Mỹ, Anh, Úc liên tiếp không hoàn thành nghĩa vụ tài chính khí hậu quốc tế
Nghiên cứu mới từ tổ chức nghiên cứu các vấn đề toàn cầu (ODI) cho hay, các nước phát triển lại thất bại trong việc đáp ứng các nghĩa vụ tài chính khí hậu quốc tế.
Mục tiêu cung cấp 100 tỷ USD tài chính khí hậu mỗi năm - được các quốc gia phát triển nhất trí ở Copenhagen vào năm 2009 - hiện đã bị bỏ lỡ trong năm thứ 11 liên tiếp (dựa trên dữ liệu nghiên cứu từ năm đầy đủ gần nhất hiện có, năm 2021). Nghiên cứu mới, được hỗ trợ bởi Liên minh phòng chống lũ lụt Zurich, được xây dựng dựa trên phương pháp “Phần đóng góp công bằng” đã được chứng minh của ODI để phân bổ trách nhiệm đối với tài chính khí hậu.
Các quốc gia phát triển cần thể hiện trách nhiệm của mình đối với tài chính biến đổi khí hậu.
Báo cáo Phần đóng góp công bằng năm nay - phân tích tài chính khí hậu thường niên lần thứ ba mà ODI đã thực hiện - bao gồm trọng tâm đặc biệt về tài chính cho thích ứng với biến đổi khí hậu, điều quan trọng để đáp ứng nhu cầu của các nước đang phát triển. Trọng tâm bổ sung này phản ánh rằng, tại Hội nghị thượng đỉnh Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu COP26, các nước phát triển đã đồng ý tăng ít nhất gấp đôi việc cung cấp tài chính cho thích ứng với biến đổi khí hậu.
Báo cáo cho thấy rằng, đối với tài chính khí hậu vào năm 2021 (mục tiêu hàng năm là 100 tỷ USD): Hoa Kỳ đã cung cấp 9 tỷ USD vào năm 2021; chỉ chiếm 21% phần đóng góp công bằng mà họ cần thực hiện. Nếu Hoa Kỳ muốn đáp ứng sự thiếu hụt về tài trợ của mình, nước này sẽ cần cung cấp thêm 34 tỷ USD mỗi năm.
Tám quốc gia phát triển khác - bao gồm Na Uy, Pháp, Thụy Điển, Đan Mạch, Đức, Thụy Sĩ, Luxembourg và Hà Lan - đã đạt được mục tiêu phần đóng góp công bằng của họ để hướng tới mục tiêu cung cấp 100 tỷ USD tài chính khí hậu hàng năm. Vương quốc Anh - quốc gia bị chỉ trích hồi đầu năm nay vì cố gắng rút lại các cam kết tài chính về khí hậu - chỉ cung cấp 2/3 số tiền phần đóng góp công bằng của họ.
Về tài chính thích ứng (để đáp ứng mục tiêu tăng ít nhất gấp đôi khoản này, từ 20 tỷ USD lên 40 tỷ USD): Hoa Kỳ có mức đóng góp thiếu hụt lớn nhất, với khoản đóng góp bị thiếu là 14 tỷ USD so với phần đóng góp công bằng mà họ cần thực hiện. Không có nước nào trong số các nước Úc, Tây Ban Nha, Canada và Vương quốc Anh đáp ứng được phần đóng góp công bằng mà họ cần thực hiện; lẽ ra mỗi nước trong số này nên cung cấp thêm từ 500 triệu đến 1 tỷ USD tiền tài trợ
Thành viên nghiên cứu ODI và tác giả chính của báo cáo Chia sẻ công bằng, Tiến sĩ Laetitia Pettinotti, cho biết: “Đó là sự thất bại hoàn toàn về trách nhiệm của các nước phát triển, những nước chịu trách nhiệm lịch sử về biến đổi khí hậu. Nhiều quốc gia tự nhận mình là quốc gia dẫn đầu về khí hậu trên thế giới - Vương quốc Anh, Canada và Úc, tất cả đều là thành viên của Nhóm tiên phong toàn cầu về Tài chính thích ứng - nhưng lại đang không đóng góp một cách công bằng.
“Hiểu được tiến trình của từng quốc gia trong việc cung cấp phần đóng góp công bằng của họ là rất quan trọng nếu chúng ta muốn tạo ra trách nhiệm giải trình và tham vọng cần thiết để đẩy nhanh hành động về khí hậu”.
Điều phối viên về An ninh lương thực và Sinh kế của Concern Worldwide là Jackson Mekenye (có trụ sở tại Kenya) cho biết: “Ở Kenya, các cuộc khủng hoảng do hạn hán và lũ lụt đang có tác động tàn khốc đến các cộng đồng, từ việc mất đi sinh mạng và sinh kế ngay lập tức cho đến tình trạng mất an ninh lương thực và suy dinh dưỡng lâu dài. Ở những nơi nguồn tài chính khí hậu được cung cấp, thì sự cân bằng hợp lý giữa giảm thiểu và thích ứng lại không được đảm bảo, với khoảng 80% nguồn tài chính khí hậu ở Kenya dành cho giảm thiểu".
Jackson Mekenye nhấn mạnh: “Mức đầu tư lớn hơn nhắm vào các nỗ lực thích ứng, bao gồm cải thiện các hoạt động nông nghiệp và quản lý lưu vực sông, có tiềm năng xây dựng khả năng phục hồi trước lũ lụt và các mối nguy hiểm khác trong dài hạn. Các nước phát triển phải thực hiện các cam kết tài chính về khí hậu để có thể ngăn chặn các hiện tượng thời tiết cực đoan trở thành thảm họa”.
Các quốc gia giàu có hơn, những quốc gia chịu trách nhiệm nhiều hơn về mặt lịch sử đối với biến đổi khí hậu, đang không đáp ứng các nghĩa vụ tài trợ khí hậu quốc tế mà họ đã đồng ý thực hiện.
Hiện chỉ có 8 trong số 23 nước phát triển đóng góp tài chính khí hậu theo đúng phần đóng góp công bằng mà họ cần thực hiện, trong đó Hoa Kỳ, Tây Ban Nha và Úc tiếp tục thể hiện một cách yếu kém.
Sự thiếu hụt tài chính khí hậu khiến các quốc gia và cộng đồng dễ bị tổn thương phải đối mặt với tác động khí hậu ngày càng trầm trọng và đây là một thất bại hoàn toàn về mặt trách nhiệm.
