Nâng cao kỹ năng số cho học sinh

Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện, việc trang bị kỹ năng số cho học sinh đang được ngành giáo dục và các nhà trường đặc biệt chú trọng, coi đây là chìa khóa mở cánh cửa hội nhập và phát triển.

Học sinh tích cực thảo luận, trình bày ý tưởng với sự đồng hành của thầy, cô giáo trong hoạt động rèn luyện kỹ năng số.

Trang bị kỹ năng số

Giờ học chuyên đề về kỹ năng số được tổ chức tại Trường Tiểu học và THCS Thụy Thanh (xã Nam Thụy Anh) đã thu hút hàng trăm học sinh tham gia. Các em được cung cấp kiến thức về an ninh mạng, an toàn thông tin, kỹ năng học tập trực tuyến, sáng tạo và tư duy số, đạo đức và văn hóa số. Đồng thời, học sinh được hướng dẫn cách nhận diện và xử lý các tình huống khi gặp nguy cơ mất an toàn thông tin, góp phần tạo dựng môi trường học tập tích cực, lành mạnh trong thời đại số. Chia sẻ sau giờ học, em Phạm Duy Giáp, học sinh lớp 8 của trường cho biết: Em thấy các diễn đàn kỹ năng số rất cần thiết, giúp chúng em trao đổi thẳng thắn những điều chưa hiểu và được giải đáp kịp thời. Bản thân em từng bị một người tự xưng là công an gọi điện yêu cầu cung cấp thông tin do mã định danh cá nhân không đúng. Rất may, em đã được hướng dẫn nên biết đó là hành vi lừa đảo.

Trong kỷ nguyên số, bên cạnh kiến thức văn hóa, việc trang bị những kỹ năng thiết yếu của một "công dân số" cho học sinh trở nên cấp thiết. Kỳ nghỉ hè với quỹ thời gian rộng mở là thời điểm "vàng" để các em trau dồi thêm những kỹ năng này. Em Nguyễn Tân Bình, học sinh Trường THCS Lê Lợi (phường Phố Hiến), chia sẻ: Nghỉ hè, chúng em được nghỉ ngơi nhưng bố, mẹ vẫn phải đi làm nên không có nhiều thời gian quản lý. Nếu không tự ý thức, chúng em rất dễ bị cuốn vào điện thoại, máy vi tính, các chương trình trên internet với nhiều nguy cơ tiêu cực. Được tham gia các lớp "bình dân học vụ số" do Đoàn thanh niên phường tổ chức, em học được cách nhận diện thông tin xấu, độc, bảo vệ tài khoản cá nhân và biết sử dụng công nghệ một cách hữu ích hơn trong học tập và cuộc sống.

Theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo về triển khai khung năng lực số cho học sinh phổ thông và học viên giáo dục thường xuyên, việc tổ chức thực hiện phải bảo đảm tính thực tiễn, phù hợp với điều kiện từng địa phương. Lộ trình triển khai được tiến hành từng bước, tránh gây áp lực hay làm xáo trộn chương trình học. Trong đó, môn Tin học đóng vai trò chủ đạo, cung cấp kiến thức nền tảng và hệ thống kỹ năng số cốt lõi. Các môn học và hoạt động giáo dục khác tạo điều kiện để học sinh vận dụng, củng cố và phát triển năng lực số một cách toàn diện.

Học sinh chủ động thích ứng

Tại Hưng Yên, việc trang bị kỹ năng số cho học sinh đã được ngành giáo dục quan tâm triển khai sớm. Song song với đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy, các cơ sở giáo dục đã chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại phục vụ dạy và học theo định hướng chuyển đổi số. Học sinh được rèn luyện các năng lực như: Sử dụng và quản lý thiết bị công nghệ thông tin và truyền thông; ứng xử phù hợp trong môi trường số; giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của công nghệ; học và tự học bằng công nghệ; hợp tác và giao tiếp trực tuyến.

Các trường học lồng ghép linh hoạt việc nâng cao kỹ năng số trong việc dạy và học.

Ông Nguyễn Xuân Vinh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học, THCS và THPT Quách Đình Bảo cho biết: Việc giáo dục kỹ năng số cho học sinh được triển khai thông qua nhiều hình thức như: Dạy học môn Tin học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018; tích hợp nội dung công dân số trong các môn học và hoạt động giáo dục; tăng cường các tiết học về kỹ năng số. Giáo viên sử dụng phần mềm để giảng dạy, hướng dẫn học sinh lựa chọn các kênh thông tin uy tín, khuyến khích học sinh tra cứu, tự học, đánh giá nội dung và sáng tạo trên nền tảng số. Học sinh tham gia các kỳ thi, cuộc thi trực tuyến để trau dồi thêm kỹ năng. Nhờ được trang bị kiến thức công nghệ thông tin và kỹ năng số, học sinh có thêm cơ hội tiếp cận các nguồn học liệu phong phú, khám phá những nội dung tương tác hiện đại, tăng cường khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề, tránh được rủi ro và nguy hiểm trực tuyến. Nhiều phụ huynh cũng đã quan tâm, đồng hành cùng nhà trường trong việc giáo dục kỹ năng số cho con em mình.

Nâng cao kỹ năng số cho học sinh là nền tảng vững chắc giúp các em hội nhập tự tin, chủ động thích ứng với thế giới đang chuyển đổi không ngừng. Đó cũng là hành trang để hình thành tư duy phản biện, phát triển năng lực số và tạo nên những công dân số có trách nhiệm trong tương lai.

Học sinh Hưng Yên tham gia hội thi Tin học trẻ.

Xuân Phương