Na Uy điều tra hình sự vụ cá voi trắng 'gián điệp Nga' chết nghi do bị bắn

Chú cá voi trắng có biệt danh “Hvaldimir” được tìm thấy đã chết ở Na Uy với nhiều vết thương trên mình, nghi là vết đạn, làm dấy lên nghi ngờ đây là một vụ sát hại động vật có chủ đích.

Theo thông tin từ đài truyền hình Na Uy NRK, xác của cá voi trắng “Hvaldimir” được tìm thấy đang trôi dạt ở vịnh Risavika, tây nam Na Uy hôm 31-8.

Bà Regina Haug - nhà sáng lập tổ chức bảo vệ quyền động vật hàng đầu ở Na Uy OneWhale - đau xót chứng kiến vết thương nghi do đạn bắn trên xác cá voi trắng “Hvaldimir”. Ảnh: NOAH

Viện Thú y Na Uy đã đưa xác cá voi trắng “Hvaldimir” tới một cơ sở trong vùng để tiến hành khám nghiệm. Đại diện của cơ quan này cho biết báo cáo khám nghiệm dự kiến sẽ có “trong vòng 3 tuần”.

Nhà nghiên cứu sinh vật biển Sebastian Strand, người đã theo dõi hành trình của “Hvaldimir” trong 3 năm qua, cho biết tính tới ngày 30-8, con cá voi trắng này “dường như vẫn khỏe mạnh”.

Ông Strand nhấn mạnh cần tìm ra nguyên nhân cái chết của con vật xấu số này.

Một trong những vết thương nghi do đạn bắn trên xác cá voi trắng “Hvaldimir”. Ảnh: ONEWHALE

Hôm 4-9, hai tổ chức bảo vệ quyền động vật hàng đầu ở Na Uy là OneWhare và NOAH đã cùng nhau công bố hình ảnh cho thấy những dấu vết, nghi là vết đạn, trên xác cá voi trắng “Hvaldimir”.

Hai tổ chức này cho biết họ đã nộp báo cáo lên cảnh sát địa phương và Cơ quan quốc gia về Điều tra và truy tố tội phạm kinh tế và môi trường Na Uy để yêu cầu điều tra hình sự, theo đài AFP.

Các chuyên gia của OneWhare và NOAH, cũng như nhiều bác sĩ thú ý, nhà sinh vật học và chuyên gia súng đạn đã xem xét các bức ảnh chụp xác cá voi trắng “Hvaldimir”, bao gồm ảnh chụp cận cảnh, và đều đánh giá rằng con vật có các vết thương do bị súng bắn.

Một trong những vết thương nghi do đạn bắn trên xác cá voi trắng “Hvaldimir”. Ảnh: ONEWHALE

“Những vết thương trên con cá voi trắng này rất đáng báo động và không thể loại trừ hành vi phạm tội… Với nghi ngờ về hành vi phạm tội, điều quan trọng là cảnh sát phải vào cuộc nhanh chóng” – bác sĩ thú ý Siri Martinsen, người đứng đầu NOAH cho biết.

Bà Martinsen cũng lưu ý rằng cá voi trắng “Hvaldimir” có ý nghĩa quan trọng đối với nhiều người dân Na Uy.

Còn nhà sinh vật học Anna Victoria Pyne Vinje thuộc OneWhale nhấn mạnh rằng cá voi trắng là loài được liệt kê trong sách đỏ, có tầm quan trọng đáng kể về mặt sinh thái và văn hóa ở Na Uy.

Bà Victoria cũng bác bỏ các nhận định mà bà cho là “thông tin sai lệch của những người tự nhận là có thẩm quyền đưa ra các kết luận khoa học” rằng cá voi trắng “Hvaldimir” chết do nguyên nhân tự nhiên.

Cá thể cá voi trắng này được người dân Na Uy phát hiện lần đầu tiên năm 2019 gần đảo Ingoya, phía bắc nước này. Lúc đó, con vật mang theo dây đeo có đóng dấu “Equipment St Petersburg” (tạm dịch: Trang bị của TP Saint Petersburg). Các chuyên gia cho rằng con vật khoảng 15-20 tuổi, tương đối trẻ so với các cá thể khác cùng loài.

Một chuyên gia của NOAH chụp hình cùng cá voi trắng “Hvaldimir”. Ảnh: ONEWHALE

Con vật thân thiện và phản ứng với các tín hiệu bằng tay của con người. Điều này làm dấy lên nghi ngờ rằng con cá voi trắng này đã bị giam cầm và bị quân đội Nga huấn luyện cho mục đích do thám, gián điệp.

Nga chưa bao giờ xác nhận thông tin liên quan tới nghi ngờ xây dựng các đội quân động vật, bao gồm cá voi trắng, cho mục đích gián điệp.

Cái tên “Hvaldimir” được tạo ra bằng cách ghép từ “hval”, trong tiếng Na Uy có nghĩa là “cá voi”, với tên của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

OneWhale và NOAH lưu ý rằng hai tổ chức này đang tham gia vào kế hoạch đưa cá voi trắng “Hvaldimir” tới một vùng nước “an toàn hơn” ở phía bắc Na Uy, nơi con vật có thể hòa nhập cùng những chú cá voi trắng khác.

Kế hoạch đã được Cục Thủy sản Na Uy cấp phép hồi tháng 6, song vẫn chưa thể tiến hành. Theo bà Regina Haug, nhà sáng lập OneWhale, nguyên nhân chậm trễ là các quy trình quan liêu và luật pháp không rõ ràng và sự lan truyền của nhiều thông tin sai lệch liên quan tới con vật này.

VĂN KIẾM