Mỹ đạt thỏa thuận thương mại với Nhật Bản

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22/7 tuyên bố, Mỹ và Nhật Bản đã đạt được một thỏa thuận thương mại. Theo đó Mỹ sẽ giảm mức thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Nhật Bản từ 25% xuống còn 15%; đổi lại, Tokyo cam kết sẽ đầu tư 550 tỷ USD vào thị trường Mỹ và mở cửa thị trường cho hàng hóa từ Washington.

Tổng thống Trump gọi đây là thỏa thuận quan trọng nhất trong chuỗi các hiệp định thương mại mà Nhà Trắng gấp rút đạt được trước thời hạn ngày 1/8 - thời điểm mức thuế mới cao hơn có thể bắt đầu có hiệu lực. “Đây là một thời điểm rất đáng phấn khởi đối với nước Mỹ, vì chúng ta sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ tuyệt vời với Nhật Bản”, ông Trump viết trên nền tảng Truth Social.

Thông báo của ông Trump được đưa ra sau cuộc gặp giữa ông và trưởng đoàn đàm phán thuế quan của Nhật Bản - ông Ryosei Akazawa, tại Nhà Trắng hôm thứ Ba. Trên mạng xã hội X, ông Akazawa viết ngắn gọn: “Nhiệm vụ đã hoàn thành”.

Thông báo của ông Trump không đề cập đến nhiều chi tiết cụ thể, trong đó có việc giảm thuế ô tô Nhật Bản - mặt hàng chiếm hơn 1/4 tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ và đang chịu mức thuế 25%. Tuy nhiên, theo các quan chức chính phủ và đại diện ngành công nghiệp, mức thuế với ô tô Nhật Bản có thể sẽ giảm xuống còn 15%.

Ngay sau thông báo của ông Trump, thị trường chứng khoán Nhật Bản đã bật tăng mạnh, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu các hãng sản xuất ô tô như Honda, Toyota và Nissan đều ghi nhận mức tăng trên 8%. Đồng yen Nhật cũng mạnh lên so với đồng USD, trong khi thị trường chứng khoán Mỹ ghi nhận tín hiệu tích cực từ các hợp đồng tương lai.

Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay với Thủ tướng Nhật Shigeru Ishiba tại Nhà Trắng hôm 7/2.

Phát biểu sáng sớm 23/7 tại Tokyo, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba xác nhận đã nhận được báo cáo sơ bộ từ trưởng đoàn đàm phán thương mại ở Washington, nhưng từ chối bình luận chi tiết. Ông Ishiba hiện đang đối mặt với áp lực chính trị trong nước, sau khi liên minh cầm quyền để mất quyền kiểm soát Thượng viện trong cuộc bầu cử cuối tuần qua. Ông cho biết chưa thể quyết định việc có từ chức hay không cho đến khi xem xét kỹ nội dung thỏa thuận.

Cùng ngày tại Nhà Trắng, ông Trump cũng bày tỏ kỳ vọng Nhật Bản sẽ hợp tác với Mỹ trong một dự án khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) tại bang Alaska, dự án được chính quyền của ông thúc đẩy từ lâu. “Chúng tôi đã hoàn tất một thỏa thuận và bây giờ sẽ tiến tới ký thêm một thỏa thuận khác, một liên doanh về LNG tại Alaska”, ông Trump phát biểu trước các nghị sĩ.

Một số nhà kinh tế đánh giá thỏa thuận thuế suất 15% là “kết quả tốt hơn mong đợi” đối với Nhật Bản, xét đến việc ông Trump từng đe dọa áp thuế đơn phương lên hàng loạt mặt hàng. “Thép, nhôm và ô tô là các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Nhật Bản, do đó cần theo dõi xem liệu có điều khoản ngoại lệ cụ thể nào trong thỏa thuận hay không”, bà Kristina Clifton, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Ngân hàng Commonwealth Bank of Australia (Sydney) nhận định.

Thực tế, thương mại ô tô giữa Mỹ và Nhật gần như là một chiều. Trong năm 2024, Mỹ nhập hơn 55 tỷ USD xe và linh kiện từ Nhật Bản, trong khi xuất khẩu sang thị trường này chỉ hơn 2 tỷ USD.

Trong bối cảnh hạn chót ngày 1/8 đang đến gần, chính quyền Trump đang chạy đua để hoàn tất nhiều thỏa thuận thương mại. Cho đến nay, Mỹ đã đạt các thỏa thuận sơ bộ với Anh, Việt Nam, Indonesia và tạm dừng cuộc chiến thuế quan ăn miếng trả miếng với Trung Quốc dù các chi tiết cụ thể vẫn đang được đàm phán.

Ông Trump cũng cho biết, các nhà đàm phán từ Liên minh châu Âu sẽ tới Washington vào ngày 23/7 để tiếp tục bàn thảo thương mại. Giống như các thỏa thuận trước đó, ông Trump thường công bố ngay sau cuộc gặp với lãnh đạo nước ngoài trước khi phía đối tác đưa ra bất kỳ tuyên bố chính thức nào.

Hà Thu