Mỹ hối thúc Pakistan tham gia hòa đàm ở Afghanistan
Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc gặp với Thủ tướng Pakistan Imran Khan hôm 23/7 đã hoan nghênh sự hỗ trợ của Pakistan trong việc thúc đẩy đàm phán hòa bình ở Afghanistan, đánh dấu sự thay đổi trong quan hệ hai nước sau một giai đoạn đầy khó khăn.
Quan hệ ấm dần
Phát biểu tại cuộc họp báo tại Phòng Bầu Dục, Tổng thống Trump cũng cảnh báo rằng ông có thể chấm dứt cuộc xung đột ở Afghanistan chỉ trong vòng hơn một tuần lễ bằng vũ lực, và rằng “Afghanistan sẽ bị xóa sổ khỏi bề mặt Trái Đất” - nhưng ông mong muốn đối thoại hơn.
Pakistan trong giai đoạn những năm 1990 từng là nước bảo trợ hàng đầu cho phiến quân Taliban. Tầm ảnh hưởng của họ đối với tổ chức này được xem là rất quan trọng trong việc đưa ra một giải pháp chính trị ở Afghanistan thời điểm hiện nay.
“Chúng tôi đã đạt được nhiều bước tiến chỉ trong vòng vài tuần qua, và Pakistan đã hỗ trợ chúng tôi trong tiến trình đó” - ông Trump nói - “Rất nhiều điều đang xảy ra với nước Mỹ, và tôi nghĩ rằng có rất nhiều điều tốt sẽ đến với Pakistan dưới sự lãnh đạo của ông”.
Dù ông Trump và ông Khan từng trao đổi nhiều ngôn từ hà khắc với nhau trong quá khứ, và Mỹ đã cắt hàng triệu USD tiền viện trợ quân sự cho Pakistan do nghi ngờ nước này che giấu các nhóm phiến quân, nhưng hai nhà lãnh đạo hiện đang nỗ lực tăng cường hợp tác về vấn đề Afghanistan. Sau khi hai nhà lãnh đạo kết thúc cuộc gặp, Nhà Trắng công bố một biên bản trong đó nêu rõ rằng ông Trump “đang tăng cường hợp tác với Pakistan về các vấn đề quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực Nam Á”.
Ngày càng có thêm nhiều quốc gia tham gia vào vấn đề Afghanistan trong lúc mà ông Trump muốn giảm sự hiện diện quân sự Mỹ ở nước này, và tận dụng đòn bẩy của Pakistan để thúc giục Taliban ngồi vào bàn đàm phán hòa bình. Ông Trump trong hôm đầu tuần nói rằng Mỹ “đã rút một số lượng binh sỹ” khỏi Afghanistan.
“Chúng tôi đang thực hiện kế hoạch một cách chậm rãi và an toàn. Và chúng tôi đang làm việc với Pakistan, đàm phán với Taliban. Chúng tôi đang làm rất tốt” - ông Trump nói - “Chúng tôi đang hợp tác với Pakistan về một giải pháp”.
Về phần mình, Thủ tướng Khan nhấn mạnh rằng “không có giải pháp quân sự cho Afghanistan”, thêm rằng “nếu các bạn lựa chọn giải pháp quân sự, hàng triệu người sẽ thiệt mạng”.
“Xóa sổ Afghanistan trong một tuần”
Tuy nhiên, cũng trong cuộc họp báo chung với ông Khan, Tổng thống Trump tuyên bố rằng ông có thể chiến thắng cuộc chiến ở Afghanistan chỉ trong vòng 1 tuần lễ, nhưng chiến dịch như vậy có thể khiến 10 triệu người chết, tức khoảng 1/3 dân số của Afghanistan.
“Tôi có thể giành chiến thắng cuộc chiến đó trong một tuần” - Tổng thống Trump nói trước báo giới sau cuộc gặp với Thủ tướng Khan - “Nhưng tôi không muốn giết hại 10 triệu người dân... Afghanistan có thể bị xóa sổ khỏi mặt đất. Tôi không muốn đi con đường đó... Tôi có một kế hoạch giúp giành chiến thắng trong một khoảng thời gian rất ngắn...”.
Cuộc chiến mà Mỹ phát động ở Afghanistan hiện là cuộc chiến kéo dài nhất trong lịch sử của Lầu Năm Góc, bắt đầu từ năm 2001 sau khi sự kiện khủng bố ngày 11/9 xảy ra. Vụ khủng bố đẫm máu được thực hiện bởi mạng lưới khủng bố Al-Qaeda, một đồng minh của Taliban, nhóm vũ trang thống trị cuộc nội chiến ở Afghanistan thời điểm bấy giờ.
Dù tầm kiểm soát và sức mạnh của các phe phái thay đổi trong nhiều năm qua, nhưng Taliban đến nay lại trỗi dậy mạnh mẽ và buộc chính quyền Trump phải lựa chọn tổ chức đàm phán hòa bình thay vì vùi dập nhóm này.
Phát ngôn mà ông Trump mới đưa ra khiến nhiều người quan ngại rằng ông có thể đang cân nhắc về việc sử dụng vũ khí hạt nhân trên chiến trường Afghanistan. Tướng 4 sao về hưu Barry McCaffrey - hiện là chuyên gia phân tích chính trị - đã lên tiếng chỉ trích phát ngôn đó trên Twitter.
“Rất quan ngại khi nghe buổi họp báo chung giữa ông Trump và Thủ tướng Pakistan tại Phòng Bầu Dục. Ông ta tuyên bố rằng chúng ta đã phân tích và cân nhắc về việc sử dụng vũ khí hạt nhân để sát hại hàng triệu người ở Afghanistan như một giải pháp cho cuộc xung đột. Ông Trump đang nghĩ gì vậy?” - ông McCaffrey viết.
* “Chúng tôi đang thực hiện kế hoạch một cách chậm rãi và an toàn. Và chúng tôi đang làm việc với Pakistan, đàm phán với Taliban. Chúng tôi đang làm rất tốt” - ông Trump nói - “Chúng tôi đang hợp tác với Pakistan về một giải pháp”. Về phần mình, Thủ tướng Khan nhấn mạnh rằng “không có giải pháp quân sự cho Afghanistan”, thêm rằng “nếu các bạn lựa chọn giải pháp quân sự, hàng triệu người sẽ thiệt mạng”.