Nga phóng hơn 5.000 UAV cảm tử mỗi tháng, đánh sâu Ukraine

Theo ấn phẩm National Interest (NI), Nga duy trì nhịp độ phóng hàng nghìn máy bay không người lái cảm tử vào Ukraine trong thời gian ngắn, với mục tiêu tạo áp lực buộc Kyiv ngồi vào bàn đàm phán. Bộ Quốc phòng Anh đánh giá Nga tiếp tục tấn công sâu vào hạ tầng năng lượng trọng yếu của Ukraine.

NI nêu rõ: kể từ tháng 9, trung bình mỗi 30 ngày lực lượng Nga phóng hơn 5.000 UAV cảm tử. Các đòn đánh tầm xa này được cho là có chi phí thực hiện thấp, do UAV rẻ hơn nhiều so với đạn phòng không dùng để đánh chặn.

Theo ghi nhận của ấn phẩm National Interest (NI), Nga tiếp tục phóng hàng nghìn máy bay không người lái cảm tử vào Ukraine chỉ trong thời gian ngắn nhằm buộc nước này phải ngồi vào bàn đàm phán.

"Nga tiếp tục chiến dịch tấn công sâu vào cơ sở hạ tầng năng lượng quốc gia trọng yếu của Ukraine", báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh về tình hình diễn ra tại quốc gia Đông Âu này cho biết.

Tổng quan chiến dịch UAV cảm tử

Các nguồn trên cho thấy xu hướng sử dụng UAV cảm tử với tần suất cao, đánh vào mục tiêu tầm xa, nhất là hạ tầng năng lượng. Điểm nhấn nằm ở sự kết hợp giữa số lượng lớn và chi phí thấp.

Tần suất: hơn 5.000 chiếc/30 ngày (theo NI, từ tháng 9).
Mục tiêu: hạ tầng năng lượng quốc gia (theo Bộ Quốc phòng Anh).
Chi phí — hiệu quả: UAV rẻ hơn so với đạn phòng không dùng để đánh chặn (theo NI).

"Kể từ tháng 9, trung bình mỗi tháng lực lượng vũ trang Nga phóng hơn 5.000 máy bay không người lái cảm tử trong vòng 30 ngày", hãng thông tấn NI viết rõ.

Phân tích kỹ thuật: ưu điểm và hạn chế

Ưu thế nổi bật của UAV cảm tử là chi phí đơn chiếc thấp, cho phép phóng theo đợt lớn để bào mòn và gây quá tải hệ thống phòng không đối phương. Khi đối phương buộc phải tiêu tốn đạn phòng không đắt tiền, hiệu ứng trao đổi chi phí trở nên bất lợi cho bên phòng thủ.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm cho rằng hiệu quả của UAV cảm tử bị "nói quá". Lý do gồm:

Đầu đạn có sức công phá tương đối nhỏ.
Dễ bị phát hiện và đánh chặn.
Không thể thay thế tên lửa hành trình hay tên lửa đạn đạo về tầm bắn, tốc độ và khả năng xuyên phá.

Mặc dù quy mô lớn, các cuộc tấn công tầm xa như vậy lại có chi phí thực hiện thấp, bởi vì máy bay không người lái rẻ hơn so với các loại đạn phòng không được sử dụng để tiêu diệt chúng.

Chiến thuật: tấn công sâu và bão hòa phòng không

Theo Bộ Quốc phòng Anh, chuỗi đòn đánh nhằm vào hạ tầng năng lượng cho thấy cách tiếp cận tấn công sâu, kiên trì. Về mặt chiến thuật, số lượng UAV lớn giúp:

Tạo áp lực liên tục lên mạng lưới phòng không.
Buộc đối phương phải phân tán hỏa lực và trực chiến kéo dài, dẫn tới quá tải.
Mở ra cơ hội cho một số đầu đạn vượt qua khi đối phương cạn dần đạn đánh chặn.

Dù vậy, ở cấp độ tác chiến, UAV cảm tử không thể thay thế các phương tiện hỏa lực truyền thống như pháo binh hay không quân về khả năng thay đổi nhanh cục diện.

Bài báo kết luận rằng cuộc xung đột ở Ukraine đã biến máy bay không người lái cảm tử thành vũ khí chính, và Quân đội Nga đang chứng minh tiềm năng hủy diệt của chúng.

Đánh giá hiệu quả: vai trò “gây sức ép” hơn là “đòn quyết định”

Các nguồn cho thấy một sự phân hóa đánh giá. Phía ủng hộ nhấn mạnh tiềm năng hủy diệt và lợi thế chi phí. Luồng ý kiến hoài nghi cho rằng UAV cảm tử chủ yếu hữu dụng để gây sức ép và làm quá tải hệ thống phòng không.

Từ góc độ hiệu quả tổng thể, dữ liệu nguồn chỉ ra:

UAV cảm tử có giá trị trong chiến dịch dài ngày để bào mòn phòng không và hậu cần.
Không đủ để thay thế tên lửa hành trình/đạn đạo khi cần phá hoại mục tiêu kiên cố.
Không thay thế vai trò của pháo binh hay không quân trong việc thay đổi cục diện tác chiến trên bộ.

Mặc dù vậy cũng có luồng ý kiến khác cho rằng hiệu quả của phương tiện chiến đấu này đang bị "nói quá", bởi sức công phá tương đối nhỏ của đầu đạn, dễ bị phát hiện và đánh chặn khiến chúng không thể thay thế tên lửa hành trình hay đạn đạo.

Vũ khí trên chỉ hiệu quả trong việc gây ra áp lực lên hệ thống phòng không, hoặc khiến đối phương phải "căng sức", tạo ra sự quá tải chứ không thể thay đổi cục diện chiến trường như pháo binh hay hàng không.

Tác động và triển vọng

NI cho rằng UAV cảm tử đang trở thành một trong những vũ khí chính của xung đột hiện tại. Tuy nhiên, tranh luận về hiệu quả cho thấy vai trò của chúng phù hợp nhất trong chiến dịch tiêu hao và gây áp lực phòng không, hơn là đòn đánh quyết định.

Về dài hạn, nguồn dữ liệu nhấn mạnh xu thế nghiên cứu kỹ lưỡng các phương tiện không người lái và robot chiến trường để chuẩn bị cho các xung đột tương lai.

Mặc dù vậy, sự lợi hại của các loại máy bay không người lái nói riêng và robot chiến trường nói chung là xu thế đang được nghiên cứu kỹ lưỡng nhằm chuẩn bị cho các cuộc xung đột tương lai.

CTVX