Một nền tài chính vì dân

Tài chính được ví như huyết mạch của nền kinh tế. Chủ tịch Hồ Chí Minh có vai trò vô cùng quan trọng trong việc định hướng và phát triển nền tài chính Việt Nam. Người đã đặt nền móng cho một nền tài chính quốc gia độc lập, tự chủ, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp cách mạngvà xây dựng đất nước.

Tư tưởng của Người về tài chính bao gồm các yếu tố then chốt như sản xuất và tiết kiệm, chống tham ô lãng phí, và xây dựng một nền tài chính thống nhất, dân chủ.

Nội dung cơ bản bao trùm trong tư tưởng Hồ Chí Minh về tài chính và cũng là hoài bão củaNgười là, "xây dựng một nướcViệt Nam hòa bình, thống nhất,độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần xứng đáng vào sựnghiệp cách mạng thế giới".

Chủ tịch Hồ Chủ tịch với Đoàn đại biểu Anbani tại buổi mít tinh khi đến thăm khu công nghiệp Cao Xà Lá (17/6/1960). Nói chuyện với anh chị em công nhân, Người nhắc các cấp lãnh đạo nhà máy cần chú ý cải thiện đời sống và điều kiện làm việc cho công nhân, trong sản xuất phải cố gắng tận dụng hết công suất máy móc để tránh lãng phí... Ảnh tư liệu.

Ngay trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc, Bác đã chỉ rõ rằng: "Ra sức hoạt động để giành lấy nền hoàn toàn độc lập của nước nhà", nhưng cũng "phải hoạt động để xây dựng một nền kinh tế và tài chính vững vàng và thịnh vượng".

Người yêu cầu, mọi chính sách của Chính phủ về kinh tế- tài chính, từ chính sách thuế,chi hành chính, quản lý biên chế, cho đến tăng gia sản xuất đều nhằm vào lợi ích của nhân dân, lợi ích của kháng chiến, kiến quốc. Người nói một cách thiết thực, cụ thể, dễ hiểu:"Chủ nghĩa xã hội là làm cho dân giàu, nước mạnh", "làm cho mọi người có công ănviệc làm, được ấm no và sống một đời hạnh phúc". Tài chính phải phục vụ và đạt cho được những đặc trưng bản chất của chủ nghĩa xã hội mà Đảng và nhân dân ta đang ra sức phấn đấu đạt tới.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Lê Văn Hiến (bên trái) tặng Bác Hồ quả bí do cán bộ tài chính trồng tại khu tăng gia sản xuất của Bộ Tài chính ở ATK Tuyên Quang năm 1947. Ảnh tư liệu.

Bác Hồ cũng chỉ rõ, tài chính phải lấy sản xuất làm gốc và phục vụ cho phát triển kinh tế, tăng gia sản xuất. Người nhấn mạnh, phải dựa vào sản xuất và thúc đẩy sảnxuất kinh doanh phát triển,tạo sự vững vàng cho nền tài chính quốc gia. Sản xuất có phát triển, có tích lũy thì tài chính nhà nước mới có nguồn thu, tài chính trong dân cư mới dồi dào và có tiềm lực mạnh.

Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đề cao vai trò của tăng gia sản xuất đi đôi với thực hành tiết kiệm. Bác nói: "Chúng ta chỉ có thể xây dựng chủ nghĩa xã hội bằng cách tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm".

Theo Bác, chính sách tài chính, hoạt động tài chính, đặc biệt là chính sách huy động nguồn lực, chính sách thuế, phí, lệ phí, chính sách động viên, phải giải quyết thỏa đáng môíquan hệ giữa tích lũy và tiêudùng, giữa chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên, vừa đảm bảo huy động được nguồn lực,vừa bảo vệ nguồn thu, bồi dưỡng và phát triển nguồn thu. Người lưu ý, khai thác nguồn thu nhưng phải biết chăm sóc nguồn thu, biết khoan sức dân đểlo kế bền lâu dài cho đất nước – đây cũng là tư tưởng của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn đã truyền dạy cho đời sau.

Tư tưởng vì dân thấm đẫm trong những chỉ đạo của Bác Hồ. Người dạy, sản xuất, kinh doanh là gốc, là nền tảng của tài chính, cho nên tài chính phải phục vụ sản xuất và thúc đẩy sản xuất phát triển. Việc bố trí, phân phối nguồn lực tài chính, các khoản ngân sách nhà nước cho phát triển, cho tiêu dùng phải nhằm thúc đâỷsản xuất phát triển, cải thiện đời sống của nhân dân.

Người yêu cầu: “Phải đem hết sức dân, tài dân, của dân làm cho dân". Người cũng chỉra rằng, tùy theo yêu cầu, tình hình và nhiệm vụ cách mạng,Chính phủ cần và có thể phải sử dụng chính sách tài chính,chính sách ngân sách thắt chặt hay nới lỏng. Nhưng dù sử dụng chính sách nào thì cũng phải dựa trên nguyên tắc vì dân: "Chính sách của Đảngvà Chính phủ là phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân"... "Dân đủ ăn, đủ mặc thì những chính sách của Đảng và Chính phủ đưa ra sẽ dễ dàng thực hiện. Nếu dân đói, rét, dốt, bệnh thì chính sách của ta dù có hay mấy cũng không thực hiện được".

Bác luôn quan tâm “Xây dựng một nền kinh tế tài chính dân chủ”, "Quản lý phải dân chủ, tài chính phải công khai - sổ sách phải minh bạch". Cùng với việc phát động tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, Người lên án và phê phán gay gắt tệ nạn tham ô, lãng phí, coi đó như một thứ giặc ở tronglòng cần phải tiêu diệt.

Sinh thời, Bác Hồ luôn quan tâm đến công tác cán bộ, đặc biệt là cán bộ làm công tác tài chính. Bác ví cán bộ là tiền vốn của đoàn thể. Có cán bộ tốt thì chính sách, công việc gì cũng thành công, tức làcó lãi. Người làm công tác tài chính tốt, theoBác, trước tiên phải là người có đạo đức cách mạng, phải khiêm tốn,học hỏi bạn bè, tích cực trau dồi nghiệp vụ, sẵn sàng phục vụ cho lợi ích chung của nhân dân,của xã hội; chí công vô tư, cần, kiệm, liêm, chính, một lòng một dạ phụng sự Tổ quốc, phụng sự Nhân dân.

Được Đảng lãnh đạo vàtư tưởng Hồ Chí Minh soi sáng, lớp lớp cán bộ, công chức, viên chức ngành Tài chính Cách mạng Việt Nam đã không ngừng thi đua rèn luyện, lập nhiều thành tích, đóng góp tích cực vào công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước, xứng đáng với 8 chữ vàng “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”.

Hà Giang