Mỹ chỉ định nhóm tân phát xít ở Bắc Âu vào danh sách khủng bố

Bộ Ngoại giao Mỹ đã chỉ định Phong trào Kháng chiến Bắc Âu (NRM) và ba lãnh đạo hàng đầu của nhóm này gồm: Tor Fredrik Vejdeland, Pär Öberg, và Leif Robert Eklund, là "Khủng bố Toàn cầu Đặc biệt", theo thông báo từ người phát ngôn Matthew Miller.

Trong bức ảnh chụp vào năm 2018 về Fredrik Vejdeland thuộc nhóm phát xít mới Phong trào Kháng chiến Bắc Âu phát biểu trong một cuộc mít tinh bầu cử trước cuộc tổng tuyển cử Thụy Điển ở Kungalv, Thụy Điển. Ảnh: Reuters

NRM là một tổ chức tân phát xít xuyên quốc gia được thành lập tại Thụy Điển vào năm 1997, với các chi nhánh ở Na Uy, Đan Mạch, Iceland và Phần Lan, theo Bộ Ngoại giao Mỹ. Nhóm này đã bị cấm ở Phần Lan vào năm 2020.

Theo một tài liệu của Bộ Ngoại giao Mỹ, NRM bị chỉ định "vì đã thực hiện hoặc cố gắng thực hiện, gây ra nguy cơ đáng kể thực hiện, hoặc đã tham gia huấn luyện để thực hiện các hành động khủng bố đe dọa an ninh của công dân Mỹ hoặc an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại, hoặc kinh tế của Mỹ".

Việc chỉ định NRM được thực hiện khi các quan chức Mỹ đã cảnh báo rằng các nhóm khủng bố thượng tôn da trắng tiếp tục gây ra mối đe dọa trong nước và quốc tế.

Báo cáo Đánh giá Mối đe dọa Hàng năm 2024 của Cộng đồng Tình báo Mỹ phát hiện rằng "phong trào cực đoan bạo lực có động cơ chủng tộc hoặc sắc tộc xuyên quốc gia (RMVE), đặc biệt được thúc đẩy bởi thượng tôn da trắng, sẽ tiếp tục kích động bạo lực khắp châu Âu, Nam Mỹ, Úc, Canada và New Zealand, truyền cảm hứng cho các cuộc tấn công của cá nhân hoặc nhóm nhỏ mà gây ra mối đe dọa đáng kể cho người Mỹ".

"Hoạt động bạo lực của NRM dựa trên nền tảng phân biệt chủng tộc, chống nhập cư, chống người Do Thái và chống LGBTQI+", người phát ngôn Miller nói hôm thứ Sáu. "Các thành viên và lãnh đạo của nhóm đã thực hiện các cuộc tấn công bạo lực chống lại đối thủ chính trị, người biểu tình, nhà báo và những người mà họ coi là kẻ thù".

"Các thành viên NRM cũng đã tiến hành thu thập và chuẩn bị vũ khí và vật liệu nổ... Ngoài ra, NRM đã tổ chức huấn luyện các chiến thuật bạo lực, bao gồm chiến đấu tay đôi và đâm dao", Miller cho biết thêm.

Trong một bài phát biểu hôm thứ Tư, một quan chức chống khủng bố hàng đầu của Bộ Ngoại giao đã cảnh báo rằng "các liên kết xuyên quốc gia" đang gia tăng, "với các cá nhân và nhóm giao tiếp cả trực tuyến và trực tiếp, làm cực đoan hóa các cá nhân - thường là người trẻ tuổi - dẫn đến bạo lực, tuyển dụng và chia sẻ đào tạo chiến thuật, bao gồm cả chia sẻ hướng dẫn chế tạo vũ khí".

"Các tác nhân REMVE ngày càng tinh vi hơn trong việc khai thác các nền tảng truyền thông xã hội, các nền tảng trò chơi trực tuyến và các nền tảng liên quan đến trò chơi, các trang web nhỏ với khán giả mục tiêu, và các ứng dụng chat mã hóa để thu hút người theo dõi mới, lên kế hoạch và kêu gọi ủng hộ ý thức hệ, và phát tán các tài liệu góp phần vào cực đoan hóa và động viên bạo lực", Ian Moss, phó điều phối viên của Cục Chống Khủng bố nói.

Năm 2019, Tổng thống khi đó là Donald Trump đã ký một lệnh hành pháp cho phép chính quyền Mỹ có nhiều quyền hạn hơn để truy quét các nhóm huấn luyện khủng bố, không chỉ các nhóm thực hiện các cuộc tấn công khủng bố.

Việc chỉ định hôm thứ Sáu sẽ ngăn cản các thành viên NRM tiếp cận hệ thống tài chính Mỹ, nhằm làm cho họ khó khăn hơn trong việc chuyển tiền qua hệ thống quốc tế và tài trợ cho các hoạt động của họ.

Cao Phong (theo CNN)