Mùa Xuân châu Phi trong trái tim các sĩ quan BĐBP Việt Nam

Thiếu tá Trần Thái Sơn trong một hoạt động của Ban Quân-dân sự tại Trung Phi. Ảnh: Nguyễn Hòa Bình

Thiếu tá Trần Thái Sơn là sĩ quan đầu tiên của Bộ Tư lệnh BĐBP tham gia lực lượng GGHB của Liên hợp quốc. Anh là sĩ quan tham mưu tác chiến tại Phân khu Đông thuộc Phái bộ GGHB Liên hợp quốc tại Cộng hòa Trung Phi (MUNISCA). Ngoài công việc của sĩ quan tham mưu tác chiến, anh được giao quyền phụ trách Trưởng ban Quân-dân sự (bộ phận chuyên làm công tác hỗ trợ nhân đạo cho người dân). Mặc dù đã tìm hiểu trước, nhưng khi đặt chân tới Trung Phi, Thiếu tá Trần Thái Sơn vẫn không ngờ thực tế còn hơn những gì được nghe kể. Các nhóm vũ trang khiến tình hình an ninh chính trị phức tạp, cuộc sống người dân thiếu thốn cả về lương thực, y tế, giáo dục...

Tuy nhiên, một điều khiến Thiếu tá Trần Thái Sơn vô cùng ngạc nhiên tới xúc động, đó là mặc dù đất nước Trung Phi lạc hậu nhất là về giáo dục, thế nhưng, không ít người có thể kể rất nhiều câu chuyện về Việt Nam - một đất nước cách Trung Phi ¼ trái đất. Khi biết Thiếu tá Trần Thái Sơn đến từ đất nước Việt Nam, người dân không ngại ngần bày tỏ thái độ yêu mến. Họ nói rằng, họ biết cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ của người Việt Nam; Việt Nam là đất nước đầu tiên trên thế giới bắn rơi máy bay B52; con người Việt Nam rất gan dạ, dũng cảm, kiên cường và rất tốt bụng.

Một lúc phải đảm trách nhiều nhiệm vụ, thế nên, Tết Giáp Thìn năm ấy, Thiếu tá Trần Thái Sơn đã tình nguyện ở lại phân khu làm việc, mặc dù được chỉ huy tạo điều kiện về Thủ đô Bangui đón Tết cổ truyền với đồng hương Việt Nam. Chỉ huy và đồng nghiệp quốc tế rất trân trọng việc làm này của Thiếu tá Trần Thái Sơn nên vui vẻ nhận lời mời tới dùng bữa cơm tất niên do anh tổ chức tại nhà nghỉ. “Nhìn người dân nghèo khó, cảm nhận tình cảm của người dân đối với những người lính GGHB, đặc biệt là với người Việt Nam, tôi vô cùng xúc động và nhận thấy mình phải có trách nhiệm hơn nữa với công việc. Tôi luôn tự nhắc nhở bản thân cố gắng hơn, có nhiều tham mưu cho chỉ huy phân khu cũng như đẩy mạnh hoạt động thiện nguyện hỗ trợ người dân để góp phần mang lại hòa bình, cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân” - Thiếu tá Trần Thái Sơn chia sẻ.

Tháng 10/2024, Trung tá Hoàng Văn Kiên (sĩ quan quan sát viên quân sự, Căn cứ Malakal, Phân khu Bắc, Phái bộ GGHB Liên hợp quốc tại Cộng hòa Nam Sudan - UNMISS) hoàn thành nhiệm kì và trở lại đơn vị cũ là Bộ Chỉ huy BĐBP Bà Rịa-Vũng Tàu. Anh là sĩ quan BĐBP thứ 2 làm nhiệm vụ GGHB, sau Thiếu tá Trần Thái Sơn. Khi được hỏi về kỷ niệm đón Tết cổ truyền của mình khi làm nhiệm vụ ở nước ngoài, Trung tá Hoàng Văn Kiên cho biết, anh không có nhiều điều để kể. Thông thường, các thành viên của Tổ công tác GGHB Việt Nam tại Thủ đô Juba sẽ di chuyển về Bệnh viện dã chiến 2.5 để cùng nhau đón Tết. Thế nhưng, Tết Giáp Thìn năm đó, anh lại được cử tới Căn cứ Renk (giáp biên giới với Cộng hòa Sudan) để làm nhiệm vụ.

“Khi ấy, Liên hợp quốc chưa công nhận Tết cổ truyền Việt Nam là ngày nghỉ, nhưng nếu đề xuất lên chỉ huy, chắc chắn cũng sẽ được tạo điều kiện. Tuy nhiên, tôi lại nghĩ, đã là người của Liên hợp quốc thì phải hoàn thành tốt nhiệm vụ, không thể để lí do cá nhân ảnh hưởng tới công việc chung” - Thiếu tá Hoàng Văn Kiên chia sẻ.

Là sĩ quan hoạt động độc lập, Trung tá Hoàng Văn Kiên phải tự nấu ăn hàng ngày, bởi vậy vào mùng 1 Tết, anh quyết định sẽ nấu một bữa ăn mời đồng nghiệp tới cùng mình đón Tết cổ truyền Việt Nam. Ở Nam Sudan, mọi thứ đều thiếu thốn, có tiền cũng khó lòng mua được lương thực, thực phẩm và đồ dùng sinh hoạt, Trung tá Hoàng Văn Kiên phải rất cố gắng để có thể có bữa cơm đậm chất Việt Nam. Không hiểu vì mọi người yêu quý hay thấy thương anh đón năm mới một mình (ở căn cứ, Trung tá Hoàng Văn Kiên là người Việt Nam duy nhất) nên mọi người đến rất đông, cùng ăn uống và nghe Trung tá Hoàng Văn Kiên kể chuyện Việt Nam.

Thiếu tá Trịnh Văn Hưng tặng quà cho người dân ở tỉnh Boua. Ảnh: Nguyễn Hòa Bình

Thiếu tá Trịnh Văn Hưng (giáo viên Trường Cao đẳng Biên phòng) là sĩ quan BĐBP thứ 3 làm nhiệm vụ GGHB. Khi đặt chân tới Phái bộ MUNISCA khi chỉ còn vài ngày nữa là tới năm Giáp Thìn, bởi vậy mà anh đã được đón Tết cổ truyền cùng các đồng nghiệp tại Tổ công tác GGHB Việt Nam tại Thủ đô Bangui. Vì được thông báo từ trước, nên trong hành lí của Thiếu tá Trịnh Văn Hưng mang theo có khá nhiều thực phẩm Việt Nam, bởi vậy mà việc chuẩn bị bữa cơm ngày Tết tại Bangui không quá khó khăn. Những món ăn truyền thống như miến nấu măng, giò lụa, nem không làm khó được những người lính GGHB Việt Nam, tuy nhiên, để có được nồi bánh chưng đón Tết là cả câu chuyện thú vị. Để có chiếc bánh chưng vuông vắn, đẹp đẽ, các anh phải tự tạo khuôn từ bìa carton. Đặc biệt, việc ngồi đun nồi bánh chưng dưới thời tiết 50 độ C thật không dễ dàng.

Tháng 1 đang là mùa khô ở Trung Phi, nên mọi người phải mua cả chanh để cho đủ mâm ngũ quả. Thượng tá Nguyễn Văn Thông, Tổ trưởng Tổ công tác luôn được mọi người khen về kĩ năng nấu ăn nên lần này phụ trách bếp trưởng. Anh dành hết tâm huyết vào bữa ăn tất niên không chỉ để mọi người đỡ nhớ quê nhà, mà còn để giới thiệu với các bạn bè quốc tế về văn hóa, ẩm thực của Việt Nam. Anh cũng chu đáo chuẩn bị những chiếc phong bao lì xì đỏ để mừng tuổi cho mọi người và các bạn bè quốc tế. Lần đầu tiên đón Tết cổ truyền không phải trên quê hương, đất nước mình, đối với Thiếu tá Trịnh Văn Hưng, đó là một trải nghiệm, kỉ niệm không bao giờ có thể quên.

Nguyễn Hòa Bình