Mùa đông năm nay đề phòng xảy ra không khí lạnh có cường độ đặc biệt

Nhiều nơi có tổng lượng mưa vượt giá trị lịch sử

Theo ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ tháng 9 đến nửa đầu tháng 11/2023 đã xuất hiện 2 cơn bão và 1 áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông. Trong đó có 1 cơn áp thấp nhiệt đới trong tháng 9 đã đổ bộ vào các tỉnh Quảng Trị-Thừa Thiên Huế trong ngày 25/9

Giai đoạn này, tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ đã xảy ra 6 đợt mưa lớn diện rộng vào các ngày: 25-29/9; 07- 18/10, 21-26/10, 28/10-02/11, 06-08/11, 12-15/11 (đợt mưa này vẫn đang tiếp tục theo dõi). Riêng tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 9 đến nửa đầu tháng 11 tiếp tục xảy ra nhiều ngày có mưa dông trên diện rộng. Đáng chú ý một số nơi có tổng lượng mưa tháng và lượng mưa ngày vượt giá trị lịch sử trong cùng thời kỳ.

Cần đề phòng các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh đặc biệt trong những tháng chính đông.

Thời kỳ này đã xảy ra 4 đợt nắng nóng diện rộng ở Bắc Bộ và Trung Bộ. Trong các đợt nắng nóng, nhiều nơi đã quan trắc được giá trị nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ngày vượt giá trị lịch sử trong cùng thời kỳ. Thời kỳ này cũng xuất hiện 4 đợt không khí lạnh vào ngày: 08/10, 20/10, 06/11 và 13/11. Trong đó, đợt không khí lạnh trong ngày 13/11, nhiệt độ trung bình tại các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ giảm từ 7-9 độ C, trời chuyển rét; tại Vịnh Bắc Bộ đã quan trắc được gió Đông Bắc mạnh cấp 6, giật cấp 8.

Nhiệt độ trung bình trên cả nước thời kỳ này phổ biến cao hơn từ 0,5-1,5 độ C, riêng một số nơi tại miền Tây Nam Bộ ở mức thấp hơn khoảng 0,5 độ C so với trung bình nhiều năm (TBNN). Trong tháng 10/2023, NĐTB tại Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Bắc Tây Nguyên và các tỉnh từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa cao hơn từ 1,0-2,0 độ C, có nơi trên 2,0 độ C so với trung bình nhiều năm, các khu vực khác cao hơn từ 0,5-1,00C so với trung bình nhiều năm.

Trong nửa đầu tháng 11/2023, nhiệt độ trung bình tại Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Trung Trung Bộ phổ biến cao hơn từ 2,0-3,0 độ C; các khu vực còn lại phổ biến cao hơn từ 1,0-2,0 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Trong tháng 9/2023, tổng lượng mưa phổ biến cao hơn từ 30-50% so với trung bình nhiều năm, riêng một số nơi thuộc vùng núi phía Bắc và Nam Trung Bộ, Tây Nguyên thấp hơn từ 20-40% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Trong tháng 10/2023, tổng lượng mưa tại Bắc Bộ, Thanh Hóa-Nghệ An và các tỉnh ven biển Nam Trung Bộ phổ biến thấp từ 30-60%, có nơi thấp hơn trên 80% so với trung bình nhiều năm. Các khu vực khác cao hơn từ 20-50%, riêng khu vực Thừa Thiên Huế- Đà Nẵng cao hơn 80% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Đề phòng các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh đặc biệt

Theo ông Hoàng Phúc Lâm, hiện nay, trạng thái khí quyển và đại dương đang trong điều kiện El Nino. Dự báo trong ba tháng tới, El Nino tiếp tục duy trì với xác suất trên 95%. Từ nay đến hết năm 2023, trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng 1-2 cơn bão/áp thấp nhiệt đới và có khả năng ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

Mùa đông năm 2023-2024, không khí lạnh có khả năng hoạt động yếu hơn trung bình nhiều năm; rét đậm, rét hại có thể xuất hiện muộn và số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, vẫn cần đề phòng các đợt không khí lạnh có cường độ mạnh đặc biệt trong những tháng chính đông.

Về mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá, khu vực Trung Bộ sẽ còn nhiều ngày mưa rào và dông, có ngày xuất hiện mưa vừa, mưa to đến rất to. Trên phạm vi toàn quốc tiếp tục đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Nắng nóng có khả năng xuất hiện tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 02/2024.

TS Hoàng Phúc Lâm cảnh báo, bão/áp thấp nhiệt đới, gió mùa Đông Bắc có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Ngoài ra, hiện tượng mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá, rét đậm, rét hại, sương muối, băng giá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng ở các khu vực trên phạm vi toàn quốc.

Nhiệt độ trung bình từ tháng 12/2023 đến tháng 02/2024, trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn khoảng 0,5-1,5 độ C so với trung bình nhiều năm. Tổng lượng mưa khu vực Bắc Bộ tháng 12/2023 phổ biến cao hơn từ 10-20% so với trung bình nhiều năm. Tháng 1-2/2024, tổng lượng mưa phổ biến 20-40mm (ở mức cao hơn từ 5- 15mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Khu vực Trung Bộ tháng 12/2023 có tổng lượng mưa phổ biến cao hơn 15-40% so với trung bình nhiều năm. Tháng 01/2024, tổng lượng mưa phổ biến từ 20-60mm, riêng phía Nam Nghệ An - Quảng Nam phổ biến từ 60-150mm (cao hơn từ 5-20mm so với trung bình nhiều năm, riêng Ninh Thuận, Bình Thuận thấp hơn từ 5-15mm so với trung bình nhiều năm).

Tháng 2/2024 tổng lượng mưa phổ biến từ 15-30mm, riêng phía Nam Nghệ An- Quảng Nam phổ biến từ 30-60mm, (cao hơn 5-10mm so với trung bình nhiều năm); tại Quảng Ngãi đến Bình Thuận, tổng lượng mưa phổ biến 15-50mm (thấp hơn từ 5-10mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ). Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ: tổng lượng mưa tháng 12/2023, ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thơi kỳ. Tháng 1-2/2024, phổ biến ít mưa, tổng lượng mưa khoảng từ 5-15mm.

Dự báo xa hơn, từ tháng 3-5/2024, hiện tượng El Nino tiếp tục duy trì với xác suất khoảng từ 60-85% và cường độ giảm dần. Bão/áp thấp nhiệt đới ít có khả năng hoạt động trên khu vực Biển Đông. Trong tháng 3/2024, số ngày rét đậm, rét hại có khả năng ít hơn so với trung bình nhiều năm và các đợt rét đậm, rét hại có xu hướng không kéo dài.

Nắng nóng có khả năng xuất hiện ở khu Tây Bắc Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ và một số nơi thuộc Tây Nguyên từ khoảng tháng 3/2024, sau đó có xu hướng mở rộng hơn từ tháng 4/2024. Khu vực phía Đông Bắc Bộ, nắng nóng xuất hiện muộn hơn và tập trung trong tháng 5-6/2024. Số ngày nắng nóng năm 2024 có khả năng xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm, đề phòng xảy ra nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt, đặc biệt tại các tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ. Từ tháng 3-5/2024, nhiệt độ trung bình trên hầu khắp cả nước phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm khoảng từ 0,5-1,5 độ C.

Tô Hội