Nam Phi tuyên bố 'tạm dừng tham gia' G20 năm 2026

“Vào thời điểm này năm sau, Anh sẽ tiếp quản chức Chủ tịch G20. Khi đó, chúng tôi sẽ có thể tham gia một cách thực chất và ý nghĩa vào những vấn đề thật sự quan trọng với phần còn lại của thế giới,” ông Vincent Magwenya - người phát ngôn của Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, viết trên mạng xã hội ngày 4/12 (giờ địa phương), theo AFP.

“Còn bây giờ, chúng tôi sẽ tạm dừng trong lúc phát quảng cáo cho đến khi chương trình trở lại phát sóng bình thường,” ông Magwenya viết thêm câu đùa châm biếm.

Trước đó, trong cuộc phỏng vấn với Sunday Times ngày 3/12, ông Magwenya cho biết Nam Phi không kỳ vọng các quốc gia G20 khác sẽ tẩy chay nhiệm kỳ Chủ tịch của Mỹ hoặc vận động để nước này được đưa trở lại.

“Thực tế, sẽ chẳng có ích gì nếu cả năm bị bỏ phí và G20 bị tê liệt,” ông chia sẻ. Tuy vậy, ông cho biết Nam Phi kỳ vọng các thành viên khác “bày tỏ sự không hài lòng với Mỹ nhằm bảo vệ chủ nghĩa đa phương và tinh thần cũng như mục tiêu của G20”.

Mỹ chưa bình luận về động thái mới nhất của Nam Phi.

Các nhà lãnh đạo thế giới chụp ảnh chung tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Johannesburg, Nam Phi. Ảnh: Facebook/The Presidency of the Republic of South Africa

Quan hệ giữa Mỹ và Nam Phi trở nên căng thẳng do liên quan tới đạo luật mà Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa ký hồi tháng 1, quy định có thể thu hồi đất mà không cần bồi thường trong một số trường hợp nhằm phục vụ lợi ích công. Theo AFP, quyền sở hữu đất là vấn đề gây tranh cãi lâu nay ở Nam Phi, bởi đa số đất nông nghiệp vẫn thuộc về những người da trắng trong suốt 30 năm sau khi chế độ Apartheid kết thúc.

Khi Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa tới Nhà Trắng hồi tháng 5, ông Trump đã cho phát một đoạn video cáo buộc chính phủ Nam Phi thực hiện chiến dịch chống lại nông dân da trắng. Trong khi đó, phía Nam Phi đã phủ nhận mọi cáo buộc.

Trong chính sách thuế đối ứng của Tổng thống Trump, Nam Phi phải chịu mức thuế 30% - cao nhất khu vực châu Phi cận Sahara.

Căng thẳng giữa hai nước tiếp tục leo thang khi Mỹ không cử quan chức tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 năm nay tại Johannesburg vào tháng trước. Tổng thống Trump ngày 26/11 tuyên bố Washington đã không tham dự thượng đỉnh G20 bởi Chính phủ Nam Phi “từ chối thừa nhận hoặc giải quyết những hành vi vi phạm nhân quyền”.

“Khi Hội nghị thượng đỉnh G20 kết thúc, Nam Phi đã từ chối chuyển giao chức Chủ tịch G20 cho một đại diện cấp cao của Đại sứ quán Mỹ, người có mặt tại Lễ bế mạc. Vì vậy, theo chỉ đạo của tôi, Nam Phi sẽ không nhận được lời mời tham dự G20 năm 2026, sự kiện sẽ được tổ chức tại thành phố Miami tuyệt vời ở bang Florida vào năm tới,” ông Trump nhấn mạnh.

Về phía Nam Phi, Bộ trưởng Hợp tác và Quan hệ Quốc tế Nam Phi Ronald Lamola cho rằng dù Mỹ có quyền tham dự thượng đỉnh G20, nhưng đại diện của họ phải có cấp bậc phù hợp để nhận chiếc búa Chủ tịch G20 từ Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa.

Trong phát biểu ngày 30/11, Tổng thống Ramaphosa khẳng định Nam Phi là một thành viên sáng lập G20 và sẽ tiếp tục giữ vai trò đầy đủ, tích cực và có đóng góp xây dựng trong nhóm. Ông nhấn mạnh rằng G20 là diễn đàn của người dân, chứ không chỉ thuộc về các nhà lãnh đạo.

Đỗ Thảo