NATO cảnh báo vũ khí không gian Nga đe dọa hệ thống Starlink

Liên minh quân sự NATO vừa đưa ra cảnh báo về việc Nga đang phát triển một loại vũ khí không gian mới, được thiết kế nhằm mục tiêu trực tiếp vào các hệ thống vệ tinh liên lạc, trong đó mạng lưới Starlink của tập đoàn SpaceX là mục tiêu trọng yếu.

Công nghệ tấn công không gian zone-effect

Hệ thống vũ khí này được định danh là "zone-effect". Theo các báo cáo phân tích kỹ thuật, cơ chế hoạt động của vũ khí này dựa trên việc phóng ra hàng trăm nghìn mảnh đạn nhỏ với mật độ cực cao. Mỗi mảnh đạn chỉ có kích thước vài milimét nhưng di chuyển với vận tốc lớn trên quỹ đạo.

Tên lửa Falcon 9 phóng vệ tinh Starlink. Ảnh: SpaceX

Mục đích của loại vũ khí này là vô hiệu hóa cùng lúc nhiều vệ tinh trong một khu vực cụ thể thay vì tiêu diệt đơn lẻ. Đặc biệt, các chuyên gia quân sự lo ngại rằng những mảnh đạn siêu nhỏ này có khả năng vượt qua các hệ thống cảm biến giám sát hiện nay, cả ở mặt đất lẫn trên không gian, khiến việc truy xuất nguồn gốc cuộc tấn công trở nên vô cùng khó khăn.

Vị thế chiến lược của Starlink trong xung đột hiện đại

Lý do Starlink trở thành mục tiêu hàng đầu của Moscow xuất phát từ vai trò thực tế của hệ thống này trên chiến trường. Lực lượng Ukraine đã tận dụng hiệu quả mạng lưới vệ tinh của Elon Musk để duy trì liên lạc thông suốt và hỗ trợ định vị mục tiêu chính xác trong các hoạt động tác chiến.

Hình minh họa vệ tinh Starlink. Nguồn: SpaceX

Nga coi đây là một thách thức an ninh nghiêm trọng đối với các chiến dịch quân sự của mình. Việc phát triển vũ khí "zone-effect" được xem là bước bổ sung vào kho vũ khí chống vệ tinh (ASAT) vốn đã rất đa dạng của Nga. Trước đó, Moscow đã triển khai hệ thống S-500, loại vũ khí được xác nhận có khả năng đánh chặn các mục tiêu ở quỹ đạo thấp và máy bay tàng hình thế hệ thứ 5.

Đánh giá tính khả thi và rủi ro kỹ thuật

Mặc dù mối đe dọa là có thật, nhiều chuyên gia vẫn đặt câu hỏi về tính thực tiễn khi triển khai loại vũ khí này. Một rủi ro lớn là hiện tượng Kessler – dây chuyền va chạm của các mảnh vỡ trong không gian. Nếu các mảnh đạn này tạo ra quá nhiều rác vũ trụ, chúng có thể gây nguy hiểm cho chính các vệ tinh quân sự và dân sự của Nga.

Clayton Swope, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nhận định rằng Nga đã đầu tư nguồn lực khổng lồ về tài chính và nhân sự để duy trì vị thế cường quốc không gian. Ông cho rằng các hệ thống như "zone-effect" hiện nay có thể đóng vai trò như một công cụ răn đe chiến lược hơn là một vũ khí được sử dụng thường xuyên trong thực tế.

Tuệ Nhân