Mỹ hé lộ kế hoạch biến F-35 thành máy bay không người lái
Giám đốc điều hành tập đoàn quốc phòng Lockheed Martin Jim Taiclet, cho biết công ty đang lên kế hoạch phát triển một phiên bản máy bay F-35 có thể hoạt động không cần phi công.
Nếu được hiện thực hóa, đây sẽ là bước ngoặt lớn trong chương trình F-35, giúp các lực lượng như Không quân Mỹ giải quyết phần nào tình trạng thiếu hụt phi công.

Lockheed Martin hy vọng có thể áp dụng khả năng tàng hình thế hệ thứ sáu vào F-35, bằng cách thay đổi một số lớp phủ và điều chỉnh đường viền khuôn bên ngoài để ẩn máy bay tốt hơn khỏi radar và tia hồng ngoại.
"Chúng tôi có thể biến phi công F-35 thành một lựa chọn thay vì bắt buộc trong một khung thời gian tương đối ngắn, dựa trên những công nghệ đã phát triển cho máy bay thế hệ thứ sáu", ông Taiclet phát biểu hôm 28/5.
Ông nhấn mạnh rằng trong vòng 2-3 năm tới, Lockheed Martin có thể nâng cấp đáng kể khả năng của F-35 bằng cách tích hợp các công nghệ hiện đại này.
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Lockheed Martin đang nỗ lực gia tăng sức hút của F-35 với Lầu Năm Góc. Hiện tại, F-35 là chương trình máy bay chiến đấu tàng hình có người lái duy nhất của công ty, sau khi Lockheed thất bại trong nhiều cuộc cạnh tranh quan trọng gần đây.
Năm 2015, dự án máy bay ném bom tàng hình B-21 của Lockheed không thành công. Đầu năm 2025, công ty tiếp tục bị loại khỏi chương trình tiêm kích hải quân thế hệ mới F/A-XX. Ngày 21/3, họ cũng thất bại trong nỗ lực giành hợp đồng sản xuất tiêm kích thế hệ tiếp theo F-47 cho Không quân Mỹ.
Boeing được chọn làm nhà thầu chính cho F-47, còn Northrop Grumman phụ trách phát triển B-21 và nhiều khả năng cũng sẽ đảm nhận F/A-XX.
Không còn dự án tiêm kích hay máy bay ném bom thế hệ sáu nào trong tay, Lockheed Martin đang đẩy mạnh chiến lược nâng cấp sâu F-35, hướng tới phiên bản "F-35 thế hệ 5+" tích hợp các công nghệ tiên tiến, bao gồm khả năng tàng hình vượt trội và vật liệu hấp thụ sóng radar thế hệ mới.
Những nâng cấp này nhằm thu hẹp khoảng cách công nghệ với các tiêm kích thế hệ sáu đang được phát triển, nhất là trong bối cảnh Trung Quốc đã công bố hai nguyên mẫu tiêm kích thế hệ sáu vào tháng 12/2024, đặt ra thách thức lớn cho sự cạnh tranh của F-35.
Ông Taiclet tiết lộ thêm: "Chúng tôi đã rút ra nhiều bài học về thiết kế khí động học, đặc biệt là ở phần cửa hút gió và vòi phun động cơ, giúp cải thiện đáng kể hiệu suất của F-35 mà không cần tái thiết kế hoàn toàn".
Tuy vậy, ông cũng lưu ý rằng việc nâng cấp F-35 phải được thực hiện từng bước, tránh đưa vào quá nhiều phần mềm hay thiết bị mới cùng lúc để không làm gián đoạn dây chuyền sản xuất.
Trước đó, vào năm 2023, Lầu Năm Góc từng bác bỏ một đề xuất hiện đại hóa lớn cho F-35, chương trình động cơ thích ứng, nhằm thay thế hoàn toàn hệ thống động lực hiện tại bằng loại động cơ mới với tầm bay xa hơn, lực đẩy lớn hơn và khả năng cung cấp điện tốt hơn cho các hệ thống điện tử.
Lockheed Martin từng mạnh mẽ ủng hộ chương trình này, trong khi công ty Pratt & Whitney – nhà cung cấp động cơ hiện tại của F-35 lại phản đối, cho rằng đây là cách Lockheed kéo dài vòng đời sản xuất của máy bay.
Dù bị từ chối vào thời điểm đó, nhưng nhu cầu nâng cấp F-35 có thể tăng mạnh nếu các chương trình như F-47 hay F/A-XX bị chậm trễ hoặc gặp trục trặc, giống như việc Không quân Mỹ đã phải kéo dài thời gian sử dụng F-15 và F-16 do các vấn đề kỹ thuật với F-22 và F-35.