Mường Khương: Giá chuối quả cuối vụ giảm thấp
Bản Lầu có thể coi là 'thủ phủ' chuối của Mường Khương với diện tích hơn 700 ha. Cây chuối được người dân khu vực thôn Na Lốc và Cốc Phương mang về trồng sau khi học hỏi kinh nghiệm từ người dân Trung Quốc. Hợp khí hậu và thổ nhưỡng nên cây chuối dần trở thành cây hàng hóa thế mạnh, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Nhận thấy điều này, người dân các xã lân cận cũng mạnh dạn đầu tư chuyển đổi đất trồng ngô và trồng dứa kém hiệu quả sang trồng chuối, khiến diện tích chuối tăng nhanh trong những năm gần đây. Hiện nay, tổng diện tích chuối của huyện đạt khoảng 1.300 ha, được trồng tập trung tại các xã hạ huyện như: Bản Lầu, Lùng Vai, Nậm Chảy, Thanh Bình.
Trước đây, sản phẩm chuối quả tươi được tiêu thụ sang thị trường Trung Quốc qua đường tiểu ngạch, tuy nhiên giá cả liên tục biến động dẫn đến có những thời điểm, người trồng chuối gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ. Từ năm 2019, với nỗ lực của ngành nông nghiệp và chính quyền địa phương, chuối được cấp nhãn hiệu hàng hóa, cấp mã số vùng trồng tạo tiền đề để quả chuối xuất khẩu chính ngạch. Năm 2020, sản phẩm chuối của Mường Khương được xuất khẩu chính ngạch với sự liên kết giữa người dân và các hợp tác xã, doanh nghiệp trong huyện. Giá chuối quả chính vụ khá ổn định, dao động ở mức 4.000 - 7.000 đồng/kg, thời điểm giá cao đạt 12.000 đồng/kg, đảm bảo sản xuất có lãi.
Tuy nhiên, khi bước vào cuối vụ thu hoạch, giá chuối quả được thu mua ở mức thấp do biến động giá tại thị trường Trung Quốc. Anh Lục Thượng Nguyên (thôn Pạc Bo, xã Bản Lầu) mỗi năm trồng 2.000 gốc chuối được rải thành nhiều vụ trong năm. Hiện gia đình anh còn khoảng 500 gốc chuối cuối vụ đang đợi thu hoạch. Theo anh Nguyên, sau khi thu hoạch và phân loại chuối, người dân sẽ liên kết với hợp tác xã, vận chuyển, làm thủ tục xuất khẩu sang Trung Quốc. Giá chuối trên sàn giao dịch Trung Quốc thời điểm này đang ở mức thấp, khoảng 1,2 Nhân dân tệ/kg, nên sau khi trừ chi phí, giá chuối được thanh toán cho người dân còn khoảng 0,3 - 0,4 Nhân dân tệ/kg (tương đương 1.000 - 1.300 đồng/kg).
“Với mức giá này, người trồng chuối sẽ lỗ, nên tôi không buồn thu hoạch, để chuối chín dần trên nương. Giá chuối quả biến động rất thất thường, có thể chỉ trong 1 - 2 ngày sẽ thay đổi nên tôi vẫn hy vọng. Khi giá chuối tăng, tôi sẽ thu hoạch những buồng chuối còn đủ tiêu chuẩn, nếu không thì đành bỏ đi và chấp nhận một vụ chuối thất bại”, anh Nguyên chia sẻ.
Chung hoàn cảnh như gia đình anh Nguyên, tại xã Bản Lầu, một số hộ dân chưa thu hoạch chuối. Giá chuối quả cuối vụ ở mức thấp nên nhiều hộ dân không còn mặn mà với cây chuối. Ông Hoàng Văn Kiên, Chủ tịch UBND xã Bản Lầu cho biết: Giá chuối quả biến động thường xuyên, có thời điểm giá rất thấp nhưng lại tăng mạnh chỉ sau vài ngày. Nhiều diện tích chuối cũng bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh và giá bán có thời điểm giảm thấp nên diện tích chuối tại xã gần đây không tăng và nhiều hộ dân đã chuyển đổi sang trồng loại cây khác.
Cây chuối có thời gian thu hoạch kéo dài, có thể cho thu hoạch rải rác trong cả năm. Với những đợt điều chỉnh giá liên tục từ thị trường Trung Quốc, không ít diện tích sẽ cho xuất bán vào thời điểm giá thấp khiến nhiều hộ dân chịu lỗ. Hiện nay, diện tích chuối đến kỳ thu hoạch quả chủ yếu tại xã Bản Lầu và Nậm Chảy. Còn tại các xã Bản Xen, Thanh Bình và Lùng Vai, người trồng chuối đã cơ bản thu hoạch hết từ chính vụ sản xuất.
Theo ông Lê Thanh Hoa, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Khương, giá chuối quả thường giảm thấp khi các loại cây ăn quả khác, nhất là quả vải vào mùa, do đó người trồng chuối có thể điều chỉnh thời vụ để phù hợp hơn. Hiện nay, hầu hết diện tích chuối trên địa bàn huyện đã cho thu hoạch, được xuất khẩu thông qua liên kết chặt chẽ giữa người dân và hợp tác xã, giá bán chuối quả trong năm cũng tương đối ổn định, diện tích chuối cho thu hoạch vào thời điểm giá thấp không nhiều. Ngoài ra, người dân cũng nên thận trọng, không ồ ạt mở rộng diện tích chuối để tránh tình trạng khó khăn khi tiêu thụ sản phẩm.