'Né' kiểm tra hay rút lui vì hàng giả?

Từ khoảng hơn 10 ngày trở lại đây, nhiều cửa hàng thời trang tại các tuyến phố sầm uất ở quận Hải Châu như: Trần Phú, Hùng Vương, Nguyễn Thái Học, Yên Bái đồng loạt treo biển đóng cửa, tháo bỏ thông tin liên hệ. Điều này đặc biệt bất thường bởi đây vốn là khu vực điểm “đỏ” của thị trường hàng hiệu tại Đà Nẵng.

Không chỉ một hai cửa hàng, mà gần như cả dãy bên cạnh đều đóng cửa im ắng, không rõ khi nào sẽ tái xuất.

Sự vào cuộc của cơ quan chức năng

Theo thông báo từ Chi cục Quản lý thị trường TP Đà Nẵng, đơn vị này đã tiến hành đợt kiểm tra cao điểm, phát hiện hàng loạt vi phạm về hàng hóa giả thương hiệu nổi tiếng.

Điểm nóng nhất là được nêu ra là việc bày bán công khai các sản phẩm dán thương hiệu lớn với giá thấp hơn nhiều so với giá niêm yết chính hãng; nhiều sản phẩm không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc; tang vật vi phạm đã bị thu giữ, khiến các cửa hàng vi phạm phải tạm ngừng kinh doanh.

Đáng chú ý, nhiều cửa hàng chưa bị kiểm tra trong khu vực cũng theo đó đóng cửa. Phải chăng họ đang… “né kiểm tra” hay hàng nhái nhiều tới mức phải “tránh mặt” quản lý thị trường?

Thực tế xuất hiện động thái chung của nhiều cửa hàng: đóng cửa, treo biển “tạm nghỉ”, thậm chí dán giấy kín không cung cấp số liên hệ.

Nhiều thương nhân trong giới kinh doanh nhận định: “Họ lo sợ nguy cơ bị kiểm tra bất ngờ, mà nếu không có giấy tờ rõ ràng, sẽ bị xử phạt nặng. Ngoài ra, việc đóng cửa đồng loạt còn là tâm lý né tránh, trốn chạy, chờ qua mùa cao điểm rà soát rồi hoạt động trở lại".

Trước đó, vào cuối tháng 5, sự kiện tiểu thương tại khu chợ đầu mối nổi tiếng tại Hà Nội đồng loạt đóng cửa để né kiểm tra cũng đã diễn ra với dấu hiệu tương tự: Nhiều cửa hàng ngừng bán không phải vì hết hàng, mà vì “không cung cấp được hóa đơn, chứng từ”.

Những kiot từng tấp nập người mua bán, ra vào tại chợ Ninh Hiệp (Hà Nội) "bỗng dưng" đóng cửa, ngừng giao dịch không lý do.

Hiệu quả và hệ quả lâu dài

Theo Văn phòng Chính phủ công bố, chỉ sau hai tuần cao điểm truy quét, các lực lượng chức năng đã kiểm tra hơn 450 vụ vi phạm liên quan buôn bán, gian lận thương mại, hàng giả, trốn thuế với tổng giá trị tang vật lên đến hơn 40 tỷ đồng. Con số này không chỉ cho thấy sự quyết tâm mạnh mẽ của cơ quan quản lý, mà còn là lời cảnh báo lớn cho các doanh nghiệp kinh doanh không minh bạch về nguồn gốc hàng hóa.

Nhìn từ góc độ lợi ích, chiến dịch “chống giả” đã diễn ra hiệu quả với nhiều sản phẩm giả được thu giữ, giúp bảo vệ người tiêu dùng khỏi bị lừa đảo. Chiến dịch cũng mang tính răn đe mạnh mẽ đối với chủ hàng thiếu chứng từ, tạo môi trường kinh doanh minh bạch và cạnh tranh lành mạnh.

Tuy nhiên xét về dài hạn, nhiều tiểu thương sẽ có cách để đối phó với những chiến dịch truy quét. Chẳng hạn có thể chuyển dịch địa phương kinh doanh đến nơi ít kiểm soát (chấp nhận rủi ro khác), nếu tình hình kiểm tra quyết liệt kéo dài. Điều này khiến các khu vực kinh doanh đắt đỏ có thể bị bỏ trống một phần, ảnh hưởng đến thị trường bất động sản thương mại. Chưa kể tiểu thương chân chính cũng chịu ảnh hưởng dây chuyền, do mất mặt bằng kinh doanh và doanh thu.

Rõ ràng, hiện tượng “đóng cửa đồng loạt” tại Đà Nẵng chỉ là phần nổi của tảng băng chìm về thị trường hàng giả, gian lận thương mại vốn tồn tại từ lâu. Nhưng chiến dịch lần này đã làm rõ việc cơ quan chức năng đang mạnh tay – cả bằng xử phạt lẫn công khai thông tin – để tạo hiệu ứng lan tỏa.

Phải chăng sau làn sóng kiểm tra này, những khu vực kinh doanh sầm uất (như Hải Châu) sẽ trở nên minh bạch hơn, hay lại đóng cửa, chuyển dịch, để hàng giả và gian lận tái xuất ở nơi khác? Điều này phụ thuộc rất lớn vào cách vận hành linh hoạt của chính quyền, cũng như một môi trường luật pháp ổn định và rõ ràng để tiểu thương chân chính phát triển, người tiêu dùng và thương hiệu chính thống được bảo vệ.

Hương Trang