Nâng mức giảm trừ gia cảnh: Thiết thực hỗ trợ người lao động, thúc đẩy tiêu dùng

Hài hòa lợi ích người dân và ngân sách nhà nước

Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất hai phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, trong đó phương án 2 – nâng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng (tương đương 186 triệu đồng/năm), và cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng – nhận được sự đồng thuận cao từ nhiều Đoàn đại biểu Quốc hội.

Mức giảm trừ gia cảnh được nhiều đoàn đại biểu Quốc hội quan tâm và gửi ý kiến đóng góp đến Bộ Tài chính

Theo phân tích của các Đoàn đại biểu Quốc hội như Cà Mau, Nghệ An, Quảng Trị, Lai Châu, Tuyên Quang, Sơn La, Cao Bằng, Vĩnh Long..., việc chọn phương án 2 là hợp lý và công bằng hơn, vì phù hợp với tốc độ tăng GDP bình quân đầu người và diễn biến thực tế giá cả. Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau nhấn mạnh, mức điều chỉnh này không chỉ giúp giảm nghĩa vụ thuế, tăng thu nhập khả dụng cho người dân mà còn kích thích chi tiêu hộ gia đình, từ đó gián tiếp thúc đẩy tăng thu ngân sách thông qua các loại thuế tiêu dùng khác.

Từ năm 2020 đến nay, mức giảm trừ gia cảnh chưa từng được điều chỉnh, trong khi giá cả sinh hoạt, hàng hóa và dịch vụ thiết yếu liên tục leo thang. Điều này đã khiến thu nhập thực tế của người dân giảm sút, làm gia tăng gánh nặng thuế và ảnh hưởng đến sức mua. Do đó, việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trong giai đoạn hiện nay là yêu cầu cấp thiết và chính đáng.

Đề xuất làm rõ ngưỡng thu nhập chịu thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh

Bên cạnh những ý kiến góp ý liên quan đến việc nâng mức giảm trừ gia cảnh, một số ý kiến từ các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) cũng tập trung vào việc đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ hơn một số nội dung liên quan đến thu nhập chịu thuế được quy định tại Điều 3 của dự thảo luật, trong đó đặc biệt đáng chú ý là các đề xuất liên quan đến ngưỡng chịu thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.

Một số ý kiến từ các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp cho dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) cũng đề nghị Ban soạn thảo cần làm rõ hơn một số nội dung liên quan đến thu nhập chịu thuế

Giải trình về nội dung này, Bộ Tài chính cho biết, nhằm mục tiêu đơn giản hóa thủ tục hành chính, đồng thời tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế, từ ngày 1/1/2015, Luật số 71/2014/QH13 đã quy định hộ và cá nhân kinh doanh sẽ nộp thuế theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu của từng ngành nghề cụ thể. Cách tính này được xây dựng trên cơ sở gộp cả thu nhập chịu thuế và thuế suất như cách tính cũ, nhằm đảm bảo rằng số thuế phải nộp của người kinh doanh không có sự chênh lệch lớn so với phương pháp tính trực tiếp trên thu nhập, nhưng đơn giản hơn trong cách triển khai thực tế.

Đối với các hộ và cá nhân kinh doanh nhỏ, khi doanh thu phát sinh trên ngưỡng 200 triệu đồng mỗi năm, số thuế phải nộp theo phương pháp này được đánh giá là không lớn. Mức thuế suất được áp dụng phân theo lĩnh vực kinh doanh, đảm bảo sự phù hợp với đặc điểm từng loại hình hoạt động.

Bên cạnh đó, nhằm khuyến khích các hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15 vừa được Quốc hội thông qua đã bổ sung nhiều chính sách ưu đãi về thuế. Cụ thể, các doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ, cá nhân kinh doanh sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong hai năm đầu hoạt động; sau đó, nếu doanh thu không vượt quá 3 tỷ đồng/năm thì chỉ phải áp dụng mức thuế suất 15%, và nếu doanh thu từ trên 3 tỷ đến không quá 50 tỷ đồng/năm thì áp dụng mức 17%. Đây là những chính sách mang tính hỗ trợ mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy khu vực kinh tế cá thể chuyển dịch vào khu vực doanh nghiệp, đồng thời mở rộng cơ sở thuế một cách bền vững và minh bạch.

Một nội dung quan trọng khác liên quan đến ngưỡng thu nhập chịu thuế là việc điều chỉnh mức doanh thu không chịu thuế thu nhập cá nhân của hộ, cá nhân kinh doanh. Theo đó, vào ngày 26/11/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15, trong đó quy định nâng mức doanh thu không chịu thuế từ 100 triệu đồng/năm lên 200 triệu đồng/năm, tức tăng gấp đôi so với quy định hiện hành. Mức doanh thu này hiện nay đã vượt tổng số tiền giảm trừ gia cảnh đang áp dụng cho một người nộp thuế có một người phụ thuộc (với mức giảm trừ 11 triệu đồng/tháng cho người nộp thuế và 4,4 triệu đồng/tháng cho người phụ thuộc, tương đương 184,8 triệu đồng/năm).

Đáng chú ý, Điều 17 của Luật Thuế giá trị gia tăng vừa được thông qua cũng đồng thời sửa đổi và bổ sung khoản 1 Điều 3 của Luật Thuế thu nhập cá nhân, trong đó chính thức quy định rằng mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân đối với hộ và cá nhân kinh doanh là 200 triệu đồng/năm. Điều chỉnh này nhằm bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa hai đạo luật thuế quan trọng, tạo thuận lợi trong thực hiện và giám sát thuế.

Với những thay đổi này, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) hiện nay đang được xây dựng trên cơ sở kế thừa quy định về ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế là 200 triệu đồng/năm, đồng thời giao cho Chính phủ thẩm quyền quy định chi tiết và điều chỉnh mức ngưỡng này tùy theo tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ cụ thể. Đây là định hướng cần thiết để đảm bảo hệ thống chính sách thuế tiếp tục phát huy vai trò điều tiết, khuyến khích và hỗ trợ phù hợp với sự chuyển động của nền kinh tế thị trường.

Tuấn Linh/VOV.VN