Mỹ -Trung không cần 'căng thẳng' vì chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi

Ý định thăm Đài Loan của bà Pelosi đang gây căng thẳng giữa Mỹ với Trung Quốc. Ngày 30.7, Trung Quốc tập trận bắn đạn thật gần đảo Bình Đàm thuộc tỉnh Phúc Kiến đối diện Đài Loan. Một máy bay cảnh báo sớm Y-8 của Trung Quốc cũng bay vào Vùng Nhận diện Phòng không của Đài Loan.

Các động thái này được xem là cách Trung Quốc "hù dọa" chuyến thăm nếu có của bà Pelosi.

Tối 30.7 (giờ Mỹ), khi được hỏi liệu Mỹ có ghi nhận các động thái quân sự nào của Trung Quốc vì chuyến thăm này, ông John Kirby, người phát ngôn của Hội đồng An Ninh Quốc gia (NSC) thuộc Nhà Trắng, nói: “Không có lý do nào cho việc bắt đầu đánh nhau, gia tăng căng thẳng. Và cũng không có sự thay đổi nào trong chính sách Mỹ là tôn trọng Một Trung Quốc”.

Từ hơn 40 năm qua, Mỹ theo đuổi chính sách Một Trung Quốc công nhận Bắc Kinh là một chính phủ, nhưng Mỹ vẫn duy trì quan hệ không chính thức và quốc phòng với Đài Loan.

Bà Pelosi chưa công khai xác nhận kế hoạch thăm Đài Loan. Bà lưu ý Tổng thống Joe Biden chú trọng châu Á và đề cập các chuyến đi Hàn Quốc và Nhật Bản gần đây của ông. Bà nói: “Tổng thống và Phó tổng thống Mỹ đều có các chuyến thăm ở đó, tương tự là các bộ trưởng. Và chúng tôi muốn Quốc hội Mỹ cũng tham gia hoạt động này”.

Bà Pelosi và các trợ lý không tiết lộ kế hoạch di chuyển và những nơi bà có thể đến thăm, vì lý do an ninh.

Trung Quốc xem Đài Loan là một phần lãnh thổ, đã tuyên bố nếu cần thiết sẽ dùng vũ lực để... "thu hồi". Trung Quốc đã cực lực phản đối bất kỳ chuyến thăm Đài Loan nào của bà Pelosi, cảnh báo sẽ có những “phản ứng kiên quyết và mạnh mẽ” nếu bà thực hiện chuyến thăm này.

Hồi đầu tháng 7, Tổng thống Mỹ nói Lầu Năm Góc cho rằng chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi “không phải là ý tưởng hay vào lúc này”.

Ông Biden đã lập chính sách đối ngoại qua đó đối phó sức mạnh kinh tế-quân sự ngày càng lớn của Trung Quốc.

Các quan chức quốc phòng Mỹ cấp cao cũng từ chối nói chuyện về khả năng chuẩn bị bảo vệ chuyến thăm nếu có của bà Pelosi.

Kế hoạch thăm Đài Loan của bà Pelosi thuộc đảng Dân chủ cũng trở thành một vấn đề chính trị ở Mỹ, với vài thành viên đảng Cộng hòa kêu gọi bà cứ thực hiện chuyến đi này để thể hiện sự đối đầu với Bắc Kinh.

Người phát ngôn NSC nói: “Chủ tịch Hạ viện có quyền sử dụng một máy bay quân sự”.

Quân đội Mỹ thường cung cấp máy bay cho các nghị sĩ đi công du nước ngoài, và các tổng thống Mỹ hiếm khi dùng quyền không phê chuẩn việc cung cấp máy bay này.

Hồi 2019, trong một động thái bất thường, Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump không cho bà Pelosi cùng các nghị sĩ khác dùng máy bay quân sự đi thăm Afghanistan.

Bảo Vĩnh