Một số thay đổi chính sách của Mỹ sau khi Tổng thống Donald Trump nắm quyền

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng, Washington D.C. (Ảnh: THX/TTXVN)

Kể từ khi nhậm chức vào ngày 20/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một loạt sắc lệnh hành pháp và thực hiện nhiều biện pháp nhằm tái cơ cấu và thu hẹp quy mô lực lượng lao động liên bang gồm 2,2 triệu nhân viên.

Các động thái này bao gồm đề xuất mua lại hợp đồng lao động, sa thải hoặc điều chuyển hàng trăm quan chức, loại bỏ các cơ quan giám sát và ban hành sắc lệnh có thể khiến hàng nghìn công chức đứng trước nguy cơ bị thất nghiệp.

Chương trình mua lại hợp đồng lao động

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đề xuất mua lại hợp đồng lao động của 2,3 triệu nhân viên liên bang làm việc toàn thời gian, bao gồm toàn bộ nhân sự của Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) và các cơ quan tình báo khác.

Theo một email gửi tới nhân viên liên bang, chương trình "hoãn từ chức" sẽ cho phép họ tiếp tục hưởng lương đến ngày 30/9 mà không cần làm việc trực tiếp, đồng thời có thể bị giảm hoặc hủy bỏ nhiệm vụ.

Tuy nhiên, vào ngày 6/2, một thẩm phán liên bang đã tạm thời chặn đề xuất này đến ít nhất ngày 10/2, mang lại chiến thắng ban đầu cho các công đoàn lao động kiện chính quyền Tổng thống Trump.

Đóng băng ngân sách liên bang

Chính quyền mới của Mỹ đã ban hành một bản ghi nhớ tạm dừng việc giải ngân hàng nghìn tỷ USD ngân sách liên bang, gây ra sự hỗn loạn trong bộ máy chính phủ và làm dấy lên lo ngại về tác động tiêu cực đối với hàng nghìn chương trình trợ cấp liên bang.

Một thẩm phán liên bang đã tạm thời đình chỉ biện pháp này sau khi nhiều tổ chức cho rằng nó sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chương trình từ chăm sóc sức khỏe đến xây dựng cơ sở hạ tầng.

Chính quyền Tổng thống Trump cũng đang đối mặt với một vụ kiện từ các tổng chưởng lý bang thuộc đảng Dân chủ, cáo buộc biện pháp này vi phạm Hiến pháp Mỹ và gây tổn hại nghiêm trọng đến các bang phụ thuộc vào ngân sách liên bang.

Sa thải các cơ quan giám sát Chính phủ

Ông Trump đã sa thải 17 tổng thanh tra tại nhiều cơ quan chính phủ, cho phép ông thay thế các giám sát viên độc lập bằng những người trung thành với mình.

Các quan chức này, bao gồm tổng thanh tra tại Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và Bộ Giao thông Vận tải, đã nhận được thông báo sa thải ngay lập tức từ Giám đốc nhân sự Nhà Trắng.

Hội đồng Giám sát Liêm chính và Hiệu quả đã chỉ trích quyết định này, cho rằng nó vi phạm luật liên bang do Quốc hội không được thông báo trước 30 ngày.

Cắt giảm quy mô lực lượng lao động liên bang

Ông Trump cũng đã yêu cầu nhân viên chính phủ trở lại làm việc trực tiếp và yêu cầu các cơ quan chấm dứt hình thức làm việc từ xa. Ông cũng ban hành lệnh đóng băng tuyển dụng liên bang, ngoại trừ các vị trí quân sự, an ninh và an toàn công cộng.

Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ khôi phục sắc lệnh "Schedule F" từ nhiệm kỳ đầu của mình, có thể khiến hàng trăm nghìn nhân viên liên bang mất đi các chế độ bảo vệ lao động.

Các lãnh đạo cơ quan chính phủ đã được yêu cầu xác định những nhân viên đang trong thời gian thử việc hoặc làm việc dưới hai năm để dễ dàng sa thải họ hơn.

Tổng thống Donald Trump ký một sắc lệnh hành pháp sau lễ tuyên thệ nhậm chức tại Washington, ngày 20/1/2025. (Ảnh: AP/TTXVN)

Khoảng 20 luật sư cấp cao tại Bộ Tư pháp, bao gồm các chuyên gia về môi trường, hình sự, an ninh quốc gia và quyền dân sự, đã bị điều chuyển sau khi ông Trump lên nắm quyền. Chính quyền cũng tiến hành cắt giảm nhân sự tại Bộ Tư pháp, đặc biệt nhắm vào các đặc vụ FBI.

Xem xét lại Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA)

Ông Trump đã ra lệnh rà soát FEMA và cân nhắc việc giải thể hoặc tái cấu trúc cơ quan này.

Ông cho rằng FEMA quản lý kém trong công tác cứu trợ khẩn cấp và đề xuất trao tiền liên bang trực tiếp cho các bang để tự xử lý thiên tai.

Sa thải hàng loạt quan chức

Tổng thống Trump tuyên bố kế hoạch sa thải hơn 1.000 quan chức được bổ nhiệm dưới thời người tiền nhiệm Joe Biden.

Trong ngày đầu tiên sau khi nhậm chức, ông đã cách chức lãnh đạo Lực lượng Tuần duyên Mỹ và Cơ quan An ninh Vận tải (TSA), cùng nhiều quan chức khác.

Ông cũng sa thải hai thành viên Đảng Dân chủ trong Hội đồng Quan hệ Lao động Quốc gia, khiến hàng trăm vụ kiện cáo buộc doanh nghiệp vi phạm luật lao động bị đình trệ. Tại Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, 160 nhân viên đã bị cho nghỉ việc.

Loại bỏ các chương trình đa dạng hóa trong Chính phủ

Ông Trump ký sắc lệnh xóa bỏ tất cả chương trình đa dạng hóa, công bằng và hòa nhập (DEI) trong Chính phủ liên bang. Toàn bộ nhân viên làm việc trong lĩnh vực này được cho nghỉ có lương và các văn phòng liên quan bị đóng cửa.

Sắc lệnh cũng yêu cầu rà soát các nhà thầu liên bang đã cung cấp tài liệu đào tạo DEI và hủy bỏ lệnh về bình đẳng việc làm năm 1965 của Tổng thống Lyndon B. Johnson.

Ngoài ra, Trump cấm sử dụng danh xưng giới tính theo sở thích cá nhân trong Chính phủ và khuyến khích nhân viên tố giác đồng nghiệp tiếp tục triển khai các chương trình DEI.

Cải tổ Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID)

Chính quyền mới của Mỹ thông báo cho tất cả nhân viên USAID trên toàn cầu nghỉ phép và triệu hồi hàng nghìn nhân sự đang làm việc ở nước ngoài.

Đây là bước đầu trong kế hoạch sáp nhập USAID vào Bộ Ngoại giao, qua đó chấm dứt tính độc lập của cơ quan viện trợ hàng đầu của Mỹ.

Những động thái trên cho thấy Tổng thống Trump đang thực hiện cuộc cải tổ sâu rộng đối với chính phủ liên bang trong nhiệm kỳ thứ hai của mình.

Những thay đổi này có thể tiếp tục gây nhiều tranh cãi trong thời gian tới, đe dọa tới sự ổn định kinh tế-xã hội của quốc gia này./.

(TTXVN/Vietnam+)