Mỹ hạn chế cấp thị thực cho quan chức Trung Quốc vì chuyện Hồng Kông
Ngoại trưởng Mike Pompeo ngày 26.6 thông báo Mỹ áp đặt lần hạn chế thị thực đầu tiên với quan chức Trung Quốc, hiện thực hóa lời đe dọa trừng phạt người làm tổn hại nền tự do của Hồng Kông mà Tổng thống Donald Trump từng đưa ra.
“Tôi tuyên bố hạn chế cấp thị thực cho một số quan chức Trung Quốc đương nhiệm lẫn về hưu có trách nhiệm hoặc đồng lõa phá hoại mức độ tự trị cao Hồng Kông được hưởng theo Tuyên bố chung Trung - Anh 1984, làm suy yếu nhân quyền cùng những quyền tự do cơ bản ở Hồng Kông. Người nhà các quan chức cũng phải chịu hạn chế”, Theo Ngoại trưởng Pompeo. Bộ Ngoại giao Mỹ không công bố danh tính quan chức Trung Quốc bị nhắm đến.
Đây là động thái trừng phạt chính thức thứ hai từ chính quyền Washington, sau khi Tổng thống Trump cuối tháng 5 quyết định loại bỏ quy chế hải quan và đi lại đặc biệt dành cho Hồng Kông bấy lâu nay.
Hôm 25.6, Thượng viện Mỹ vừa thông qua dự luật Quyền tự chủ Hồng Kông nhằm tạo điều kiện cho chính quyền Washington trừng phạt cá nhân/tổ chức thực thi luật an ninh mà giới chức Bắc Kinh dự định áp đặt với đặc khu.
Trung Quốc thời gian qua đẩy nhanh nỗ lực áp đặt luật an ninh với Hồng Kông. Ủy ban thường vụ quốc hội nước này cuối tuần trước dành ra 3 ngày xem xét dự thảo luật nhưng chưa có quyết định cuối cùng. Họ sẽ làm việc lần nữa vào ngày 28 - 30.6.
Mỹ cùng nhiều nước phương Tây đang cố gắng ngăn chặn kế hoạch trên bằng cách gia tăng sức ép ngoại giao và nay bằng cả trừng phạt.
Nhà phân tích Andrew Coflan thuộc tập đoàn tư vấn rủi ro Eurasia Group nhận xét động thái hạn chế thị thực mà không công bố danh tính rất kỳ lạ, làm mất đi tính răn đe của trừng phạt. Tuy nhiên đây có thể là bước khởi đầu cho hàng loạt biện pháp - nhiều khả năng có cả thuế quan - sắp tới.
Giám đốc Chương trình nghiên cứu Trung Quốc và châu Á - Thái Bình Dương thuộc đại học Cornell (Mỹ) Allen Carlson nhận định trừng phạt mới nhất cho thấy Tổng thống Trump chịu áp lực lớn khi tỏ ra cứng rắn với giới chức Bắc Kinh. Nhà lãnh đạo vừa muốn chứng tỏ lập trường chống Trung lại vừa chưa sẵn sàng thừa nhận nỗ lực phát triển quan hệ cá nhân tốt đẹp với Chủ tịch Tập Cận Bình đã thất bại.
Cẩm Bình (theo SCMP)