩm thực. Người Nhật tự hào về nghệ thuật sashimi tinh tế; ở Việt Nam, những bữa nhậu với gỏi cá kèm chén rượu cay nồng đã trở thành ký ức khó quên của nhiều thực khách. Hương vị tươi mới, cái “ngọt lịm” của từng lát cá vừa cắt ra, hòa cùng nước chấm đặc trưng, khiến món ăn này khó lòng cưỡng lại.

Thế nhưng, sự hấp dẫn ấy lại đi kèm một sự đánh đổi. Bác sĩ Phó Yến Linh nhấn mạnh: "Nguy cơ nhiễm ký sinh trùng từ gỏi cá sống là hoàn toàn có thật. Để bảo vệ sức khỏe, tốt nhất nên thay đổi thói quen ăn uống, nấu chín kỹ thực phẩm trước khi sử dụng, đặc biệt là cá, ốc, cua, tôm hay các loại rau thủy sinh".

Ăn cá sống không chỉ là thói quen mà còn là tinh hoa của nhiều nền ẩm thực nhưng sự hấp dẫn ấy lại dễ đi kèm đánh đổi về sức khỏe. (Ảnh minh họa từ Người đưa tin)

Ẩm thực không chỉ là câu chuyện hương vị mà còn là sự an toàn. Để hạn chế rủi ro từ những món ăn sống, các chuyên gia khuyến cáo một số nguyên tắc phòng ngừa như sau:

Luôn rửa tay trước khi chế biến và sau khi đi vệ sinh.

Không dùng phân tươi để bón rau, quản lý tốt chất thải của người và động vật.

Chỉ sử dụng nguồn nước sạch trong ăn uống và sinh hoạt.

Tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần cho cả gia đình.

Trong bối cảnh ẩm thực ngày càng phong phú và hội nhập, việc thưởng thức món ăn mới lạ là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, người sành ăn không chỉ biết chọn món ngon mà còn phải biết bảo vệ sức khỏe.

Với gỏi cá sống, thay vì ăn tươi trực tiếp, bạn hoàn toàn có thể chế biến cá thành nhiều món chín hấp dẫn như cá hấp xì dầu, cá kho, lẩu cá, canh chua cá… vừa giữ được hương vị đặc trưng, vừa đảm bảo an toàn.

Ẩm thực là nghệ thuật thưởng thức nhưng cũng là khoa học của sự lựa chọn. Món ăn khoái khẩu có thể đem lại niềm vui ngắn hạn nhưng sức khỏe là hành trình dài hơi.

Minh Huy