Mỹ miễn trừng phạt 6 tháng đối với Ấn Độ tại dự án cảng Chabahar ở Iran

Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ Randhir Jaiswal cho biết quyết định có hiệu lực từ ngày 29/10, sẽ giúp Ấn Độ duy trì vai trò chiến lược của dự án hạ tầng then chốt này. Cảng Chabahar vốn được coi là cửa ngõ thương mại phục vụ thị trường Trung Á của Ấn Độ.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Ấn Độ Randhir Jaiswal. Ảnh: ANI

Cảng Chabahar, nằm ở bờ biển phía Nam Iran, là dự án hợp tác giữa Ấn Độ và Iran từ năm 2005. Năm 2015, hai bên đã ký Biên bản ghi nhớ (MoU) về phát triển hạ tầng cảng, với kỳ vọng biến nơi đây thành trung tâm logistics lớn, kết nối Ấn Độ với Afghanistan, các nước Trung Á và Nga.

Năm 2018, chính quyền Mỹ của Tổng thống Donald Trump từng cấp miễn trừ đặc biệt cho Ấn Độ, cho phép nước này tiếp tục các hoạt động tại cảng Chabahar nhằm phục vụ sứ mệnh nhân đạo và hỗ trợ phát triển Afghanistan. Tuy nhiên, ngày 29/9 vừa qua, Washington đã thu hồi lệnh miễn trừ, khiến các đối tác của Ấn Độ trong dự án đối mặt nguy cơ bị trừng phạt theo Đạo luật Tự do Iran và Chống phổ biến vũ khí hạt nhân (IFCA) của Mỹ.

Việc Mỹ gia hạn miễn trừ trừng phạt trong vòng 6 tháng sẽ giúp Ấn Độ duy trì lợi thế của cảng Chabahar, cũng như ảnh hưởng kinh tế và chiến lược tại khu vực Trung – Nam Á. Điều này sẽ tăng cường vị thế cạnh tranh của Ấn Độ trong các sáng kiến hạ tầng khu vực khác như Hành lang Kinh tế Trung Quốc – Pakistan (CPEC) và Hành lang Vận tải Quốc tế Bắc – Nam (INSTC).

Dẫu vậy, triển vọng về một lệnh miễn trừ trong dài hạn vẫn còn bỏ ngỏ, tùy thuộc biến động trong quan hệ Mỹ – Ấn Độ, khiến tương lai của dự án còn bấp bênh. Nếu lệnh miễn trừ không được gia hạn sau sáu tháng, các hoạt động của Ấn Độ tại Chabahar có thể lại đối mặt nguy cơ gián đoạn, ảnh hưởng tới mục tiêu kết nối khu vực và tham vọng chiến lược “Hành lang Ấn Độ – Trung Á” mà New Delhi đang theo đuổi.

Lê Dũng/VOV-New Delhi