Mỹ cung cấp chương trình Lend-Lease 500 tỷ USD cho Ukraine nếu ông Trump thắng cử?

Chương trình Lend-Lease của Mỹ cho phép các nước đồng minh chống phát xít Đức mượn - thuê vũ khí trang bị và các sản phẩm vật chất khác. Lend-Lease đã được Quốc hội Mỹ thông qua cho Ukraine nhưng vẫn bị Tổng thống Joe Biden giữ lại, chưa triển khai.

Tuy vậy trong trường hợp Cựu Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, ông có thể triển khai đầy đủ chương trình này và gây bất lợi lớn cho Nga, thay vì mang tới lợi ích cho Moskva như những gì báo chí từng đề cập.

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo trên tờ Wall Street Journal (WSJ) đã nói về một số bước đi mà ông Trump có thể thực hiện, chúng được dự báo sẽ ảnh hưởng sâu rộng đến diễn biến cuộc xung đột tại Ukraine cũng như quan hệ Nga - phương Tây.

Đáng chú ý nhất theo ông Pompeo là ông Trump sẽ triển khai chương trình Lend - Lease trị giá 500 tỷ USD, để giúp Kyiv có số tiền cần thiết mua vũ khí Mỹ, từ đó tăng cường đáng kể khả năng quân sự của họ.

Theo ông Pompeo, trong lịch sử, Mỹ đã sử dụng chương trình Lend - Lease trong Chiến tranh thế giới thứ hai để cung cấp cho Anh và các đồng minh những loại vũ khí và nguồn lực cần thiết trước khi tham chiến và bây giờ nhiều khả năng Ukraine sẽ có được điều này.

Ông Pompeo nhấn mạnh, chương trình Lend - Lease khi triển khai sẽ cho phép Ukraine vay tiền để mua vũ khí thay vì bắt những người nộp thuế Mỹ chi trả như hiện tại. Động thái trên sẽ nhận được ủng hộ từ những nghị sĩ lo ngại tình trạng thâm hụt ngân sách ngày càng lớn.

Câu hỏi lớn nhất là Ukraine có thể trả được khoản nợ đó hay không, và nếu Kyiv không thể thì sẽ gây ra những hậu quả nào về lâu dài. Nhưng theo nhận xét, Mỹ sẽ tiến hành tịch thu tài sản bị phong tỏa của Nga để chi trả, do vậy họ vẫn luôn là người "nắm đằng chuôi".

Ngoài hỗ trợ tài chính, Cựu Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cho biết nếu thắng cử, ông Trump còn có thể dỡ bỏ mọi hạn chế đối với các loại vũ khí mà Ukraine sở hữu và sử dụng.

Điều này có nghĩa là Mỹ sẽ cung cấp cho Kyiv thêm nhiều hệ thống vũ khí tiên tiến ví dụ như tên lửa tầm xa, tổ hợp phòng không và các loại vũ khí công nghệ cao khác, kèm theo đó không có bất cứ hạn chế nào.

Nếu vũ khí tấn công tầm xa được cung cấp đi kèm các hạn chế được dỡ bỏ chắc chắn sẽ nâng cao đáng kể sức mạnh chiến đấu của Lực lượng vũ trang Ukraine.

Bên cạnh những bước đi liên quan tới quân sự, ông Pompeo còn cảnh báo nếu thắng cử, ông Trump sẵn sàng áp đặt các biện pháp trừng phạt thực sự và mạnh mẽ hơn đối với Nga, chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả lớn hơn nhiều so với hiện tại.

Việc thắt chặt trừng phạt nhằm mục đích gia tăng áp lực lên nền kinh tế Nga, cắt đứt chuỗi cung ứng cho việc chế tạo vũ khí, từ đó buộc Moskva phải ngồi vào bàn đàm phán nhằm giải quyết xung đột theo các điều khoản mới.

Cựu Ngoại trưởng Pompeo đề xuất điều kiện cho một thỏa thuận trong tương lai với Nga bao gồm chấm dứt chiến sự, tăng cường lực lượng phòng thủ của Ukraine và không công nhận việc Nga sáp nhập Donbass cũng như bán đảo Crimea.

Với những gì ông Pompeo đưa ra, giới chuyên gia nhận xét rõ ràng nền chính trị Mỹ sẽ vận hành theo cách thường lệ, đó là "bóp nghẹt" Nga thay vì "nới lỏng", bất kể ai là người đứng đầu tại Nhà Trắng.

Việt Dũng