Nga dùng chiến thuật vòng cung, đạt nhiều lợi thế ở Donetsk

Các cuộc tấn công của Nga diễn ra khi Ukraine tiếp tục phải chịu cảnh thiếu hụt binh lính cùng áp lực buộc phải đàm phán và nhượng bộ lãnh thổ nếu phe Cộng hòa tại Mỹ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.

Chiến thuật của Nga

Oleksandr, 30 tuổi, chỉ huy tiểu đoàn của lữ đoàn 47 của Ukraine, chiến đấu gần Ocheretyne (Donetsk), cho biết lực lượng nước này đang gặp khó khăn và rằng Donetsk ngày càng nằm trong tầm tay của Nga.

“Chiến lược này rất thông minh. Nga cố gắng tập trung sức mạnh của Ukraine theo một hướng rồi đánh lạc hướng họ theo hướng khác. Mục tiêu đầu tiên của họ là tiêu diệt chúng tôi. Mục tiêu thứ hai là đẩy chúng tôi ra để họ có thể có thêm đòn bẩy cho các cuộc đàm phán hòa bình và giành được nhiều lợi thế hơn từ chúng tôi. Họ gần như đã đến thời điểm chiếm được khu vực Donetsk”, vị chỉ huy này nói.

Các tòa nhà bị hư hại nặng nề tại thị trấn tiền tuyến Chasiv Yar ở vùng Donetsk - Ảnh: Reuters

Theo Washington Post, Nga hiện đang tiến quân dọc theo một vòng cung gồm ba điểm chính: Chasiv Yar, ngay phía tây thành phố Bakhmut, nơi Nga đã chiếm được vào mùa xuân năm 2023; thành phố công nghiệp Toretsk; và ở vùng ngoại ô phía tây Ocheretyne, một ngôi làng trên vùng đất cao chiến lược bị Nga kiểm soát vào tháng 5 sau khi tiến về phía tây bắc từ Avdiivka.

Trong khi giao tranh đang diễn ra dữ dội trên khắp các mặt trận, bao gồm tại tỉnh Kharkiv và ở một số điểm nóng dọc theo mặt trận phía nam, việc Nga đẩy mạnh tấn công ở Donetsk cho thấy sự thay đổi đáng chú ý trong chiến thuật của lực lượng nước này. Các chỉ huy Nga dường như đã học được từ những sai lầm trong quá khứ và hiện đang đạt được những thành quả ổn định.

Tuần này, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW, trụ sở Washington), đã báo cáo rằng Ukraine đã ngăn chặn một cuộc tấn công cơ giới lớn của quân đội Nga gần Kostiantynivka (tỉnh Donetsk). Bộ Tổng tham mưu Ukraine hôm 26.7 cũng tiết lộ "tình hình nóng nhất" vẫn ở gần Pokrovsk, một thành phố chiến lược và trung tâm giao thông ở miền đông Ukraine.

“Đợt tấn công mới ở khu vực Donetsk cho thấy có sự thay đổi lớn hơn về kế hoạch tác chiến của Nga. Nga trước đây bất chấp thương vong, đổ quân vào những trận chiến kéo dài nhưng không mang lại hiệu quả. Các chỉ huy của Nga giờ đây đã học cách tấn công đồng thời, phối hợp, hỗ trợ tác chiến giữa các nhóm quân cũng như duy trì áp lực liên tục lên các nguồn lực của Ukraine”, Karolina Hird, một nhà phân tích tại ISW cho biết.

Tuy nhiên, chuyên gia Hird cho rằng Nga khó có thể thành công trong việc kiểm soát toàn bộ Donetsk dù đạt được những thành tựu tương đối đáng kể tại khu vực này.

“Nga chưa chứng minh được rằng họ có thể thực hiện hiệu quả các cuộc tiến công cơ giới và chiếm được những vùng lãnh thổ rộng lớn, vì vậy họ khó có thể chiếm toàn bộ Donetsk bằng vũ lực. Tuy vậy, một cuộc chiến dai dẳng, tiêu hao sẽ có lợi hơn cho Moscow khi tinh thần của Ukraine suy yếu và sự ủng hộ của phương Tây trong tương lai bị nghi ngờ”, bà Hird nhận định.

Áp lực của Ukraine

Các lực lượng của Ukraine đang cảm thấy rất áp lực khi chiến đấu dưới cái nắng oi bức của mùa hè, với nhiệt độ vào đầu tháng tăng vọt này lên hơn 40 độ C ở một số khu vực ở mặt trận. Ngoài ra, tình trạng kiệt sức và cạn kiệt nguồn lực, bao gồm cả việc thiếu hụt nghiêm trọng quân đội cũng gây nhiều bất lợi không nhỏ cho các nỗ lực phòng thủ của Kyiv.

“Tình hình rất nguy kịch. Đã có sự hỗn loạn nghiêm trọng ở nhiều mặt trận”, một trung sĩ Ukraine, có biệt hiệu “Bart” nói với Washington Post, đồng thời trích các quyết định thiếu quyết đoán của giới lãnh đạo quân sự Ukraine tại tiền tuyến.

Quân nhân thuộc lữ đoàn cơ giới số 24 của lực lượng vũ trang Ukraine gần thị trấn Chasiv Yar ở vùng Donetsk - Ảnh: Reuters

Mikhail, 46 tuổi, chỉ huy một khẩu đội súng cối Ukraine ở Krasnogorivka tiết lộ hoạt động trinh sát gần đây cho thấy Nga đã thiết lập trạng thái phòng thủ xung quanh làng Ocheretyne và triển khai thêm đáng kể các nguồn lực, bao gồm quân lính và xe tăng ở gần khu vực này.

Tuần trước, lực lượng Nga đã tiến được hơn 6km về phía tây từ Ocheretyne, buộc một lữ đoàn số 47 Ukraine đang trấn giữ phòng tuyến ở khu vực đó đóng tại làng Prohres phải rút lui để bảo toàn quân số.

Thành tựu nhờ thay đổi chiến thuật

Một tâm điểm giao tranh khốc liệt khác là xung quanh TP Toretsk - nơi Nga đã đạt được những thắng lợi chiến thuật đáng kể. Các chỉ huy Ukraine và nhà phân tích quân sự cho biết mục đích Nga tấn công Toretsk và thành phố Niu-York gần đó là để gây áp lực lên các đơn vị bộ binh mệt mỏi của Kyiv, nhằm tạo đột phá vào thành phố Kostiantynivka phía đông Ukraine.

Một số lực lượng Nga cũng đang di chuyển về phía tây và phía bắc qua thị trấn Kurakhove ở Donetsk. Các chuyên gia cho rằng nếu Nga kiểm soát được Toretsk, Pokrovsk và Kostiantynivka thì toàn bộ khu vực Donetsk sẽ gặp nguy hiểm.

Quân nhân Ukraine thuộc lữ đoàn cơ giới độc lập số 33 tại khu vực Donetsk - Ảnh: Reuters

Nhiều binh lính Ukraine cho biết lực lượng Nga dường như đang áp dụng cùng một chiến lược đã sử dụng để chiếm Avdiivka vào tháng 2 sau nhiều tháng giao tranh ác liệt. Tại đó, quân Nga bao vây quân Ukraine từ ba phía, đồng thời làm họ kiệt sức bằng cách liên tục thả bom lượn từ trên cao.

Nga hiện đã gia tăng sử dụng bom thả từ trên không, đặc biệt là bom lượn thời Liên Xô, ở xung quanh Chasiv Yar và Niu-York. Điều này đã gây thiệt hại đáng kể và ảnh hưởng đến tinh thần của lực lượng Ukraine trên chiến trường khi một số quả bom lượn có thể phá hủy các cứ điểm bộ binh với hậu quả thảm khốc.

Theo một số chỉ huy Ukraine, UAV cũng là một trong những thách thức chính trên chiến trường, với việc Nga đã tăng đáng kể khả năng gây nhiễu điện tử. “Chúng tôi từng chiếm ưu thế và hiệu quả hơn về UAV, nhưng giờ thì không còn như vậy nữa”, Mikhail nói.

“Người Nga đang tấn công Niu-York bằng bom hàng không và pháo binh để xóa sổ toàn bộ các góc phố của thành phố để họ có thể di chuyển quân vào”, Serhii, 29 tuổi, chỉ huy một đơn vị máy bay không người lái làm việc tại khu định cư Niu-York, có biệt danh là “Shelby”, cho hay. Anh cũng tiết lộ Kyiv đang tái thiết kế UAV để thực hiện hoạt động rà phá bom mìn và các loại tấn công mới.

Pasha, 34 tuổi, một chỉ huy đơn vị UAV thuộc lữ đoàn 105 của Ukraine, mô tả tình hình ở Niu-York là “thực sự khó khăn”. “Họ đang sử dụng Niu-York để bao vây Toretsk. Tôi nghĩ rằng họ có cơ hội thực sự để bao vây thành phố này, đó chỉ là vấn đề về nguồn lực và thời gian”, Pasha chia sẻ.

Hoàng Vũ