Mục tiêu kép của Nga khi ồ ạt dội hỏa lực phá hủy tuyến đường sắt Ukraine
Trong thời gian gần đây, Nga đã tập trung tấn công cơ sở hạ tầng đường sắt của Ukraine, gây gián đoạn giao thông và làm hư hại nhiều tuyến đường sắt. Theo giới phân tích, Nga dường như muốn thực hiện 2 mục tiêu sau các cuộc tấn công này.
Ukraine cho biết, sáng 18/9, Nga đã tấn công cơ sở hạ tầng đường sắt ở vùng Poltava của nước này bằng máy bay không người lái Geran-2, khiến một người bị thương. Theo Kiev, vụ tấn công đã gây hư hại cơ sở hạ tầng và làm chậm các chuyến tàu.

Một đoạn cầu đường sắt của Ukraine bị phá hủy. Ảnh: United24media
Một ngày trước đó, công ty đường sắt nhà nước Ukrzaliznytsia của Ukraine cũng thông báo xảy ra cuộc tấn công lớn vào cơ sở hạ tầng của họ, gây ra sự chậm trễ cho các chuyến tàu trên nhiều khu vực. Những tuyến đường bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở Odessa và Dnipro.
Các cuộc không kích của Nga vào Ukraine diễn ra liên tục, nhưng kể từ tháng 7 năm 2025, Moscow đã tập trung vào mục tiêu mới là cơ sở hạ tầng đường sắt của đối phương. Một trong những mục tiêu hàng đầu là các trạm biến áp cung cấp điện cho mạng lưới đường sắt. Các cuộc tấn công của Nga đã khiến giao thông đường sắt tại Ukraine bị đình trệ, các chuyến tàu phải chuyển hướng và buộc Kiev phải triển khai thêm nhân lực sửa chữa.
Mục tiêu kép của Nga
Kể từ khi xung đột bùng phát, các sân bay của Ukraine đã bị đóng cửa và tất cả các chuyến bay đều bị đình chỉ. Đường sắt vẫn là một trong hai lựa chọn duy nhất để vượt biên giới - hoặc di chuyển giữa các thành phố - bên cạnh vận tải đường bộ. Tại các thành phố lớn của Ukraine, tàu hỏa cũng là một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày. Ở Kiev, hàng trăm nghìn người phụ thuộc vào dịch vụ đường sắt để đi làm mỗi ngày.
Đường sắt gần như là lựa chọn duy nhất cho việc sơ tán nhanh chóng, quy mô lớn. Biện pháp này đã chứng minh là hiệu quả ngay từ khi xung đột xảy ra vào tháng 2/2022.
Theo giới phân tích, cuộc tấn công của Nga vào mạng lưới đường sắt được cho là một trong những cách thức nhằm gây áp lực kinh tế đối với Ukraine. Quốc gia này chủ yếu phụ thuộc vào tuyến đường sắt để vận chuyển hàng hóa, với hàng nghìn toa xe chở nguyên liệu thô, tài nguyên và nhiên liệu.
Bộ trưởng Phát triển Lãnh thổ Ukraine, ông Oleksiy Kuleba cho rằng: "Mục tiêu của những cuộc tấn công như vậy rất rõ ràng - làm phức tạp hoạt động vận tải hành khách và hàng hóa, phá vỡ hoạt động vận tải ổn định và gây thêm áp lực lên người dân và nền kinh tế".
Đầu tháng 9/2025, Nga đã tiến hành cuộc tấn công lớn vào thành phố Kremenchuk của Ukraine. Một trong những mục tiêu chính là cây cầu bắc qua sông Dnipro, nơi có cả giao thông đường bộ và đường sắt. Cuộc tấn công gây thiệt hại lớn cho cơ sở hạ tầng đường sắt nơi đây, cắt đứt một trong số ít các giao lộ dài hàng km, làm tê liệt một khu vực công nghiệp lớn của Kiev.
Cùng lúc đó, Nga đã không kích các trung tâm đường sắt như Lozova ở vùng Kharkov và Koziatyn ở vùng Vinnytsia - những nút giao thông quan trọng của mạng lưới đường sắt Ukraine, làm gián đoạn giao thông đường sắt trên toàn bộ khu vực.
Một vụ tập kích khác của Nga đã đánh trúng nhà ga ở Kiev - nơi một đoàn tàu chở khách đang chuẩn bị khởi hành. UAV Shahed đã tấn công trực tiếp vào đoàn tàu và phá hủy hoàn toàn một toa tàu. Ukraine cho biết, nhà ga này là nơi tập kết các đoàn tàu dân sự đang hoạt động.
Ông Oleksandr Pertsovskyi, người đứng đầu Hội đồng Quản trị Đường sắt Ukraine cho hay: “Máy bay không người lái đang tấn công ồ ạt vào các nhà ga chính của chúng tôi, chẳng hạn như ga Lozova, Synelnykovo và Kozyatyn cũng như các ga trung chuyển trên khắp cả nước”. Các cuộc tấn công rất phức tạp, nhắm vào các trạm biến áp điện, kho đầu máy xe lửa và nhà ga hành khách, quan chức này lưu ý.
Đe dọa chiến lược “Ngoại giao đường sắt" của Ukraine
Theo các nhà phân tích Ukraine, những cuộc tấn công là dấu hiệu rõ ràng cho thấy Nga tiếp tục gây sức ép mạnh mẽ lên nền kinh tế Ukraine bằng cách làm tê liệt hậu cần. Các cuộc tấn công đã diễn ra trên khắp Ukraine, gây ra thiệt hại toàn diện và có hệ thống cho mạng lưới đường sắt
Chiến lược này không phải là mới. Ở giai đoạn đầu cuộc chiến, Nga đã nhắm vào cơ sở hạ tầng nhiên liệu của Ukraine, tập kích các kho chứa và cơ sở lưu trữ, gây ra tình trạng thiếu hụt nhiên liệu liên tục cho nước này. Để đối phó với các cuộc tấn công của Nga, Ukraine buộc phải phân tán các cơ sở lưu trữ. Sau đó, Moscow chuyển sang tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng và khí đốt, nhắm vào các cơ sở sản xuất và kho chứa nhiên liệu.
Ngoài ra, Moscow có thể muốn phá vỡ một trong những tuyến liên lạc quan trọng nhất của Ukraine với các đối tác phương Tây.
"Ngoại giao đường sắt" đã trở thành một thuật ngữ quen thuộc với Ukraine trong thời chiến: tàu hỏa vẫn là phương tiện duy nhất để các nhà lãnh đạo, bộ trưởng và phái đoàn nước ngoài đến Kiev, vì không có ngoại lệ nào cho việc di chuyển bằng đường hàng không. Ngay cả cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã đến Kiev bằng tàu hỏa. Đường dây liên lạc này rất quan trọng hiện nay, xét đến những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ của Ukraine, châu Âu và Mỹ nhằm gây sức ép buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán.