Nga rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc: EU chỉ trích, Ukraine sẵn sàng tiếp tục xuất khẩu, Mỹ cáo buộc Moscow 'chơi chiêu'

Nga tuyên bố rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc. Hình ảnh tàu hàng Thổ Nhĩ Kỳ rời cảng Odessa của Ukraine hôm 16/7. (Nguồn: Reuters)

Đăng trên trang Twitter, bà von der Leyen viết: "Tôi mạnh mẽ lên án động thái của Nga khi đưa ra quyết định chấm dứt Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, bất chấp nỗ lực của LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ.

EU đang nỗ lực để bảo đảm an ninh lương thực cho những nước dễ bị tổn thương trên thế giới. Sáng kiến 'làn đường đoàn kết' của EU sẽ tiếp tục đưa nông sản Ukraine ra thị trường toàn cầu".

Đồng quan điểm, Đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell tuyên bố, quyết định của Nga là không chính đáng và cáo buộc Moscow lợi dụng lương thực làm vũ khí trong xung đột với Ukraine.

* Cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho rằng, nước này sẵn sàng tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc.

Theo người phát ngôn của Tổng thống Ukraine Serhiy Nykyforov, ông Zelensky đã khẳng định, cần nỗ lực hết sức để duy trì sử dụng hành lang xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen sau khi Nga ngừng tham gia thỏa thuận này.

Các doanh nghiệp, chủ tàu đều sẵn sàng cung cấp ngũ cốc nếu Kiev và Ankara tiếp tục cho phép.

Tổng thống Zelensky đã chỉ thị cho Bộ Ngoại giao Ukraine chuẩn bị một thư gửi chính thức tới Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ xem liệu các bên có sẵn sàng duy trì sáng kiến ngũ cốc Biển Đen hay không.

* Về phía LHQ, Tổng thư ký Antonio Guterres ngày 17/7 cảnh báo, việc Nga quyết định tạm ngừng không tham gia thỏa thuận ngũ cốc sẽ là “đòn giáng mạnh” vào những người đang cần lương thực trên thế giới.

Ông Antonio Guterres nhấn mạnh: “Hàng trăm triệu người đang đối diện với cái đói, trong khi người dân đang vật lộn với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt toàn cầu. Họ sẽ phải trả giá.

Cuối cùng, việc tham gia vào những thỏa thuận như vậy là một lựa chọn, nhưng cũng cần nhớ rằng, người dân gặp khó khăn ở nhiều nơi, tại các nước đang phát triển, họ không có lựa chọn nào”.

Ngoài ra, Tổng thư ký LHQ cho biết, ông thất vọng sâu sắc khi đề xuất mới về việc gia hạn thỏa thuận, được gửi tới Tổng thống Nga, đã không được chú ý.

Ông nói: "LHQ sẽ tiếp tục nỗ lực để hàng nông sản và phân bón của Ukraine cùng Nga có thể tiếp cận các thị trường mà không bị cản trở”.

* Trong một diễn biến liên quan, Đại sứ Mỹ tại LHQ Linda Thomas-Greenfield đã gọi quyết định của Moscow là đang “chơi chiêu”.

* Trước tình trạng này, Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Italy Antonio Tajani cho biết, nước này và các đối tác quốc tế đang nỗ lực tìm các giải pháp thay thế thỏa thuận ngũ cốc.

Đăng trên Twitter, Phó Thủ tướng Tajani bày tỏ quan ngại về quyết định của Nga và cho rằng việc thiếu lương thực ở châu Phi sẽ ảnh hưởng đến tất cả các nước.

Ông tiết lộ, Italy đã làm việc để tìm các giải pháp thay thế. Vấn đề sẽ được giải quyết tại hội nghị thượng đỉnh về an ninh lương thực mà Italy sẽ phối hợp tổ chức với LHQ tại Rome vào ngày 24/7 tới.

Trước đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố phần thỏa thuận liên quan đến Nga không được thực hiện nên thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen hết hiệu lực vào ngày 17/7.

Ông Peskov cũng nhấn mạnh: "Ngay khi phần liên quan đến Nga được thực hiện, phía Nga sẽ "ngay lập tức" quay trở lại thực hiện thỏa thuận".

(theo Reuters, AFP, Sputnik)

Việt An