Một nhiệm kỳ 'bận rộn' và khát vọng bứt phá - Kỳ 1: Tăng trưởng trong gian khó

Trong muôn vàn thách thức, Huế không chỉ đứng vững mà còn vươn lên mạnh mẽ, chạm tới cột mốc lịch sử: Trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

UVTW Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND, Trưởng đoàn ĐBQH TP. Huế Lê Trường Lưu (giữa, hàng đầu) kiểm tra cầu vượt cửa biển Thuận An, dự án trọng điểm chuẩn bị về đích

Đô thị chuyển mình

Còn nhớ, những năm đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, dịch COVID-19 còn bủa vây, nhiều cửa hàng đóng cửa, phố phường vắng lặng. Kèm theo đó, tình trạng thiên tai, dịch bệnh trên gia súc, gia cầm đã gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế. Tuy nhiên, với tinh thần chủ động, linh hoạt, nhất là thực hiện tinh thần "vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế", Đảng bộ và Nhân dân thành phố đã từng bước vượt qua khó khăn, thách thức, đạt được những thành quả quan trọng về kinh tế - xã hội. Đến thời điểm gần cuối nhiệm kỳ (cuối tháng 8/2025), Huế đã bứt phá để đưa quy mô kinh tế tăng gấp 1,7 lần so với năm 2020. Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 7,54%/năm, cao hơn mức bình quân cả nước. Thu nhập bình quân đầu người chạm mốc 3.200 USD, năng suất lao động tăng gần 10%/năm… Những con số ấy cho thấy sức bật mạnh mẽ của một đô thị chuyển mình.

Ít ngành nào chịu ảnh hưởng nặng nề như du lịch, nhưng bằng bản lĩnh và sự sáng tạo, đã được vực dậy ngoạn mục. Dự kiến năm 2025, thành phố sẽ đón khoảng 6 triệu lượt khách, tăng gần gấp đôi so với năm 2023. Ngành dịch vụ tăng trưởng bình quân 8,22%/năm, chiếm gần 50% GRDP.

Festival Huế tiếp tục được tổ chức theo mô hình “4 mùa”, gắn kết di sản văn hóa, nghệ thuật truyền thống - đương đại; phát huy giá trị áo dài, ẩm thực, du lịch biển, đầm phá... Nhiều du khách khi đến Huế đều nhận xét: Huế không chỉ là Cố đô với đền đài, lăng tẩm mà còn là một thành phố biết cách sống cùng di sản và làm mới mình mỗi ngày.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trao Nghị quyết công nhận TP. Huế trực thuộc Trung ương. Ảnh: Ngọc Hiếu

Trong 5 năm, công nghiệp - xây dựng tăng trưởng bình quân 8,1%/năm, chiếm 1/3 GRDP. Hàng loạt dự án lớn được đưa vào vận hành như Khu liên hợp sản xuất, lắp ráp ô tô Kim Long Motors, Nhà máy sản xuất găng tay Kanglongda. Hơn 140 dự án tại các cụm công nghiệp mới được cấp phép, tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động, tăng nguồn thu cho ngân sách.

Cùng lúc, các công trình hạ tầng quan trọng liên tiếp được khánh thành: Cao tốc Cam Lộ - La Sơn, La Sơn - Túy Loan, cầu vượt cửa biển Thuận An, Nhà ga T2 - Cảng hàng không quốc tế Phú Bài, cầu Nguyễn Hoàng… Mỗi công trình không chỉ gỡ bỏ “nút thắt hạ tầng”, mà còn mở ra hướng phát triển mới cho Huế.

Từ chuyển đổi cơ cấu kinh tế, tỷ trọng nông nghiệp còn 9,5% GRDP, nhưng kiên định với “nông nghiệp xanh, sạch, bền vững”. Hơn 114 sản phẩm OCOP ra đời, nhiều mô hình nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thông minh được nhân rộng.

Các phong trào “Huế - Xanh, sạch, sáng” và “Ngày Chủ nhật xanh” tạo nên bản sắc riêng của Huế. Mỗi sáng Chủ nhật, hình ảnh quen thuộc các cán bộ, bộ đội, công an, cựu chiến binh, phụ nữ, sinh viên, đoàn viên... từ đô thị đến nông thôn xuống đường quét rác, dọn cỏ, trồng hoa tưởng chừng nhỏ nhưng lại góp phần giữ cho Huế một không gian sống trong lành, cảnh quan ngày một tươi sáng.

Khởi công khu hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư Lộc Tiến (giai đoạn 2) phục vụ dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua TP. Huế

Xứng đáng thành phố trực thuộc Trung ương

Thành tựu lớn nhất của nhiệm kỳ chính là việc Huế chính thức trở thành thành phố trực thuộc Trung ương thứ 6 của cả nước. Đây không chỉ là bước tiến hành chính, mà còn là kết quả của sự nỗ lực sau hơn 35 năm tái lập tỉnh (1989 - 2025). So với ngày đầu tái lập, quy mô kinh tế nay đã tăng 8,5 lần, thu nhập bình quân đầu người tăng 55 lần.

Chạm được cột mốc này, Huế đã trải qua một hành trình đầy thử thách. Sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết (NQ) 54-NQ/TW, ngày 10/12/2019 về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm đến năm 2045; trong đó có mục tiêu đến năm 2025, xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, Đảng bộ tỉnh, nay là thành phố đã khẩn trương cụ thể hóa bằng các chương trình, đề án. Quyết định mang tính đột phá là mở rộng địa giới hành chính vào năm 2021, sáp nhập thêm 13 xã, thị trấn của các huyện lân cận. Từ diện tích chỉ hơn 70km², thành phố Huế (cũ) mở rộng lên hơn 265km², tạo được sự đồng thuận cao của Nhân dân và nỗ lực lớn trong ổn định tổ chức, bộ máy quản lý, bảo đảm an sinh.

Song song đó là dốc sức xây dựng Đề án thành phố trực thuộc Trung ương. Từng tiêu chí kinh tế - xã hội, quy hoạch, hạ tầng, giáo dục, y tế, bảo tồn di sản… đều phải được chứng minh bằng số liệu thuyết phục. "Để hoàn thiện đề án, có những cuộc họp phải làm việc đến khuya để rà soát từng chi tiết. Nếu không có quyết tâm chính trị cao, sẽ khó lòng vượt qua”, ông Trần Hữu Thùy Giang, Chánh Văn phòng UBND thành phố chia sẻ.

Huế lung linh về đêm

Ông Nguyễn Đình Bách, Bí thư Đảng ủy phường Thuận Hóa, nhớ lại thời điểm còn là Chủ tịch UBND huyện Phong Điền (cũ): “Phong Điền lên thị xã là một tiêu chí cứng để Huế đủ điều kiện lên Trung ương. Khi đó, nhiều tiêu chí chưa đạt, trong khi thời hạn về đích đã cận kề. Chúng tôi gần như không có thời gian nghỉ, vừa điều hành công việc thường nhật, vừa tập trung hoàn thiện các tiêu chí. Nhớ lại mới thấy, chỉ có quyết tâm chính trị cao của tập thể cùng sự đồng lòng của Nhân dân mới có thể hoàn thành nhiệm vụ”.

Câu chuyện ở huyện Phong Điền (cũ) chỉ là một trong rất nhiều "lát cắt" cho thấy sự nỗ lực rất lớn và bền bỉ của toàn bộ hệ thống chính trị. Các tiêu chí về hạ tầng, kinh tế, xã hội, quy hoạch đô thị… được huy động nguồn lực thực hiện đồng bộ. Trong đó, mở rộng địa giới hành chính TP. Huế gấp 5 lần diện tích cũ là bước ngoặt quan trọng, tạo điều kiện tích hợp không gian đô thị - nông thôn, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn để tiến tới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

TS. Phan Tiến Dũng, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử thành phố cho biết: “Trong quá trình biên soạn tập IV, Lịch sử Đảng bộ tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế) giai đoạn 2001 - 2024, thì nhiệm kỳ 2020 - 2025 có nhiều sự kiện, nhiều thành tựu, nhiều điểm nhấn nhất. Không chỉ cho thấy sự thay đổi toàn diện của thành phố, mà còn chứng minh sự lãnh đạo, chỉ đạo linh hoạt, quyết tâm của Đảng bộ. Đặc biệt, trong giai đoạn dịch bệnh, Đảng bộ TP. Huế đã rất linh hoạt, tranh thủ tối đa sự ủng hộ của Trung ương và có những chính sách, giải pháp kịp thời”.

Tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. Huế mới đây, ông Lê Quang Mạnh, UVTW Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội đánh giá: Qua quá trình theo dõi, giám sát việc triển khai các giải pháp xây dựng TP. Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, có thể thấy lãnh đạo thành phố luôn nhất quán quan điểm phát triển cân đối giữa kinh tế và bảo tồn di sản, văn hóa; không hy sinh giá trị truyền thống để phát triển...

(Còn nữa)

ĐỨC QUANG