Nâng chất lượng doanh nghiệp niêm yết để đón dòng vốn lớn

Bước tiến này mở ra cơ hội thu hút vốn ngoại dài hạn, bền vững, đồng thời đặt ra yêu cầu cao hơn về quản trị minh bạch cũng như chất lượng của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt.

Sau 25 năm phát triển, quy mô vốn hóa thị trường cổ phiếu Việt Nam đã vượt 390 tỷ USD, tương đương gần 82% GDP năm trước. Riêng sàn HOSE ghi nhận hơn 310 tỷ USD vốn hóa, chiếm hơn 94% tổng giá trị cổ phiếu niêm yết. Đáng chú ý, sàn này hiện có 50 doanh nghiệp có vốn hóa trên 1 tỷ USD, trong đó ba doanh nghiệp vượt mốc 10 tỷ USD.

Bà Trần Anh Đào, Phó Tổng Giám đốc Phụ trách Ban điều hành Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) cho biết: "Về mặt bằng chung, các doanh nghiệp niêm yết đã tập trung đầu tư và nâng cao chất lượng các tài liệu công bố thông tin, từ báo cáo thường niên, báo cáo phát triển bền vững đến các tài liệu tuân thủ quy định. Đặc biệt, việc công bố thông tin bằng tiếng Anh đã trở thành điểm nổi bật: hiện có 98% doanh nghiệp niêm yết trên sàn TP.HCM và 85% doanh nghiệp trên toàn thị trường thực hiện việc này".

Ông Dominic Scriven, Chủ tịch Dragon Capital chia sẻ: "Việc này rất quan trọng. Nếu doanh nghiệp có nguyện vọng thu hút các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào cổ phiếu của mình, thì không thể thiếu báo cáo thường niên bằng tiếng Anh mà họ có thể hiểu được, bởi không phải nhà đầu tư nào cũng thông thạo tiếng Việt. Thứ hai, các công ty nói chung đang bắt đầu thực sự chú ý đến khái niệm và việc thực hiện phát triển bền vững".

Kết quả cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết 2025 cho thấy các doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã cải thiện đáng kể ở cả ba hạng mục: chất lượng báo cáo thường niên, quản trị công ty và phát triển bền vững. Tuy vậy, so với các quốc gia trong khu vực, mức độ tiến bộ này vẫn cần mạnh mẽ hơn để có thể thu hút dòng vốn quốc tế trị giá hàng chục tỷ USD khi thị trường chứng khoán Việt Nam bước lên “sân chơi” mới – từ cận biên lên thị trường mới nổi.

Bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) cho biết: "Hiện tại, các doanh nghiệp niêm yết đang có hai điểm yếu lớn cần khắc phục. Thứ nhất là việc tuân thủ các quy định mới về quản trị và công bố thông tin biến đổi khí hậu, trong đó có việc công bố phương pháp quản trị rủi ro. Phần này gần như các doanh nghiệp Việt Nam đang thiếu. Thứ hai, cấu trúc của Hội đồng Quản trị (HĐQT) cần được đa dạng hóa hơn về chuyên môn, ngành nghề, giới tính và thế hệ, bởi đây là điểm yếu rõ rệt khi so sánh với các tiêu chuẩn quốc tế".

Theo các chuyên gia, cấu trúc sở hữu, tiêu chuẩn công bố thông tin và quản trị doanh nghiệp chính là “tấm gương” để dòng vốn ngoại soi chiếu. Nhà đầu tư quốc tế không chỉ quan tâm đến lợi nhuận mà ngày càng đề cao chất lượng hội đồng quản trị, tính độc lập trong giám sát, cách xử lý xung đột lợi ích và cả chất lượng báo cáo ESG. Khi doanh nghiệp đáp ứng tốt các tiêu chí này, cơ hội thu hút dòng vốn mới trong quá trình nâng hạng thị trường sẽ rộng mở hơn.

Hồng Liên