Nâng cao ý thức phòng, chống bệnh bạch hầu

Cán bộ Trung tâm Y tế TP. Ðiện Biên Phủ tuyên truyền nâng cao ý thức phòng, chống bệnh bạch hầu cho người dân. Ảnh: Huyền Lâm

Bác sĩ Nguyễn Toàn Thắng, Phó trưởng Khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh), cho biết: Bạch hầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có giả mạc ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi. Bệnh có thể xuất hiện ở da, các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục. Ðây là bệnh vừa nhiễm trùng vừa nhiễm độc và các tổn thương nghiêm trọng của bệnh chủ yếu là do ngoại độc tố của vi khuẩn bạch hầu gây ra. Vi khuẩn từ các mảng trắng có thể tiết ra nội độc tố, dễ gây suy hô hấp và tuần hoàn, liệt khẩu làm thay đổi giọng nói, sặc và khó nuốt khi ăn uống; nặng thì hôn mê, sau đó tử vong. Một số trường hợp biến chứng viêm cơ tim hay viêm dây thần kinh ngoại biên. Ở những người không được tiêm phòng hoặc không được điều trị kịp thời, khoảng 10% người bệnh sẽ tử vong mặc dù đã dùng kháng sinh và sử dụng thuốc chống huyết thanh. Bệnh bạch hầu thường xuất hiện trong những tháng lạnh ở vùng ôn đới. Bệnh có tính mùa, thường tản phát và có thể phát triển thành dịch nhất là ở trẻ dưới 15 tuổi chưa được tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ.

Bệnh bạch hầu lây truyền qua đường hô hấp do tiếp xúc với người bệnh hoặc người lành mang vi khuẩn bạch hầu. Bệnh còn có thể lây do tiếp xúc với những đồ vật có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn bạch hầu. Khi mắc bệnh, ban đầu người bệnh sẽ bị đau họng, ho và sốt kèm ớn lạnh, các triệu chứng này tăng dần từ nhẹ đến nặng. Chính vì triệu chứng khá phổ biến nên cha mẹ dễ nhầm tưởng trẻ chỉ đơn giản đang bị cảm lạnh chứ không phải đang phơi nhiễm với vi khuẩn bạch hầu. Tùy thuộc vào vị trí vi khuẩn gây bệnh, người bệnh sẽ có các biểu hiện khác nhau. Bạch hầu mũi trước sẽ khiến bệnh nhân sổ mũi, chảy mũi ra chất mủ nhầy đôi khi có lẫn máu. Khi khám có thể thấy màng trắng ở vách ngăn mũi. Thể bệnh này thường nhẹ do độc tố vi khuẩn ít thâm nhập vào máu. Bạch hầu họng và amidan thường làm bệnh nhân mệt mỏi, đau cổ họng, chán ăn, sốt nhẹ. Sau 2 - 3 ngày sẽ xuất hiện một đám hoại tử tạo thành lớp giả mạc màu trắng xanh, dai và dính chắc vào amidan hoặc có thể lan rộng bao phủ cả vùng hầu họng. Thường thể bệnh này các độc tố ngấm vào máu nhiều và có thể gây tình trạng nhiễm độc toàn thân. Những trường hợp nhiễm độc nặng, bệnh nhân sẽ phờ phạc, xanh tái, mạch nhanh, đờ đẫn, hôn mê, nếu không được điều trị tích cực, bệnh nhân có thể tử vong trong vòng 6 - 10 ngày. Bạch hầu thanh quản là thể bệnh tiến triển nhanh và rất nguy hiểm. Bệnh nhân thường biểu hiện bằng dấu hiệu sốt, khàn giọng, ho. Khi khám có thể thấy các giả mạc tại ngay thanh quản hoặc từ hầu họng lan xuống. Nếu không được xử trí kịp thời, các giả mạc này có thể gây tắc đường thở làm bệnh nhân suy hô hấp và có nguy cơ tử vong nhanh chóng. Bạch hầu các vị trí khác thường rất hiếm gặp và nhẹ.

Ðể chủ động phòng, chống bệnh bạch hầu, thời gian qua Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tăng cường công tác giám sát dịch bệnh tại cộng đồng thông qua đội ngũ cán bộ làm công tác y tế dự phòng tại tuyến huyện và cán bộ trạm y tế xã. Ðặc biệt, Trung tâm tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức phòng, chống bệnh bạch hầu cho người dân. Nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng, thiết thực đã được triển khai như: Tổ chức các buổi truyền thông phòng chống dịch bệnh tại cơ sở; cử cán bộ y tế xuống các thôn, bản để hướng dẫn người dân về nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng tránh bệnh bạch hầu; kết hợp tuyên truyền qua hoạt động khám chữa bệnh; đăng bài, thông tin về phòng chống dịch bệnh qua fanpage của đơn vị; tuyên truyền qua hệ thống loa phát thanh của huyện, xã... Trung tâm cũng khuyến cáo người dân cần chủ động đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch. Ðây là biện pháp phòng bệnh an toàn và hữu hiệu nhất. Bên cạnh đó, người dân phải thường xuyên rửa tay bằng xà phòng; che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày; hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Khi có dấu hiệu mắc bệnh bạch hầu phải được cách ly và đưa đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.

Huyền Lâm