Mỹ cân nhắc hoạt động trên bộ tại Venezuela: Bước leo thang mới trong chiến dịch chống ma túy

Trong thông điệp gửi lực lượng quân đội vào dịp Lễ Tạ ơn ngày 27/11, Tổng thống Donald Trump cho biết các tuyến vận chuyển ma túy qua biển xuất phát từ Venezuela đã bị Mỹ chặn đứng khoảng 85%.

Kể từ tháng 9, các đơn vị hải quân Mỹ đã tiến hành 21 vụ tấn công nhằm vào tàu bị nghi chở ma túy. Đây là hoạt động nằm trong chiến dịch tăng cường sức ép lên các mạng lưới buôn ma túy tại vùng biển Caribe.

Theo ông Trump, sau khi các tuyến vận chuyển trên biển bị thu hẹp, các nhóm buôn ma túy có khả năng chuyển hướng sang đường bộ.

Chính vì vậy, ông tuyên bố Mỹ đang xem xét nghiêm túc việc tiến hành hoạt động quân sự trên bộ nhằm tiêu diệt các mạng lưới này ngay từ gốc.

Phát biểu gây chú ý nhất là khi ông Trump cho rằng đường bộ là mục tiêu “dễ hơn”, và việc mở rộng chiến dịch có thể diễn ra “rất sớm”.

Đằng sau tuyên bố này là một chiến lược được mở rộng từ trước. Từ mùa thu năm 2025, Mỹ đã coi nhiều tổ chức ma túy lớn của Venezuela là tổ chức khủng bố nước ngoài.

Điều này cho phép quân đội và cơ quan tình báo Mỹ thực hiện nhiều hoạt động mạnh tay hơn, bao gồm tấn công vũ trang, truy lùng và vô hiệu hóa mục tiêu ở ngoài lãnh thổ Mỹ.

Đây là cơ sở pháp lý mở ra khả năng triển khai lực lượng đặc nhiệm, máy bay trinh sát và thậm chí cả lực lượng chiến đấu trên bộ.

Một yếu tố đáng chú ý khác là không phận Venezuela. Tổng thống Trump tuyên bố không phận phía trên và xung quanh Venezuela nên được coi là “đóng hoàn toàn”. Điều này được xem như bước chuẩn bị cho các hoạt động quân sự quy mô lớn hơn, bởi kiểm soát không phận là điều kiện bắt buộc trước khi triển khai lực lượng trên mặt đất.

Tuy nhiên, việc Mỹ có thể đưa quân vào lãnh thổ Venezuela đã gây phản ứng mạnh từ Caracas. Chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro cáo buộc Washington đang dùng lý do chống ma túy để can thiệp vào nội bộ, thậm chí thúc đẩy ý đồ thay đổi chế độ.

Caracas đồng thời cảnh báo rằng bất kỳ hành động quân sự nào cũng là hành vi xâm phạm chủ quyền và sẽ dẫn đến căng thẳng nghiêm trọng.

Nhiều chuyên gia khu vực nhận định kế hoạch của Mỹ mang tính rủi ro cao. Việc triển khai lực lượng trên bộ vào Venezuela, dù với quy mô hạn chế, có thể kích hoạt một vòng leo thang không lường trước được.

Lực lượng an ninh Venezuela có thể đáp trả bằng biện pháp quân sự, kéo theo bất ổn lớn tại biên giới, tác động lan rộng đến nhiều nước láng giềng.

Bên cạnh khía cạnh pháp lý và chính trị, nguy cơ về thương vong dân sự cũng là vấn đề được các tổ chức nhân quyền đặt ra.

Các chiến dịch tấn công nhằm vào mục tiêu ma túy thường có độ chính xác thấp hơn so với các chiến dịch chống khủng bố chuyên biệt, đặc biệt tại môi trường đô thị hoặc khu vực có dân cư đông đúc.

Mất kiểm soát thông tin, nhầm lẫn mục tiêu hoặc thiếu minh bạch trong xử lý hậu quả đều có thể làm tăng áp lực quốc tế lên Washington.

Mặt khác, từ góc độ chiến lược, nhiều phân tích cho rằng việc Mỹ mở rộng chiến dịch sang bộ có thể nhằm gửi thông điệp mạnh mẽ đến khu vực Mỹ Latinh: Washington sẵn sàng dùng sức mạnh quân sự để triệt phá các tuyến buôn lậu ma túy, đồng thời ngăn chặn ảnh hưởng của các thế lực đối nghịch tại Nam Mỹ.

Tuy vậy, hiệu quả thực tế của một chiến dịch như vậy vẫn là dấu hỏi lớn. Các mạng lưới ma túy tại Venezuela vốn phân tán, linh hoạt, có khả năng di chuyển sâu vào nội địa hoặc trộn lẫn với khu dân cư để tránh bị phát hiện.

Dù chưa có quyết định cuối cùng, tuyên bố của Tổng thống Trump cho thấy Mỹ đang cân nhắc một bước đi có thể làm thay đổi đáng kể cục diện an ninh khu vực.

Nếu Mỹ thật sự triển khai lực lượng trên bộ tại Venezuela, tình hình địa chính trị Mỹ Latinh dự báo sẽ bước vào giai đoạn căng thẳng mới.

Việt Hùng

Theo Armyrecognition