Theo những thông tin mới nhất, Mỹ sẽ cho "về hưu" hơn 100 máy bay các loại trong thời gian từ nay tới năm 2021. Một trong số những máy bay sẽ bị cho "về hưu" là dàn vận tải cơ 24 chiếc C-130H
Truyền thông Mỹ cho biết, sẽ có ít nhất 24 máy bay vận tải C-130H được loại biên để thay thế bằng phiên bản mới hơn là C-130J
Đây đều là các vận tải cơ thuộc biên chế của lực lượng Không quân Vệ binh Quốc gia Mỹ
Phần lớn các máy bay dự kiến được cho "về hưu" bao gồm những chiếc C-130H được sản xuất đầu thập niên 1990 của thế kỷ trước
Đây có thể sẽ là một cơ hội rất lớn để các quốc gia trên thế giới có thể mua và sở hữu loại máy bay C-130H này trong biên chế của mình. Các phiên bản C-130 của Mỹ vốn nổi tiếng về độ bền bỉ và khả năng hoạt động ổn định trong suốt thời gian dài
Lockheed C-130 Hercules được phát triển từ máy bay thử nghiệm Chase XCG-20 vốn được phát triển từ năm 1947, sau đó là nguyên mẫu của máy bay vận tải C-123 Provider
Ngoài ra, C-130 còn thừa hưởng lại thiết kế của hệ thống thang bốc hàng trên máy bay Boeing C-97 Straitofreighter, hệ thống này cho phép C-130 thả dù xe tăng M551 Sheridan ở độ cao thấp
Ngày 23-8-1954, chuyến bay đầu tiên của nguyên mẫu thử nghiệm YC-130 cất cánh từ nhà máy của Lockheed tại Burbank, California, Mỹ
Đây là chiếc máy bay thứ 2 trong 2 nguyên mẫu thử nghiệm YC-130 đầu tiên được chế tạo hoàn chỉnh, mang mã số 53-3397 và thực hiện chuyến bay kéo dài khoảng 61 phút
C-130 bắt đầu được bàn giao vào tháng 12-1956 và tính tới năm 2019, có tổng cộng trên 2.500 chiếc C-130 với các phiên bản được chế tạo
Một số chiếc C-130A được trang bị càng trượt tuyết và có tên gọi C-130D, một số chiếc C-130A khác phục vụ Bộ chỉ huy Chiến thuật Không quân được trang bị thêm thùng nhiên liệu phụ ở dưới cánh để tăng tầm bay
Sau khi C-130A vận hành, các phiên bản kéo dài tầm bay như C-130B và C-130E bắt đầu được bàn giao vào khoảng đầu những năm 1960
C-130E có một số cải tiến mới như động cơ tuốc bin cánh quạt Allison T56-A-7A, giá treo thùng nhiên liệu phụ dưới cánh, kết cấu cải tiến. Ngoài ra, phiên bản máy bay tiếp nhiên liệu KC-130 được phát triển từ C-130F cũng bắt đầu đi vào hoạt động trong khoảng thời gian này
Phiên bản C-130H ra mắt vào năm 1974 được trang bị động cơ T56-A-15 khỏe hơn và hoạt động ổn định hơn. C-130H chính thức được trang bị vào đầu thập niên 1980
Phiên bản mới nhất hiện nay là C-130J, đây là phiên bản được nâng cấp sâu rộng với tải trọng lớn và hệ thống điện tử tối tân hơn
Sau khi nhận số lượng C-130J vào trang bị, Mỹ dần loại biên phiên bản C-130H trang bị trong đầu thập niên 1990. Không ít ý kiến cho rằng dù loại biên nhưng những chiếc C-130H vẫn còn rất tốt và có thể phục vụ thêm hàng chục năm nữa. Việt Nam nên tận dụng cơ hội để đàm phán mua lại với giá phải chăng loại máy bay vận tải này?
Việt Hùng