Mỹ bắt tay Philippines, cảnh báo Trung Quốc tại Biển Đông

Binh sĩ Mỹ sử dụng hệ thống chống tăng Javelin trong khuôn khổ cuộc tập trận chung Mỹ-Philippines hồi tháng 4. Ảnh Reuters.

“Hướng dẫn phòng thủ song phương” dài 6 trang đã được nhất trí tại Washington hôm 3/5 sau những nỗ lực của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr nhằm cập nhật Hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ, vào thời điểm căng thẳng gia tăng trên biển với Trung Quốc.

Đây là những hướng dẫn cụ thể đầu tiên kể từ khi hiệp ước được ký kết vào năm 1951 và theo sau hàng loạt các phản đối ngoại giao của Philippines trong năm qua về cái mà nước này gọi là các hành động và mối đe dọa “hung hăng” của Trung Quốc đối với lực lượng bảo vệ bờ biển của nước này.

Các hướng dẫn cho biết, các cam kết hiệp ước song phương sẽ được viện dẫn và áp dụng nếu một trong hai bên bị tấn công ở Biển Đông và nếu các tàu tuần duyên trở thành mục tiêu tấn công.

Ngoài ra, các hướng dẫn cũng được cập nhật bao gồm các tham chiếu đến các hình thức chiến tranh hiện đại, bao gồm cả “chiến thuật vùng xám” mà Trung Quốc bị cáo buộc sử dụng để khẳng định yêu sách chủ quyền của mình. Dù vậy, những hướng dẫn này không đề cập cụ thể đến Trung Quốc.

“Nhận thấy rằng các mối đe dọa có thể phát sinh trong một số khu vực – bao gồm đất liền, trên biển, trên không, vũ trụ và không gian mạng – và ở dạng chiến tranh bất đối xứng, kết hợp và bất thường và chiến thuật vùng xám, các hướng dẫn vạch ra một hướng đi để xây dựng khả năng tương tác trong cả các lĩnh vực thông thường và phi thông thường”, theo Lầu Năm Góc.

Biển Đông, tuyến đường thủy quan trọng đối với thương mại toàn cầu, đã trở thành điểm nóng trong mối quan hệ ngày càng căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ.

Rommel Ong, cựu phó chỉ huy hải quân Philippines và hiện là giáo sư tại Trường Quản lý Chính phủ Ateneo cho biết, các hướng dẫn mới gửi một “cảnh báo” tới Trung Quốc về việc nhắm mục tiêu vào lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines.

Julio Amador, người đứng đầu Tổ chức vì lợi ích quốc gia - một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Manila về các vấn đề chiến lược và an ninh nhấn mạnh, các hướng dẫn an ninh “rõ ràng sẽ khiến Trung Quốc tạm dừng” nhiều hành động.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày 4/5 phản đối việc sử dụng các hiệp ước quốc phòng song phương để can thiệp vào Biển Đông, nơi “không nên là nơi săn mồi của các thế lực bên ngoài”.

Các hướng dẫn đã được đưa ra trong chuyến thăm Washington tuần này của ông Marcos. Trong chuyến thăm, Tổng thống Philippines đã có các cuộc hội đàm với người đồng cấp Joe Biden, gặp Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, cũng như các quan chức cấp cao khác của Mỹ.

Tiến Anh (Theo Reuters)