Một số lưu ý khi hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động
Việc ngành Thuế triển khai quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động giúp người nộp thuế chủ động thực hiện nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, không ít người nộp thuế vẫn có những băn khoăn về hồ sơ quyết toán, quy trình hoàn thuế tự động và cơ quan thuế sẽ làm gì để hỗ trợ cho người nộp thuế. Vụ Quản lý Thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh, cá nhân (Tổng cục Thuế) đã có thông tin giải thích rõ để người nộp thuế yên tâm thực hiện.
Người nộp thuế làm gì để hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động?
Nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác quản lý thuế, đơn giản hóa quy trình thủ tục, hỗ trợ NNT giảm thời gian xử lý thủ tục và góp phần giảm khối lượng công việc của cơ quan thuế, ngày 24/1/2025, Tổng cục Thuế đã ban hành “Quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động” theo Quyết định số 108/QĐ-TCT của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (Quyết định 108).
Theo đó, việc giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quy trình mới được triển khai từ kỳ quyết toán thuế TNCN năm 2024.

Hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân của người nộp thuế được xử lý tự động, thuận lợi, chính xác và hiệu quả. Ảnh: TL
Để hồ sơ hoàn thuế TNCN của NNT được xử lý tự động, thuận lợi, chính xác và hiệu quả, Tổng cục Thuế khuyến khích NNT sử dụng chức năng “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý” và thực hiện liên kết, đăng ký số tài khoản ngân hàng (đích danh và đã được xác thực) trên các ứng dụng thuế điện tử như: Ứng dụng eTax Mobile; ứng dụng thuế điện tử dành cho cá nhân (iCanhan) để nộp hồ sơ hoàn thuế TNCN.
Một điểm đáng chú ý, đó là chức năng “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý” - đây là chức năng được Tổng cục Thuế nghiên cứu, xây dựng và phát triển để hỗ trợ tối đa cho NNT là cá nhân trực tiếp quyết toán thuế TNCN.
Theo đó, từ cơ sở dữ liệu kê khai của tổ chức trả thu nhập, dữ liệu đăng ký thuế, dữ liệu tổng quan về nghĩa vụ thuế, các khoản nợ của NNT trên toàn quốc, hệ thống tự động tổng hợp dữ liệu và điền sẵn các chỉ tiêu trên tờ khai quyết toán thuế TNCN của NNT. NNT sử dụng ứng dụng eTax Mobile, ứng dụng iCanhan của Tổng cục Thuế để kiểm tra thông tin trên “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý” do hệ thống tự động tạo lập.
Cụ thể: Trường hợp NNT đồng ý với thông tin được gợi ý trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý, NNT xác nhận và nộp hồ sơ quyết toán trên ứng dụng.
Trường hợp NNT không đồng ý với thông tin được gợi ý trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý, NNT sửa lại thông tin tại các chỉ tiêu tương ứng, bổ sung lý do chênh lệch và nộp hồ sơ quyết toán kèm theo tài liệu chứng minh.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ hoàn thuế TNCN của NNT, hệ thống ứng dụng CNTT ngành Thuế sẽ tiếp tục thực hiện phân loại hồ sơ đủ điều kiện xử lý tự động, cụ thể các điều kiện bao gồm: Hồ sơ của NNT có số tiền thuế TNCN đã nộp đủ vào NSNN; Hồ sơ có các chỉ tiêu khớp đúng với số liệu tổng hợp theo cơ sở dữ liệu (CSDL) quản lý thuế và có số thuế đề nghị hoàn trả nhỏ hơn hoặc bằng số liệu tổng hợp theo CSDL quản lý thuế; Thông tin tài khoản nhận tiền hoàn trả của NNT được xác minh và liên kết với CSDL quản lý thuế.
Thời gian giải quyết hồ sơ hoàn thuế trong 3 ngày làm việc
Quy trình hoàn thuế TNCN tự động ban hành kèm theo Quyết định 108/QĐ-TTC được xây dựng trên cơ sở sử dụng hệ thống CNTT, hệ thống CSDL để tự động hóa các bước xử lý, giảm thiểu thời gian giải quyết hồ sơ, giảm số lượng hồ sơ hoàn thuế phải xử lý thủ công của công chức thuế trên cơ sở quy định pháp luật, đồng thời đảm bảo phòng ngừa được các rủi ro liên quan đến thuế TNCN.
Trong quá trình xử lý hoàn thuế, công chức thuế chỉ tập trung xử lý đối với những hồ sơ cần phải bổ sung thông tin, giải trình của NNT.

Hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động giúp giảm thiểu thời gian giải quyết hồ sơ, giảm số lượng hồ sơ hoàn thuế phải xử lý thủ công. Ảnh: TL
Theo đó, sau khi NNT nộp hồ sơ hoàn thuế TNCN, hệ thống tự động tiếp nhận và phân loại hồ sơ trên cơ sở thực hiện đối chiếu các điều kiện theo quy trình. Trong đó NNT cần lưu ý một số điểm sau:
Thứ nhất, trường hợp hồ sơ được hệ thống phân loại đủ điều kiện xử lý tự động, hệ thống tự động tạo Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN) và Lệnh hoàn trả khoản thu NSNN (hoặc Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ khoản thu NSNN) để chuyển Thủ trưởng cơ quan thuế ký điện tử.
Sau khi Thủ trưởng cơ quan thuế ký điện tử, hệ thống tự động chuyển Lệnh hoàn sang Kho bạc Nhà nước để chuyển tiền hoàn về tài khoản của NNT.
Như vậy, đối với hồ sơ hoàn thuế TNCN đủ điều kiện xử lý tự động, chỉ còn duy nhất một bước cần Thủ trưởng cơ quan thuế thực hiện ký điện tử ban hành Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN) và Lệnh hoàn trả khoản thu NSNN (hoặc Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ khoản thu NSNN) theo quy định pháp luật, tất cả các bước xử lý dữ liệu đều đã được hệ thống tự động thực hiện.
Thứ hai, trường hợp hồ sơ có dữ liệu chưa đáp ứng các điều kiện xử lý tự động, dựa trên kết quả phân loại của hệ thống và các công cụ hỗ trợ, bộ phận xử lý hồ sơ sẽ thực hiện các bước xử lý trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ.
Tùy thuộc vào từng hồ sơ cụ thể, hệ thống hỗ trợ bộ phận giải quyết thực hiện ban hành Quyết định hoàn thuế và chuyển Lệnh hoàn sang Kho bạc Nhà nước (trong trường hợp NNT đã giải trình bổ sung thông tin đầy đủ); hoặc ban hành Thông báo về việc không được hoàn thuế hoặc Thông báo đề nghị giải trình, bổ sung thông tin và gửi cho NNT./.
Việc triển khai hoàn thuế TNCN tự động là một trong những ứng dụng mới, cách làm mới mà ngành Thuế đang đẩy nhanh quá trình ứng dụng trên nền tảng ứng dụng CNTT để tạo thuận lợi nhất cho NNT chủ động thực hiện nghĩa vụ thuế. Bởi hoàn thuế TNCN không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của NNT.
Tuy nhiên, trong thời gian đầu áp dụng, NNT có thể chưa quen với quy trình mới, do đó Tổng cục Thuế khuyến cáo NNT cần tìm hiểu kỹ các hướng dẫn được cập nhật tại các ứng dụng eTax Mobile, iCanhan hoặc liên hệ với cơ quan thuế gần nhất (hoặc công chức thuế chuyên quản tại địa bàn) để thực hiện đúng và đầy đủ các bước theo quy định.