Mỹ: Nghị sĩ tính sửa luật để dân kiện Trung Quốc vụ COVID-19

Các thượng nghị sĩ Mỹ đang thảo luận về khả năng thay đổi một số điều luật để người dân nước này có thể kiện Trung Quốc vì các thiệt hại từ đại dịch COVID-19, báo South China Morning Post đưa tin.

Ngày 23-6, Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ đã tổ chức phiên điều trần về Đạo luật Quyền miễn trừ nước ngoài năm 1976. Luật này gần như không cho phép công dân Mỹ đệ đơn kiện các chính phủ nước ngoài.

Một số trường hợp ngoại lệ mà công dân Mỹ có thể kiện chính phủ nước ngoài bao gồm hành vi khủng bố, gây thương vong cho công dân Mỹ, thực hiện các hoạt động thương mại chống lại Washington hoặc chiếm đoạt trái phép tài sản của người dân hoặc chính phủ Mỹ.

Ủy ban này muốn xem xét thay đổi một số phần trong đạo luật để người dân Mỹ có thể kiện chính quyền Bắc Kinh vì các vấn đề liên quan đến COVID-19 dễ dàng hơn, như một cách ngăn một "đại dịch xuất phát từ Trung Quốc" tái diễn trong tương lai.

Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ Lindsey Graham. Ảnh: BLOOMBERG

Các thượng nghị sĩ từ cả đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ thể hiện sự giận dữ trước cách phản ứng của Trung Quốc. Theo các cáo buộc của Washington, Bắc Kinh đã sơ suất gây ra dịch COVID-19 và kiểm duyệt thông tin khiến một ổ dịch cục bộ ở TP Vũ Hán (tỉnh Hồ Bắc) trở thành một đại dịch toàn cầu.

Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, Thượng nghị sĩ Lindsey Graham cho rằng "bây giờ, đã đến lúc chúng ta (tức các nhà làm luật Mỹ - PV) đặt lên bàn thảo luận về các công cụ mới để giải quyết một vấn đề cũ".

"Tôi không thể nghĩ đến một ý tưởng nào thuyết phục hơn việc cho phép các cá nhân hoặc tổ chức ở Mỹ đệ đơn kiện chính phủ Trung Quốc vì những tổn thất đã xảy đến với gia đình (của những người Mỹ - PV), nền kinh tế của chúng ta và tinh thần của quốc gia" - ông Graham nói.

Dù đồng ý với quan điểm của đảng Cộng hòa về trách nhiệm của Trung Quốc, các thành viên đảng Dân chủ cho rằng bên cạnh lỗi của Bắc Kinh, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng có phần trách nhiệm.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Dianne Feinstein nói rằng bên cạnh xem xét trách nhiệm của Trung Quốc, Ủy ban Tư pháp Thượng viện Mỹ "cũng cần xem xét một cách cận thẩn những gì chính phủ có thể và đáng ra đã làm".

Các cá nhân và tổ chức ở bang Florida, Californina, Nevada, Pennsylvania và Texas đã đệ đơn kiện Trung Quốc vì các vấn đề liên quan đến đại dịch COVID-19.

Thay mặt người dân địa phương, chính quyền hai bang Missouri và Mississippi đã bắt đầu quá trình kiện Trung Quốc. Tổng chưởng lý bang Mississippi Lynn Fitch cũng có mặt tại phiên điều trần ngày 23-6.

"Tôi tin rằng hành động pháp lý thay mặt người dân Mississippi này là đáng giá. Chúng ta không thể bỏ qua những gì Trung Quốc đã làm" - ông Fitch nói.

Tuy nhiên, các chuyên gia pháp lý cho rằng rất khó để kích hoạt quy trình tố tụng từ các đơn kiện này do các ràng buộc trong Đạo luật về Quyền miễn trừ nước ngoài năm 1976.

Vấn đề đặt ra là liệu những thiệt hại từ đại dịch COVID-19 có nằm trong các trường hợp người dân được kiện chính phủ nước ngoài và nếu không thuộc các trường hợp này, Đồi Capitol có sẵn sàng thay đổi đạo luật năm 1976 hay không.

Theo South China Morning Post, cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa chưa công khai lên tiếng về hai vấn đề này.

Mỹ đang là ổ dịch COVID-19 lớn nhất thế giới với hơn 2.424.000 ca nhiễm và gần 123.500 trường hợp tử vong, theo chuyên trang thống kê Worldometer.

VĂN KIẾM