Mỹ hành động, dỡ bỏ hầu hết lệnh trừng phạt Syria, nỗ lực 'đẩy thuyền' hòa bình giữa Damascus và Israel

Tổng thống Mỹ Donald Trump (ngoài cùng bên trái) gặp Tổng thống lâm thời Syria Ahmad al-Sharaa tại Saudi Arabia hồi tháng 5.

Theo Nhà Trắng, sắc lệnh cho phép nới lỏng các kiểm soát xuất khẩu đối với một số loại hàng hóa nhất định và miễn trừ các hạn chế liên quan một số khoản viện trợ nước ngoài dành cho Syria. Ngoài ra, văn bản cũng chỉ đạo Ngoại trưởng Mỹ xem xét lại việc xếp nhóm vũ trang Hay’at Tahrir al-Sham (HTS), Tổng thống lâm thời Ahmed al-Sharaa và Syria các danh sách về khủng bố.

Báo The Guardian cho hay, sắc lệnh nêu rõ, Mỹ cam kết hỗ trợ một Syria ổn định, thống nhất và hòa bình với chính mình và các nước láng giềng. Một Syria thống nhất không cung cấp nơi ẩn náu an toàn cho các tổ chức khủng bố và bảo đảm an ninh cho các nhóm tôn giáo và dân tộc thiểu số sẽ hỗ trợ an ninh và thịnh vượng trong khu vực.

Theo Mỹ, những thay đổi tích cực gần đây cùng các hành động được chính phủ lâm thời Syria thực hiện sau sự sụp đổ của chế độ của ông Bashar al-Assad cho thấy triển vọng về một tương lai ổn định và hòa bình. Việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ hỗ trợ nỗ lực tái thiết và chống khủng bố của Syria mà không trao quyền cho các lực lượng gây hại.

Washington cho rằng, chính sách này phù hợp với các mục tiêu của Mỹ trong việc thúc đẩy hòa bình và ổn định trong khu vực, đồng thời buộc những kẻ chịu trách nhiệm về các tội ác trong quá khứ hoặc hoạt động khủng bố phải chịu trách nhiệm.

Phản ứng về động thái của Mỹ, Ngoại trưởng Syria Asaad Hassan al-Shaibani cho biết: “Chúng tôi hoan nghênh việc hủy bỏ phần lớn chương trình trừng phạt áp đặt lên Cộng hòa Arab Syria, theo lệnh hành pháp lịch sử do Tổng thống Trump ban hành".

Theo ông, việc loại bỏ trở ngại lớn này đối với quá trình phục hồi kinh tế đã mở ra cơ hội thúc đẩy tái thiết và phát triển, đồng thời khôi phục hạ tầng thiết yếu, tạo điều kiện cho người Syria phải di dời được trở về một cách an toàn và có phẩm giá.

Trong chuyến công du hồi tháng 5, Tổng thống Trump đã gặp Tổng thống lâm thời Syria Ahmad al-Sharaa tại Saudi Arabia và tuyên bố sẽ dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt của Mỹ đối với Damascus, đồng thời kêu gọi ông al-Sharaa thực hiện một số điều kiện nhằm ổn định tình hình đất nước.

Một trong những điều kiện này là bình thường hóa quan hệ với các nước láng giềng, bao gồm Israel và Mỹ. Cùng ngày, hãng Axios đưa tin chính quyền Tổng thống Trump đang tiến hành "các cuộc thảo luận sơ bộ" với Israel và Syria về khả năng đạt được một thỏa thuận an ninh song phương.

Trước đó, Ngoại trưởng Israel Gideon Saar cho biết Israel "quan tâm" việc thúc đẩy các thỏa thuận hòa bình và bình thường hóa quan hệ với Lebanon và Syria.

Bảo Minh