Nepal lần đầu tiên có nữ Thủ tướng

Lễ tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng lâm thời của bà Sushila Karki diễn ra vào lúc 20h45 tối 12/9, tại dinh Tổng thống Nepal. Trước đó vài tiếng, Văn phòng Tổng thống Nepal đã công bố quyết định này.

Tổng thống Nepal Ram Chandra Paudel chủ trì lễ tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng lâm thời của bà Sushila Karki tại phủ Tổng thống ở thủ đô Kathmandu tối 12/9 (Reuters)

Tổng thống Ram Chandra Paudel chủ trì lễ tuyên thệ, kêu gọi bà Sushila Karki “giải cứu đất nước” và chúc bà thành công. Trong khi Thủ tướng lâm thời Karki chỉ đáp lại ngắn gọn, không phát biểu thêm gì. Lãnh đạo hai viện Quốc hội Nepal vắng mặt tại buổi lễ.

Việc trở thành Thủ tướng của quốc gia nằm trên dãy Himalaya này là dấu ấn thứ hai mà bà Sushila Karki tạo nên trong lịch sử. Trước đó, vào tháng 7/2016, bà trở thành nữ Chánh án đầu tiên của Nepal.

Cựu Chánh án Sushila Karki được những người tham gia phong trào biểu tình “Thế hệ Z” Nepal lựa chọn là Thủ tướng lâm thời, trong cuộc bỏ phiếu công khai trên nền tảng mạng xã hội Discord. Trước đó, phong trào biểu tình này đã phát động cuộc biểu tình, bạo loạn trên khắp cả nước từ ngày 8/9, buộc Thủ tướng KP Sharma Oli phải từ chức.

Việc bà Karki được bầu chọn đánh dấu một khoảnh khắc đồng thuận hiếm hoi trong chính trường Nepal. Tân Thủ tướng lâm thời nổi lên là nhân vật được yêu thích và được chấp nhận nhiều nhất, không chỉ trong giới trẻ mà còn trong các lực lượng chính trị truyền thống vốn đang tìm kiếm sự ổn định và uy tín trong thời kỳ biến động.

Bà Karki đặt mục tiêu khôi phục trật tự, tổ chức bầu cử trong cả nước và đảm bảo sự phát triển của Nepal. Sinh ngày 7/6/1952 tại thành phố Biratnagar, Nepal. Hành trình trở thành lãnh đạo quốc gia của Sushila Karki được xây dựng dựa trên kinh nghiệm hàng thập kỷ làm việc trong lĩnh vực pháp lý và tư pháp. Bà nổi tiếng về sự chính trực.

Sau khi hoàn thành chương trình giáo dục cơ bản tại Biratnagar, bà tiếp tục lấy bằng thạc sĩ tại Đại học Banaras Hindu ở Ấn Độ, sau đó là bằng Cử nhân Luật tại Đại học Tribhuvan năm 1978.

Bà bắt đầu hành nghề luật sư vào năm 1979, và từng đảm nhận vai trò là chủ tịch của cả Hiệp hội Luật sư Khu vực Koshi và Đoàn Luật sư Phúc thẩm Biratnagar. Tiếp đó, bà được được bổ nhiệm làm thẩm phán Tòa án Tối cao vào năm 2009. Tháng 7/2016, bà trở thành nữ Chánh án đầu tiên của Nepal, nổi tiếng với việc đưa ra những phán quyết mạnh mẽ trong các vụ án tham nhũng cấp cao.

Mặc dù bà được đề cử vào Tòa án Tối cao theo chỉ tiêu của Quốc hội Nepal, những người từng làm việc gần gũi với bà đều nhấn mạnh rằng bà luôn duy trì sự độc lập trong tư pháp và không bao giờ khuất phục trước áp lực chính trị.

Ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức, Thủ tướng lâm thời Sushila Karki đã triệu tập cuộc họp Nội các đầu tiên của chính phủ chuyển tiếp và đề xuất tổ chức tổng tuyển cử mới vào ngày 4/3/2026. Một thông báo chính thức về cuộc tổng tuyển cử này có thể sẽ sớm được đưa ra.

Người đứng đầu cơ quan hành pháp lâm thời cũng có thể đề xuất ban bố tình trạng khẩn cấp, xét đến tình hình hiện tại của đất nước. Theo đề xuất của Nội các, Tổng thống Nepal dự kiến sẽ phê duyệt và tình trạng khẩn cấp sẽ có hiệu lực trên toàn quốc.

Phan Tùng/VOV-New Delhi