Nét văn hóa Vân Kiều được 'đánh thức' qua những lớp tập huấn

Tái hiện nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Vân Kiều tại xã Khe Sanh tỉnh Quảng Trị

Từ ngày 21–26.11, 80 học viên là nghệ nhân, già làng, trưởng bản và người trẻ xã Khe Sanh đã cùng “đứng chung một chiêng”, thực hành Oát xà nớt, Tà oải; tái hiện nhịp cồng chiêng vang vọng – vốn gắn bó với đời sống tinh thần người Vân Kiều từ bao đời. Đây không chỉ là một phần bài học, mà là minh chứng sinh động cho sức sống của văn hóa bản địa.

Điểm nổi bật của khóa tập huấn là việc kết hợp song song lý thuyết – như các chính sách bảo tồn văn hóa, kỹ năng xây dựng quy ước, hương ước – với thực hành diễn xướng. Cách “học bằng tai, hiểu bằng mắt, nhớ bằng trái tim” giúp học viên cảm nhận sâu sắc giá trị văn hóa Vân Kiều không chỉ ở nghệ thuật mà còn trong nếp sống, ứng xử cộng đồng, lễ hội và truyền thống lâu đời.

Một học viên trẻ chia sẻ: “Tôi từng nghĩ các làn điệu chỉ dành cho người lớn tuổi. Khi được nghệ nhân hướng dẫn, tôi mới thấy đó là niềm tự hào của dân tộc mình, và thế hệ trẻ phải học để giữ lấy tiếng nói của bản làng”.

Các học viên trình diễn các loại nhạc cụ

Phó Giám đốc Sở VHTTDL Mai Xuân Thành khẳng định: lớp tập huấn không chỉ trang bị kiến thức mà còn khơi gợi niềm tự hào, tinh thần chủ động gìn giữ và phát huy văn hóa bản địa – nền tảng quan trọng để xây dựng mô hình văn hóa gắn với sinh kế bền vững cho vùng đồng bào Vân Kiều.

Trên cơ sở này, Sở VHTTDL sẽ tiếp tục phối hợp địa phương duy trì và mở rộng các câu lạc bộ dân ca, cồng chiêng; xây dựng không gian sinh hoạt cộng đồng thường xuyên; khuyến khích giới trẻ tham gia học hỏi, thực hành di sản.

Lớp tập huấn tại xã Khe Sanh vì thế không chỉ là chương trình đào tạo, mà trở thành “nhịp chiêng đánh thức” những giá trị văn hóa Vân Kiều giữa đại ngàn. Khi ngành văn hóa và chính quyền địa phương cùng lồng ghép hoạt động văn hóa với phát triển du lịch, di sản được gìn giữ và tái sinh, mở ra hướng phát triển bền vững, nhân văn cho cộng đồng.

Lãnh đạo Sở VHTTDL tỉnh Quảng Trị trao giấy chứng nhận hoàn thành chương trình cho các học viên

Kết thúc khóa học, 80 học viên được trao giấy chứng nhận hoàn thành chương trình. Nhưng quan trọng hơn là tinh thần tự tin, tự hào và trách nhiệm gìn giữ bản sắc đã được khơi lên mạnh mẽ trong mỗi người tham dự.

Lớp tập huấn “Xây dựng mô hình phát triển đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số” không chỉ là một khóa học chuyên môn mà còn là hành trình đánh thức niềm tự hào văn hóa của đồng bào Vân Kiều, củng cố ý thức gìn giữ di sản trong cộng đồng. Khi chính quyền đẩy mạnh lồng ghép hoạt động văn hóa với phát triển du lịch, những giá trị truyền thống sẽ được lan tỏa hiệu quả hơn, mở ra hướng đi mới cho việc bảo tồn văn hóa gắn với sinh kế bền vững – nơi di sản không chỉ được giữ gìn mà còn trở thành nguồn lực nâng cao đời sống người dân.

VĨNH QUÝ