Mỹ mở rộng thương chiến ra nhiều châu lục
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 2-12 thông báo áp thuế lên mặt hàng thép nhôm của Brazil và Argentina, đồng thời cân nhắc tăng thuế lên đến 100% đối với 2,4 tỉ USD hàng chục mặt hàng phổ biến của Pháp
Chính quyền ông Donald Trump cho rằng động thái này là cần thiết bởi các đối tác thương mại của Mỹ có hành động không công bằng, gây bất lợi cho các trụ cột kinh tế truyền thống cũng như kỳ vọng về một tương lai thịnh vượng của Mỹ.
Trên mạng Twitter, ông Donald Trump cho hay đòn thuế mới lên thép, nhôm từ Brazil và Argentina nhằm bảo vệ nông dân Mỹ, vốn bị tổn thương vì sự mất giá lớn của đồng nội tệ của các nước trên. Brazil và Argentina đều là những nhà xuất khẩu nông sản lớn sang Mỹ.
Giới phân tích cho rằng nguyên nhân sâu xa dẫn đến quyết định của ông Donald Trump có thể bắt nguồn từ hệ quả chính trị tại Mỹ do ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Nông dân Mỹ đại diện cho lực lượng cử tri quan trọng đối với ông Donald Trump trước thềm cuộc bầu cử vào tháng 11-2020 và họ thất vọng vì tranh chấp thương mại gây thiệt hại cho tính cạnh tranh của nông sản Mỹ và giúp nông dân Brazil cũng như Argentina làm giàu từ việc xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc.
Vận chuyển ống thép tại cảng New Orleans, bang Louisiana - Mỹ Ảnh: Bloomberg
Thông báo áp thuế của nhà lãnh đạo Mỹ khiến các quan chức Brazil và Argentina bất ngờ. Thông thường, Mỹ sẽ thông báo trước cho các doanh nghiệp về những thay đổi thuế quan, tạm hoãn ngày áp thuế chính thức để cho phép hàng hóa đang quá cảnh đến cảng Mỹ mà không bị đánh thuế.
Nhưng lần này, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh quyết định đánh thuế có "hiệu lực ngay lập tức". Ông Donald Trump lần đầu tuyên bố áp thuế kim loại đối với Brazil và Argentina vào tháng 3-2018 nhưng khi đó không thực thi mà chỉ áp hạn ngạch.
Theo Bộ Sản xuất Argentina, nước này xuất khẩu khoảng 520 triệu USD thép và nhôm sang Mỹ trong năm 2019 so với 700 triệu USD vào năm 2018. Bộ này cũng đang làm việc với Brazil để xác định kế hoạch hành động chung. Về phần mình, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro cho biết sẽ điện đàm với người đồng cấp Mỹ.
Bà Monica de Bolle, thành viên cao cấp tại Viện Kinh tế quốc tế Peterson (Mỹ), nhận định thông báo áp thuế của ông Donald Trump là nỗ lực nhằm gây sức ép lên Brazil và Argentina để giúp ông đối đầu với Trung Quốc.
Chưa hết, cùng ngày, Mỹ cho biết cân nhắc đánh thuế lên đến 100% đối với 2,4 tỉ USD hàng nhập khẩu từ Pháp sau khi kết luận thuế kỹ thuật số mới của nước này sẽ gây hại cho các công ty công nghệ Mỹ.
Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) cho rằng cuộc điều tra theo "Mục 301" của Đạo luật Thương mại cho thấy hành động áp thuế của Pháp không phù hợp với các nguyên tắc phổ biến của chính sách thuế quốc tế và gây gánh nặng bất thường cho các công ty bị ảnh hưởng của Mỹ, bao gồm Google, Facebook, Apple và Amazon.
Chưa dừng lại đó, đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer cho hay chính phủ đang tìm hiểu xem liệu có nên mở các cuộc điều tra tương tự về thuế dịch vụ kỹ thuật số của Áo, Ý và Thổ Nhĩ Kỳ hay không.
Phản ứng về thông báo của ông Donald Trump, Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire hôm 3-12 cảnh báo khi các lệnh trừng phạt mới của Mỹ có hiệu lực, Liên minh châu Âu (EU) sẵn sàng trả đũa. Bà Agnes Pannier-Runacher, lãnh đạo Bộ Kinh tế Pháp, cũng khẳng định Pháp sẽ "đấu đến cùng" với Mỹ về vấn đề này và chính quyền Paris sẽ không nhượng bộ trong chính sách thuế kỹ thuật số của mình.
Trong khi đó, giới chuyên gia lo ngại những hệ quả từ các biện pháp thuế quan mới của ông Donald Trump có thể làm lu mờ triển vọng của các cuộc đàm phán đang và sẽ diễn ra với các quốc gia ở châu Á và châu Âu.
