Nền kinh tế sáng tạo ở Uzbekistan

Giới trẻ Uzbekistan tập trung xem một buổi biểu diễn ngoài trời tại lễ hội Mocfest được tổ chức ở Thủ đô Tashkent. Nguồn: CNN.

Nhận thức về kinh tế sáng tạo

Trong những năm gần đây, Chính phủ Uzbekistan đã đầu tư mạnh vào một loạt các dự án nghệ thuật và kiến trúc đầy tham vọng để quảng bá nghệ thuật Uzbekistan trên trường thế giới, khi Bảo tàng Nghệ thuật Nhà nước mới ở Tashkent sắp trở thành không gian triển lãm lớn nhất Trung Á.

Thanh niên Odil Mukhamedov (26 tuổi) đã nhìn thấy cơ hội để giúp xây dựng lĩnh vực này khi thành lập cộng đồng sáng tạo Moc vào năm 2019. Thời điểm đó, Mukhamedov nhận ra rằng, không có nền tảng địa phương nào để chia sẻ ý tưởng và ủng hộ các nghệ sĩ.

"Chúng tôi bắt đầu tập hợp những người sáng tạo mà chúng tôi biết: nghệ sĩ, nhạc sĩ, nhà thiết kế, kiến trúc sư. Cộng đồng bắt đầu mở rộng và sau đó chúng tôi bắt đầu hiểu rằng, tiềm năng của những người sáng tạo ở Uzbekistan là rất lớn" – Mukhamedov nói.

Kể từ năm 2016, quốc gia đông dân nhất Trung Á đã thực hiện một loạt các cải cách. Chính phủ thúc đẩy các ngành công nghiệp sáng tạo được coi là sự mở rộng của các mục tiêu đó.

Cộng đồng sáng tạo Moc tổ chức các lễ hội nghệ thuật độc lập trên khắp Uzbekistan, bao gồm một lễ hội âm nhạc điện tử ở vùng sa mạc Biển Aral và một "lễ hội của các lễ hội" có tên là Mocfest tại Thủ đô Tashkent. Mocfest năm nay sẽ diễn ra từ ngày 23 đến 25/8 và có sự góp mặt của các nhạc sĩ, nghệ sĩ, đầu bếp và nhà môi trường trẻ.

Anh Mukhamedov chia sẻ: "Chúng tôi thấy được rằng, nền kinh tế của đất nước đang phát triển. Vì vậy, đây là thời điểm để những người trẻ sáng tạo đứng lên và lên tiếng”.

Với 40% dân số Uzbekistan dưới 25 tuổi, những người Uzbek trẻ tuổi đã tận dụng phương tiện truyền thông xã hội để tiếp cận khán giả toàn cầu bằng nội dung của họ.

Cựu vận động viên thể dục dụng cụ và ngôi sao truyền thông xã hội Asal Saparbaeva, được gọi là Littos, đã thu hút hàng trăm triệu lượt xem trên TikTok và gần 15 triệu người theo dõi trên các kênh truyền thông xã hội của cô trên toàn thế giới với thương hiệu thể thao mạo hiểm và phong cách thể thao Uzbek độc đáo.

Saparbaeva cùng chồng, Yaroslav Nikolenko, đã phát triển một công ty truyền thông trong thời kỳ đại dịch, tải lên 5 - 6 video mỗi ngày trên tất cả các mạng xã hội có sẵn. Cô thực hiện một loạt các động tác nhào lộn và đóng thế khó tin, thường là trong vai một "kelinka" hay cô dâu truyền thống của người Uzbek. Đây cũng chính là lời kêu gọi của Saparbaeva đối với những người phụ nữ ở Trung Á rằng, hãy tham gia thể thao và tiếp tục làm những gì họ yêu thích sau khi kết hôn.

Saparbaeva cảm thấy mạng xã hội có thể mang đến cho những người trẻ cơ hội thể hiện bản thân. “Trên Internet, bạn có thể học hoặc tự do tạo ra thứ gì đó của riêng mình. Tôi nghĩ đó là lý do tại sao giới trẻ bị cuốn hút bởi tất cả những điều này. Họ nhìn thấy tương lai ở đó” – Saparbaeva hào hứng nói.

Vẫn còn ở giai đoạn đầu

Tại Tashkent, Human House Gallery đã là trung tâm của các nghệ sĩ địa phương trong hơn 20 năm qua. Người sáng lập kiêm Giám đốc trung tâm Lola Saifi cho biết, đất nước đã thay đổi rất nhiều trong 5 năm qua.

“Kinh doanh ở Uzbekistan đã dễ dàng hơn nhiều. Nhiều khu vực hiện đang chứng kiến sự tăng trưởng và giảm bớt tình trạng quan liêu, điều này rất quan trọng. Nhưng đối với nền kinh tế sáng tạo, thật không may, tôi nghĩ chúng ta vẫn đang ở giai đoạn đầu và chính phủ vẫn chưa thấy được sự khác biệt giữa nền kinh tế sáng tạo và không sáng tạo” – bà Saifi cho biết.

Các nghệ sĩ địa phương cho biết, mặc dù có sự hỗ trợ chính thức cho các dự án mang tính bước ngoặt, nhưng hỗ trợ tài chính ở cấp cơ sở vẫn khó tiếp cận, dù lĩnh vực này có thể đóng góp giá trị cho nền kinh tế. “Đây là cũng là một hình thức kinh doanh, cũng là một doanh nghiệp trong tất cả những ngành nghề khác. Nó cũng có thể đóng thuế, nó có thể mang lại cơ hội cho những người sống ở các vùng xa xôi của Uzbekistan” - bà Saifi nói.

Nền kinh tế sáng tạo đang được công nhận rộng rãi tại Uzbekistan. Năm nay, đất nước sẽ tổ chức Hội nghị kinh tế sáng tạo thế giới lần thứ tư vào tháng 10, nhằm mục đích phục hồi các lĩnh vực sáng tạo bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch.

Tất cả những điều này đều diễn ra vào thời điểm đất nước đang có sự thay đổi lớn, bắt đầu khi Tổng thống Shavkat Mirziyoyev lên nắm quyền vào năm 2016. Kể từ đó, đất nước đã mở cửa cho đầu tư nước ngoài và du lịch theo những cách mới.

Hà Anh