'Mùa xuân' của trẻ em bản Mông

Cô Sung Thị Tông nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ tại Đại hội thi đua yêu nước ngành Giáo dục năm 2020.

Hiện thực hóa ước mơ

Cô Sung Thị Tông sinh ra và lớn lên tại bản Xía Nọi, xã Sơn Thủy (huyện Quan Sơn), cách trung tâm xã 27 km và cách trung tâm huyện 67 km. Nơi đây xung quanh chỉ là đồi núi bao phủ, tuổi thơ của cô cùng chúng bạn gắn liền với những con suối và ruộng nương.

Cô Tông kể: Nhà tôi có 8 anh chị em. Người Mông sinh con dày đến mức anh chị em mà nhìn như đứa trẻ cùng lứa tuổi. Vì thế cái đói, cái nghèo cứ mãi đeo bám chúng tôi.

Ngày đó, cô Tông là một trong 7 đứa trẻ may mắn nhất trong bản khi được cắp sách tới trường. Những đứa trẻ đến lớp khi quần áo còn lấm lem bùn đất, có bạn còn chưa biết tự rửa mặt. Gọi là cùng lớp nhưng có bạn hơn tuổi, bạn ít tuổi hơn vì đây là lớp ghép 3 trình độ.

Phòng học chật nhưng thầy giáo vẫn phải kê 3 bảng ở 3 hướng khác nhau để dạy. Đồ dùng học tập là những quyển sách, chiếc bút do chính thầy cô cho. Có những hôm nhiều bạn vừa học vừa phải cõng, dỗ em. Anh, chị thì ê a đọc chữ, còn em thì ngủ trên lưng lúc nào không hay.
Trải qua những khó khăn cùng bản làng, ngày ngày cô ấp ủ ước mơ sau này lớn lên sẽ trở thành cô giáo. Với sự quyết tâm, phấn đấu, ước mơ ấy của Tông trở thành hiện thực khi năm 2016 cô trở thành cô giáo mầm non. Với lòng đam mê nghề giáo và nhiệt huyết của tuổi trẻ, cô không quản ngại khó khăn, vất vả xung phong nhận nhiệm vụ đứng lớp tại điểm trường Mùa Xuân, Trường Mầm non Sơn Thủy.

Mùa Xuân là bản có 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống, cách điểm trường chính và trung tâm xã 22 km, giáp với nước Lào, bản vùng biên nghèo nhất tỉnh Thanh Hóa: Không điện - không đường - không trạm. Nghèo đói, lạc hậu... vẫn đeo bám nơi đây, đồng bào sống tự cung tự cấp, dựa vào trồng ngô, trồng lúa trên nương.

Cô Sung Thị Tông và học trò tại điểm trường Mùa Xuân.

Đặc biệt, trong cơn bão số 3 năm 2019, bản Mùa Xuân bị lũ quét tràn qua, chia cắt và cô lập. Những ngôi nhà đất, mái lá vốn đơn sơ, tuềnh toàng, cơn bão đi qua đã cuốn trôi, làm sập hoàn toàn, đường xá sạt lở... Cuộc sống vốn khó khăn nay càng khó. Hành trình đến với điểm trường Mùa Xuân của cô càng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Để đến với điểm trường Mùa Xuân, cô Tông phải vượt qua quãng đường bùn lầy, dốc đá lởm chởm và có nhiều đoạn chiều ngang con đường chỉ khoảng nửa mét, một bên là núi, một bên vực, nếu đi không cẩn thận sẽ rơi xuống vực bất cứ lúc nào. Nếu mùa khô đi xe máy sẽ mất khoảng hơn 5 giờ đồng hồ, còn đi bộ sẽ mất một ngày. Nhưng những khó khăn đó cũng không làm cô chùn bước mà càng thôi thúc nhanh đến điểm trường hơn.

Đưa chữ về bản

Khi tận mắt nhìn thấy những thiếu thốn của điểm trường Mùa Xuân, cô Tông trăn trở và suy nghĩ làm gì để những đứa trẻ nơi đây bớt khổ, bớt đói; làm thế nào để các em có đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị cần thiết để vui chơi, học tập, đáp ứng các yêu cầu của công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi.

Cô đã tham mưu cho ban giám hiệu nhà trường tìm cách kết nối với các cá nhân, đoàn từ thiện, nhà hảo tâm để huy động mọi nguồn lực hỗ trợ về đồ dùng, đồ chơi, bàn ghế cho trẻ. Nhờ sự chung tay giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân, 100% HS Trường Mầm non Sơn Thủy được bán trú tại trường.

Khi cơ sở vật chất tạm thời ổn định, cô lại suy nghĩ làm thế nào để mỗi trẻ đều được đến lớp học tập và vui chơi cùng bạn bè. Vì thế sau mỗi buổi lên lớp, cô lại đến từng nhà HS để tìm hiểu hoàn cảnh gia đình, động viên, tuyên truyền cho phụ huynh đưa trẻ ra lớp học. Sau 1 tháng khai giảng, trẻ từ độ tuổi 25 - 36 tháng trở lên đã ra lớp 100%.

Tại điểm trường Mùa Xuân, trẻ đều là dân tộc Mông. Trẻ đến trường giao tiếp với nhau bằng tiếng mẹ đẻ, không hiểu được tiếng Việt nên các hoạt động trên lớp chưa thu hút được sự tham gia của trẻ. Vì vậy, việc cần làm đầu tiên là tăng cường vốn tiếng Việt cho trẻ. Để làm được điều đó, cô vừa nói tiếng phổ thông, vừa phiên âm ra tiếng Mông để giải thích, tập cho trẻ nói tiếng phổ thông từ những câu đơn giản nhất.

Cô Sung Thị Tông luôn được phụ huynh và HS yêu quý.

Ngoài ra, cô sử dụng giấy màu, tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có của địa phương như vỏ cây, hột hạt, lá rừng, sỏi... và nhờ sự hỗ trợ của các phụ huynh để tạo môi trường lớp học thật phong phú, đẹp mắt bằng các hình ảnh ngộ nghĩnh, đáng yêu nhằm đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ; tạo điều kiện cho trẻ khi đến lớp vừa được chơi, vừa được học.

Song song với việc xây dựng môi trường vật chất, cô tạo môi trường giao tiếp thân thiện với trẻ, với phụ huynh. Cô luôn dành cho trẻ những cử chỉ âu yếm, lời nói nhẹ nhàng, tạo niềm hứng khởi cho trẻ mỗi khi đến lớp. Điều đặc biệt mỗi sáng mai thức dậy, trẻ thích được đến trường cùng cô và các bạn.

Năm học 2020 - 2021, cô Tông tiếp tục xung phong nhận nhiệm vụ tại điểm trường Xía Nọi, nơi cũng có 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Cuộc sống của bản làng nơi đây còn khó khăn hơn rất nhiều so với điểm trường Mùa Xuân. Ở đây, cô đã vận động, tuyên truyền, huy động 100% trẻ mẫu giáo ra lớp và trực tiếp dạy trẻ mẫu giáo ghép 3 độ tuổi. Hàng ngày, cô cố gắng chăm sóc, giáo dục trẻ để hy vọng ngày mai trẻ sẽ có một tương lai tươi sáng hơn.

Dù còn nhiều khó khăn ở phía trước nhưng tôi sẽ cùng với tập thể GV, nhân viên nhà trường tiếp tục mang sức trẻ, sự tâm huyết của mình đưa đến cho trẻ em điểm trường Mùa Xuân và Xía Nọi những hy vọng, luồng ánh sáng mới và hình thành cho trẻ một nhân cách tốt, được phát triển toàn diện.