'Muốn nói cho bà con tin và làm theo thì mình phải là người gương mẫu làm trước'

Ông A Khoan đến tận vườn để hướng dẫn bà con cách chăm sóc cây cà phê. Ảnh: Ngọc Chí

Từ “điểm nóng” đến làng nông thôn mới

Từ năm 2017 đến 2019, do kẻ xấu xúi giục, nhiều người dân tại làng Plei Sar, xã Ia Chim, tỉnh Quảng Ngãi đã lấn chiếm đất đai trái quy định của pháp luật, tạo thành “điểm nóng” gây mất an ninh trật tự ở địa phương.

Thời điểm đó, ông A Khoan với vai trò là Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn đã cùng với đại diện Đảng ủy, UBND xã, Ban nhân dân thôn kiên trì đến từng nhà tuyên truyền, vận động, giải thích cho người dân biết về những việc làm sai trái, giúp người dân hiểu rõ các quy định của Nhà nước về đất đai.

Ông A Khoan kể: "Khi đó, nhiều tháng liền, thay vì lên rẫy sản xuất, nhiều hộ dân tụ tập ở các lô cao su để đối phó với lực lượng chức năng. Lúc đầu, tôi cùng cán bộ xã đi đến từng nhà tuyên truyền, giải thích thì nhiều hộ đóng cửa không tiếp. Nhưng với sự kiên trì, tôi đã tiếp cận được các hộ, phân tích lẽ đúng, việc sai để bà con hiểu rõ âm mưu của những kẻ xấu".

Chị Y Thái, làng Plei Sar, xã Ia Chim chia sẻ: Thời điểm đó, tôi chưa nhận thức đầy đủ về những gì mà các đối tượng xấu xúi giục nên tham gia chiếm đất trái phép, chống đối chính quyền địa phương. Nhờ có ông A Khoan và chính quyền tuyên truyền, vận động, tôi đã nhận thức được việc làm sai của mình và rút kinh nghiệm sâu sắc.

Làng Plei Sar có 430 hộ với hơn 1.330 nhân khẩu (hơn 90% là dân tộc Gia Rai). Bình yên trở lại, từ năm 2020 đến nay, đồng bào Gia Rai nơi đây đoàn kết giúp nhau phát triển kinh tế và chung tay xây dựng nông thôn mới.

Đi giữa khu vườn chanh dây hơn 18ha mà dân làng đang liên kết với doanh nghiệp để trồng, ông A Khoan bày tỏ: "Để có được sự thay đổi như ngày hôm nay, chúng tôi đã trải qua cả một quá trình tuyên truyền, vận động bền bỉ. Muốn nói cho bà con tin và làm theo thì mình phải là người gương mẫu làm trước".

Để thay đổi cây trồng, tập quán canh tác, năm 2015, ông A Khoan đã mạnh dạn chuyển từ trồng sắn sang trồng 2ha cà phê, 5ha cao su. Năm 2023, ông tiếp tục liên kết với doanh nghiệp trồng hơn 1ha chanh dây. Tổng thu nhập hằng năm của gia đình ông đạt hơn 800 triệu đồng. Thấy ông làm kinh tế có hiệu quả, bà con bắt đầu học và làm theo.

Hiện nay, việc liên kết trồng chanh dây đã tạo việc làm ổn định cho hơn 30 người dân ở làng Plei Sar. Đặc biệt, nhiều người trước đây từng lầm lỡ đã được chính quyền địa phương và ông A Khoan giới thiệu vào làm công nhân cho doanh nghiệp, với mức thu nhập hơn 6 triệu đồng/tháng.

Hiện, toàn làng trồng hơn 68ha cao su, 32ha cà phê. Thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 42 triệu đồng/năm và làng chỉ còn 1 hộ nghèo, 6 hộ cận nghèo. Năm 2022, làng đạt chuẩn thôn nông thôn mới.

Ông Nguyễn Thành Long, Bí thư Đảng ủy xã Ia Chim cho biết: Ông A Khoan là cán bộ cơ sở có năng lực, trách nhiệm, uy tín trong việc giải quyết các vấn đề ở cơ sở; tận tình giúp đỡ bà con trong việc phát triển kinh tế hộ gia đình; luôn gần gũi, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng chính đáng của nhân dân, góp phần thực hiện tốt việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân. Làng đạt chuẩn nông thôn mới như hôm nay cũng nhờ sự đóng góp rất lớn của ông.

Với hơn 20 năm là người có uy tín, già làng Y Om Knul đã góp phần quan trọng trong việc giữ bình yên buôn làng

Góp phần giữ bình yên buôn làng

Suốt hơn 20 năm với vai trò người có uy tín, già làng Y Om Knul, buôn Ê Căm, xã Krông Ana, Đắk Lắk vẫn miệt mài trong công tác hòa giải, gìn giữ bình yên của buôn làng. Buôn Ê Căm có gần 600 hộ dân, đồng bào Ê Đê chiếm hơn 1/3 dân số. Bằng hiểu biết sâu sắc về luật tục của người Ê Đê và pháp luật của Nhà nước, ông đã hóa giải hàng trăm mâu thuẫn, giữ cho buôn luôn bình yên, đoàn kết.

Ai trong buôn có chuyện khúc mắc, từ mâu thuẫn vợ chồng, tranh chấp đất đai đến chuyện thanh niên cãi vã... đều tìm đến già Y Om Knul.

“Luật tục giúp giữ cái đạo làm người, còn pháp luật giúp răn điều sai. Biết kết hợp cả hai thì buôn làng sẽ bình yên”, già Y Om Knul khẳng định.

Trong suốt hơn hai thập kỷ, già Y Om Knul không nhớ nổi đã hòa giải bao nhiêu vụ việc. Phần lớn đều thành công.

“Ngoài phân xử đúng hay sai, còn phải giữ cho tình làng nghĩa xóm. Buôn làng mà mất đoàn kết thì như chiêng gãy cán, đánh lên chẳng còn vang nữa”, già Y Om Knul bộc bạch.

Với trách nhiệm và uy tín của mình, ở tuổi ngoài 70, già Y Om Knul vẫn nỗ lực đảm nhiệm nhiều vai trò: Người có uy tín, Chi hội trưởng Chi hội Người cao tuổi, Tổ trưởng Tổ vay vốn của buôn...

Sự tận tâm và uy tín của những người như ông A Khoan, già làng Y Om Knul không chỉ giúp chính quyền nắm bắt kịp thời tình hình cơ sở, mà còn vun đắp niềm tin của bà con với Đảng, chính quyền. Ở lĩnh vực tư tưởng hay phát triển kinh tế, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng đời sống mới... họ đều là những người “nói dân tin, làm dân theo”.

Ngọc Chí

Lê Hường