Mỹ đề xuất giới hạn 'hóa chất vĩnh cửu' gây ung thư trong nước uống

Theo kế hoạch, các “hóa chất vĩnh cửu” PFAS độc hại sẽ được hạn chế ở mức thấp nhất mà các xét nghiệm có thể phát hiện. Chất polyfluoroalkyl, hay còn gọi là PFAS, là một nhóm các hợp chất độc hại phổ biến. Chúng khó phân hủy trong môi trường, có thể tích tụ vĩnh viễn trong cơ thể và gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, bao gồm ung thư thận.

Nghiên cứu về nước uống và hóa chất PFAS tại Trung tâm Giải pháp Môi trường và Ứng phó Khẩn cấp của EPA. Ảnh: AP

Từ những năm 1940, các hóa chất PFAS đã được sử dụng trong các sản phẩm tiêu dùng và công nghiệp, bao gồm chảo chống dính, bao bì thực phẩm và bọt chữa cháy.

Khoa học đã chứng minh rằng việc tiếp xúc lâu dài với PFAS tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe đáng kể. Bà Radhika Fox, trợ lý quản lý EPA gọi đề xuất mới này là một “sự thay đổi mang tính chuyển đổi” để cải thiện độ an toàn của nước uống ở Mỹ. EPA ước tính quy tắc này có thể làm giảm phơi nhiễm PFAS cho gần 100 triệu người Mỹ, đồng thời giảm tỷ lệ ung thư, đau tim và biến chứng khi sinh.

Trong những năm gần đây, khi các nghiên cứu về mức độ phổ biến và nguy hại của hóa chất PFAS ngày càng nhiều, mối quan tâm của công chúng về vấn đề này cũng đã tăng lên đáng kể.

Tuy nhiên cho đến nay, chỉ có một số tiểu bang ở Mỹ ban hành các quy định về PFAS và chưa có tiểu bang nào đặt ra các giới hạn nghiêm ngặt như những gì EPA đang đề xuất.

Đề xuất sẽ đặt ra các giới hạn nghiêm ngặt đối với hai loại hợp chất PFAS phổ biến là PFOA và PFOS ở mức 4 phần nghìn tỷ - mức thấp nhất có thể đo lường. Ngoài ra, EPA muốn điều chỉnh lượng kết hợp của 4 loại PFAS khác. Các nhà cung cấp nước cũng sẽ phải theo dõi và quản lý các chất PFAS trong sản phẩm của mình.

Đề xuất này cũng sẽ điều chỉnh các loại PFAS khác như GenX Chemicals - một hóa chất mà các nhà sản xuất sử dụng làm chất thay thế khi PFOA và PFOS bị loại bỏ dần khỏi các sản phẩm tiêu dùng.

Hiệp hội các nhà quản lý nước uống gọi đề xuất này là “một bước đi đúng hướng”, nhưng đồng thời cũng cho rằng việc tuân thủ là một thách thức lớn. EPA muốn các nhà cung cấp nước tiến hành xét nghiệm, thông báo cho công chúng khi phát hiện nồng độ PFAS cao quá mức quy định và loại bỏ các hóa chất này ra khỏi nước uống.

Theo EPA, đề xuất này sẽ bảo vệ tất cả mọi người, bao gồm cả nhóm người dễ nhiễm bệnh, và giảm thiểu bệnh tật trên quy mô lớn. Người đứng đầu EPA Michael Regan cho biết đề xuất có thể ngăn chặn hàng chục nghìn căn bệnh liên quan đến PFAS, “và đánh dấu một bước quan trọng trong việc bảo vệ tất cả cộng đồng khỏi những chất gây ô nhiễm nguy hiểm này”.

Gần đây, EPA đã cung cấp 2 tỷ USD cho các tiểu bang như chi phí để loại bỏ các chất gây ô nhiễm như PFAS ra khỏi nước uống, và dự kiến sẽ hỗ trợ thêm hàng tỷ USD nữa trong những năm tới.

Cơ quan này cũng đang cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho các cộng đồng nhỏ hơn lắp đặt và nâng cấp hệ thống xử lý nước theo luật cơ sở hạ tầng năm 2021. Tuy nhiên, việc lắp đặt các thiết bị như vậy sẽ rất tốn kém đối với các thị trấn nhỏ có ít tài nguyên.

Hoài Phương (theo AP)