Mỹ tính toán gì khi điều máy bay ném bom tàng hình B-2 đánh Houthis?
Lần đầu tiên điều máy bay ném bom tàng hình B-2 tấn công Houthis, Mỹ muốn gửi đi thông điệp rắn đến đối thủ trong khu vực.
Ngày 16-10, quân đội Mỹ đã tấn công 5 cơ sở vũ khí ngầm của lực lượng Hồi giáo vũ trang Houthis tại Yemen bằng máy bay chiến đấu, trong đó có máy bay ném bom tàng hình B-2, đài CNN đưa tin.
Thông điệp “nắn gân” của Mỹ
Trong năm qua, Mỹ đã dùng các loại vũ khí thông thường được bắn từ máy bay và tàu chiến trong khu vực để tấn công các mục tiêu của Houthis - nhóm vũ trang trong “Trục Kháng chiến” được Iran hậu thuẫn.
Đây là lần đầu tiên Mỹ dùng máy bay ném bom tàng hình chiến lược B-2 để tấn công Houthis kể từ khi chiến sự Israel - Hamas bùng nổ hồi tháng 10-2023.
Thoạt nhìn, việc điều động các máy bay ném bom tàng hình B-2 trị giá 2 tỉ USD — một trong những vũ khí quan trọng và đắt đỏ nhất để tấn công một nhóm không có bất kỳ trang thiết bị quân sự tinh vi nào ở mức tương đương, có vẻ là Washington đang làm quá.
Lực lượng Houthis ở Yemen hồi tháng trước. Ảnh: EPA
Tuy nhiên, việc Mỹ sử dụng B-2 - máy bay duy nhất có khả năng tấn công các cơ sở hạt nhân sâu của Iran, nhắm vào Houthis, đã gửi đi một thông điệp tới Tehran trong bối cảnh căng thẳng Israel - Iran đang tăng cao sau khi Iran nã 200 tên lửa vào Israel hồi đầu tháng này.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói rằng “đây là một minh chứng độc đáo về khả năng của Mỹ trong việc nhắm vào các cơ sở mà đối thủ của chúng ta muốn giữ ngoài tầm với (của Mỹ), bất kể chúng được chôn sâu dưới lòng đất, kiên cố hay được bảo vệ đến mức nào”.
Theo ông Austin, việc Mỹ triển khai máy bay ném bom tàng hình B-2 chứng minh khả năng tấn công trên toàn cầu của Mỹ trong việc chống lại các mục tiêu khi cần thiết bất kỳ lúc nào và bất kỳ nơi đâu.
Ông Austin cũng cho biết Washington sẽ “không ngần ngại hành động để ngăn chặn các cuộc tấn công nhằm vào dân thường và các đối tác khu vực của Mỹ”.
Dù không trực tiếp nhắc đích danh Iran nhưng có thể thấy những từ ngữ trong lời ông Austin nói rõ ràng là chỉ tới Iran: phần lớn các cơ sở chỉ huy quân sự và hạt nhân của Tehran nằm dưới lòng đất và được bảo vệ kiên cố; không có "đối tác khu vực" nào của Mỹ quan trọng hơn Israel ở Trung Đông.
Trong khi thế giới đang chờ đợi Israel trả đũa đòn tập kích 200 tên lửa, phần lớn là tên lửa đạn đạo, của Iran thì Mỹ cũng muốn nhắc nhở Tehran rằng Washington sẽ chỉ chấp nhận các hành động kiềm chế chống lại Israel.
Kênh truyền hình Al Masirah do Houthis điều hành đưa tin rằng một số khu vực tại thủ đô Sanaa và thành phố Saada của Yemen đã bị không kích vào đêm, rạng sáng 17-10 (giờ địa phương).
Ông Nasruddin Amer, phó giám đốc văn phòng truyền thông của Houthis, viết trên X rằng: “Mỹ sẽ phải trả giá cho hành động gây hấn ở Yemen và như chúng tôi đã nói trước đây, điều này sẽ không ngăn cản Yemen tiếp tục ủng hộ Gaza”.
Uy lực máy bay ném bom tàng hình B-2
Việc tấn công các địa điểm ngầm được xây dựng kiên cố thường đòi hỏi phải sử dụng bom được chế tạo đặc biệt có vỏ thép dày hơn nhiều và chứa ít thuốc nổ hơn so với bom thông thường có kích thước tương tự. Lớp vỏ nặng của những quả bom phá boongke như vậy cho phép đầu đạn vẫn nguyên vẹn khi xuyên qua đất, đá hoặc bê tông trước khi phát nổ, theo tờ The New York Times.
Máy bay ném bom tàng hình tầm xa B-2 tại California năm 2014. Ảnh: AFP
B-2 là máy bay chiến đấu duy nhất có thể mang theo vũ khí lớn nhất trong số các loại vũ khí này trong kho vũ khí của quân đội Mỹ. Đó là một loại bom dẫn đường bằng GPS nặng 13.607 kg có tên là GBU-57 Massive Ordnance Penetrator, (hay MOP) chứa lượng thuốc nổ tương đương khoảng 2.540 kg TNT. Theo Không quân Mỹ, MOP có thể bắn trúng mục tiêu ở độ sâu tới 60 m dưới lòng đất trước khi phát nổ.
Người phát ngôn của Lầu Năm Góc từ chối trả lời câu hỏi liệu MOP có được sử dụng trong cuộc không kích Houthis lần này hay không.
Theo các tài liệu công khai, tính đến năm 2015, Không quân Mỹ cho biết đã chế tạo được 20 quả MOP và 5 quả đã được thử nghiệm ở bãi thử tên lửa White Sands ở bang New Mexico vào năm 2012.
Ước tính Không quân Mỹ chỉ có 19 máy bay ném bom B-2 đang hoạt động, tất cả được bố trí thường trực tại Căn cứ Không quân Whiteman ở Missouri. Do đó, giới quan sát cho rằng để máy bay ném bom B-2 tham gia cuộc tấn công này thì nó phải bay khứ hồi từ Missouri đến Yemen và tiếp nhiên liệu trên không, hoặc cất cánh từ một căn cứ gần mục tiêu hơn.
“Vì lý do an ninh hoạt động, chúng tôi sẽ không thảo luận về các địa điểm hoạt động của mình trong khu vực” - Thiếu tướng Patrick S. Ryder, người phát ngôn của Lầu Năm Góc trả lời câu hỏi về địa điểm máy bay B-2 được triển khai để thực hiện cuộc tấn công.
