Nằm lòng các phương pháp ghi nhớ khoa học cho sĩ tử thi tốt nghiệp THPT 2025
Sát ngày thi tốt nghiệp THPT Quốc gia năm 2025, nhiều sĩ tử chọn hình thức học 'nhồi', học 'vẹt', với mong muốn kiến thức 'vào đầu' càng nhiều càng tốt. Cùng tìm hiểu những phương pháp học thuộc hiệu quả cho kỳ thi quan trọng này.
Ghi nhớ liên tục bằng phương pháp “ôn tập giãn cách”
Spaced Repetition (ôn tập giãn cách) là phương pháp học dựa trên lý thuyết đường cong quên của nhà tâm lý học Hermann Ebbinghaus. Theo đó, thông tin khi đưa vào bộ não trước hết sẽ được lưu trữ trong khu trí nhớ ngắn hạn và theo thời gian, nếu không được ôn tập chúng sẽ “vơi” dần. Tùy vào từng người, độ cong của đường cong quên cũng sẽ khác nhau.

Đường cong quên là một biểu đồ đường biểu thị mối quan hệ giữa thời gian và lượng kiến thức còn đọng lại sau khi tiếp thu. Nguồn: Internet
Dựa vào đó, việc ôn tập giãn cách sẽ giúp não bộ khắc phục lượng kiến thức bị lãng quên theo thời gian. Theo đề xuất của Tiến sĩ Nguyễn Thành Nam (giảng viên Học viện Kỹ thuật Quân sự), công thức chung để não bộ tiếp thu bền vững là 1 ngày, 3 ngày, 1 tuần, 1 tháng, 2 tháng. Tuy nhiên, các sĩ tử có thể điều chỉnh thời gian trên theo nhu cầu và mức độ hiệu quả của bản thân.
Với biện pháp này, flashcard là một sự lựa chọn lý tưởng. Teen có thể ghi công thức, từ vựng tiếng Anh, khái niệm,... vào một mặt và giải thích ở mặt còn lại. Mấu chốt của hình thức này là tính kỷ luật bản thân, bằng cách lập ra lịch trình rõ ràng cho những kiến thức được ôn lại tại thời điểm cụ thể.

Flashcards là công cụ hữu dụng cho việc ghi nhớ ngắt quãng. Nguồn: Internet
Lưu giữ thông tin bằng “cung điện ký ức”
Phương pháp Loci là một cách ghi nhớ xuất hiện từ thời Hy Lạp cổ đại. Công thức của Loci là gắn thông tin cần nhớ với các vị trí trong một không gian quen thuộc, biến không gian đó thành “cung điện” thông tin.
Nguyên lý của chúng dựa trên khả năng ghi nhớ hình ảnh và không gian của con người tốt hơn so với các thông tin trừu tượng. Nhờ đó, não bộ có thể tổ chức và ghi nhớ dữ liệu hiệu quả, dựa vào việc phân chia không gian cho từng nhóm dữ liệu.
Để đạt kết quả mong muốn, người học có thể gắn kiến thức với một kỷ niệm của bản thân. Kỷ niệm càng ấn tượng, ký ức càng bền vững, theo đó kiến thức cũng được duy trì, điều này đặc biệt hiệu quả khi các sĩ tử áp dụng trong việc học từ vựng tiếng Anh.

Các teen có thể sử dụng "cung điện ký ức" để ghi nhớ từ vựng tiếng Anh. Nguồn: Internet
“Mã hóa” thông tin theo cách của bạn
Chunking (chia nhỏ thông tin) là một phương pháp ghi nhớ được dùng phổ biến để lưu giữ những thông tin dài và phức tạp. Việc ghi nhớ số điện thoại bằng cách ngắt thành các bộ 3 hay 4 số, hoặc sử dụng những cụm từ viết tắt cho các mô hình như SWOT hay 5W1H,... chính là những ví dụ cho cách thức này.

Chunking là phương pháp ghi nhớ được áp dụng rộng rãi. Nguồn: Internet
Về mặt lý thuyết, Chunking hoạt động theo hai bước: Nén thông tin và tái tạo thông tin. Một khối lý thuyết lớn có thể được chia nhỏ theo các nhóm có liên quan đến nhau để ghi nhớ, và khi cần sử dụng, não bộ có thể tái tạo thông tin theo những gì đã nén sẵn. Dù một số thông tin có thể tạm thời bị quên lãng, trí nhớ theo nhóm liên quan có thể giúp tái tạo lại thông tin một cách logic. Nhờ vào đó, quá trình ghi nhớ sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.
Trong học tập, sĩ tử có thể áp dụng Chunking trong việc hệ thống hóa các thông tin lớn như tác tác phẩm văn học, hoặc các sự kiện lịch sử,... thông qua sơ đồ tư duy hoặc liệt kê ra giấy. Từ đó, khi cần “dùng” những kiến thức đó, não bộ có thể gợi nhớ một cách có hệ thống hơn.

Hệ thống thông tin bằng mindmap giúp kiến thức được lưu trữ có hệ thống. Nguồn: Internet