Mức sinh Việt Nam có xu hướng giảm

Nếu năm 2009, cứ 3 trẻ em dưới 15 tuổi mới có 1 người từ 60 tuổi trở lên, thì năm 2019 cứ khoảng 2 trẻ em dưới 15 tuổi đã có 1 người 60 tuổi trở lên. Con số thay đổi sau 10 năm cho thấy Việt Nam đang đứng trước nguy cơ 'không đạt được mục tiêu duy trì mức sinh thay thế' trên phạm vi toàn quốc; tốc độ già hóa dân số nhanh và sớm trở thành quốc gia dân số già.

Hiện, Việt Nam ghi nhận mức sinh giảm mạnh. Năm 2023 ước tính mức sinh là 1,96 con/phụ nữ, giảm thấp nhất trong 12 năm trở lại đây và được dự báo là sẽ tiếp tục giảm trong các năm tiếp theo.

Có thể thấy, trong giai đoạn hiện nay, công tác dân số Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức. Trong đó, đáng nói đến, là sự chênh lệch mức sinh và xu hướng giảm sinh, dẫn đến khó đạt mục tiêu duy trì mức sinh thay thế.

Các nghiên cứu về dân số cho thấy, mức sinh tại Việt Nam có chênh lệch đáng kể giữa các đối tượng, các vùng và sự chênh lệch này chưa được thu hẹp rõ rệt. Đáng chú ý, trong khi nhiều cặp vợ chồng muốn sinh thêm con nhưng sợ vi phạm quy định dân số, thì xu hương ngại kết hôn, “lười” sinh con, sinh 1 con, sinh thưa, thậm chí không sinh con lại đang dần trở nên phổ biến.

Hiện cả nước chỉ có 9 tỉnh, thành phố đạt mức sinh thay thế; 33 tỉnh, thành phố có mức sinh cao; và 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp. Cá biệt, TPHCM đang có mức sinh thấp nhất cả nước. Tổng tỷ suất sinh năm 2022 dự ước là 1,39 con/phụ nữ. Đây là bài toán thách thức đặt ra cho ngành dân số để điều chỉnh mức sinh trong thời gian tới.

Âm 0,04% là mức dự báo nguy cơ "tỷ lệ tăng dân số bình quân" mà Việt Nam sẽ đối diện vào năm 2059. 14% - chính là dự báo "tỷ trọng nhóm dân số từ trên 65 tuổi" trong tổng dân số từ năm 2036 của Việt Nam khi bước vào thời kỳ dân số già. Số người được sinh ra ngày càng ít đi, còn số người cao tuổi thì tăng lên - Đó là một tương lai "không quốc gia nào mong muốn"; Nhưng đó sẽ trở thành hiện thực, nếu không được can thiệp kịp thời.

Trao quyền quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh cho các cặp vợ chồng và cá nhân - đang là một đề xuất đáng chú ý của Bộ Y tế tại đề nghị xây dựng Luật Dân số; và được cho là "một điểm rất mới" sau thời gian dài Việt Nam thực hiện kế hoạch hóa gia đình.

Theo các chuyên gia dự báo, nếu chính sách sinh con được nới lỏng như đề xuất của Bộ y tế, có thể giúp mức sinh tăng trở lại và tổng tỷ suất sinh có thể lên tới 2,3-2,5 con/phụ nữ thì đến năm 2050, quy mô dân số Việt Nam sẽ đạt từ 130 đến 140 triệu người./.

Mời quý vị theo dõi nội dung chi tiết!

Tiến Dũng - Như Thảo - Khánh Hoàng - Minh Công

Nguồn Quốc Hội TV: https://quochoitv.vn/muc-sinh-viet-nam-co-xu-huong-giam-231304.htm