Mỹ ký hợp đồng cung cấp F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ sau nhiều năm đàm phán

Hôm 13/6, thông cáo của Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, hợp đồng mua máy bay chiến đấu F-16 từ Mỹ đã được ký kết và hai bên đang tiếp tục đàm phán về chi tiết.

Thông báo được đưa ra vài ngày sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ đã có thư chính thức đề nghị mua máy bay chiến đấu do Lockheed Martin sản xuất.

Việc ký hợp đồng đưa hai đồng minh NATO đến gần hơn với việc hoàn thành quá trình đàm phán kéo dài nhiều năm, từng gây ra căng thẳng và thử thách mối quan hệ của Washington - Ankara.

Một máy bay chiến đấu F-16 do Mỹ sản xuất. Ảnh: Lockheed Martin.

Thổ Nhĩ Kỳ từng dọa quay sang mua Su-35 hay Su-57 của Nga, một khi Mỹ từ chối cung cấp F-16.

Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ nói, các chi tiết của hợp đồng sẽ được công bố sau khi hai bên hoàn tất quá trình đàm phán.

Tháng 10/2021, Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu mua 40 máy bay F-16 đời mới và 79 bộ thiết bị hiện đại hóa phi đội F-16 cũ kỹ của nước này dự kiến sẽ bị loại biên dần bắt đầu từ những năm 2030.

Thổ Nhĩ Kỳ có nhu cầu hiện đại hóa phi đội máy bay F-16 lỗi thời của nước này / Hurriyet.

Vào tháng Giêng, chính quyền của Tổng thống Biden đã chính thức thông báo với Quốc hội nước này về ý định tiến hành thương vụ trị giá khoảng 23 tỉ USD với Thổ Nhĩ Kỳ, ngay sau khi Ankara chính thức phê chuẩn tư cách thành viên gia nhập NATO của Thụy Điển.

Tuần trước, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ca ngợi “bước tiến lớn” trong thương vụ với Thổ Nhĩ Kỳ, cho phép chuyển giao mẫu F-16 tiên tiến nhất thường chỉ dành cho các đồng minh và đối tác thân cận.

Nga giao hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ ngày 12/7/2019 tại sân bay quân sự Murted, Ankara. Ảnh: BQP Thổ Nhĩ Kỳ.

Đại sứ Mỹ tại Ankara, nói, thỏa thuận tốt cho an ninh quốc gia Mỹ, cũng như Thổ Nhĩ Kỳ và khả năng tương tác của NATO; nhấn mạnh, sự tiến triển của thương vụ cho thấy sự tin tưởng ngày càng tăng giữa các bên.

Ban đầu Thổ Nhĩ Kỳ tìm cách mua máy bay chiến đấu F-35 tiên tiến hơn của Lockheed Martin, nhưng Mỹ đã loại nước này khỏi chương trình đa quốc gia phát triển máy bay chiến đấu F-35 vào năm 2019 với tư cách một bên cung cấp phụ kiện, sau khi Ankara mua hệ thống tên lửa S-400 từ Nga.

Mỹ cũng từ chối chuyển giao 100 chiếc F-35 mà Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt hàng.

Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tham quan máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Sukhoi Su-57 của Nga tại Triển lãm Hàng không và Vũ trụ Quốc tế MAKS-2019 ở Zhukovsky, Moscow, ngày 27/8/2019. Ảnh: Reuters.

Washington lập luận rằng, các hệ thống phòng thủ tên lửa trên gây rủi ro cho máy bay chiến đấu F-35, trong khi Ankara khẳng định chúng sẽ không được tích hợp vào các hệ thống của NATO.

Với mong muốn tăng cường năng lực không quân, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang phát triển máy bay chiến đấu quốc gia thế hệ thứ năm của riêng mình, mang tên Kaan.

Đến nay, nguyên mẫu Kaan đã thực hiện thành công chuyến bay đầu tiên vào tháng 2.

Văn Phong/Dailysabah