Nga sử dụng bom dẫn đường sức công phá lớn tại Ukraine

Bom FAB-1500 nặng 1,5 tấn và mang chất nổ mạnh, được chiến đấu cơ thả từ xa 60 - 70km (ngoài tầm bắn của nhiều hệ thống phòng không Ukraine sở hữu) có thể tạo ra hố rộng đến 15 mét. Vũ khí mới phản ánh chiến lược Nga đang áp dụng: gây nên tàn phá nặng nề trước khi cố gắng chiếm lãnh thổ.

Một số đoạn phim ghi lại chiến sự gần đây ở vùng Donetsk cho thấy rõ sức mạnh của FAB-1500, khi chúng được dùng tấn công nhà máy nhiệt điện, công xưởng hoặc tòa tháp nơi lực lượng Ukraine triển khai phòng thủ.

Một địa điểm bị Nga oanh tạc - Ảnh: CNN

Nhà báo Joseph Trevithick (trang The WarZone) mô tả bom bay đến mục tiêu nhờ hệ thống dẫn đường cùng cánh bật cho phép bom lướt đi. Ông nhận xét FAB-1500 đem đến một phương án tấn công tầm xa có sức tàn phá lớn hơn máy bay chiến thuật, giúp phi công Nga tránh xa hệ thống phòng không của Ukraine.

Tuần trước một binh sĩ Ukraine thuộc Lữ đoàn di động số 46 chiến đấu tại thị trấn Krasnohorivka nói với CNN: “Trước đây chúng tôi chỉ bị pháo kích mà thôi. Giờ đây quân Nga đánh chiếm quyết liệt hơn và bắt đầu sử dụng vũ khí như FAB-1500. Thiệt hại mà chúng gây ra rất nghiêm trọng, dù sống sót thì bạn cũng bị thương. FAB-1500 tạo áp lực rất lớn lên tinh thần binh sĩ. Không phải ai cũng chịu đựng được, mặc dù hiện tại chúng tôi ít nhiều đã quen với FAB-500 nhưng FAB-1500 thì quá khủng khiếp”.

Dòng bom FAB đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch kiểm soát hoàn toàn Donetsk, đặc biệt khi Nga đẩy mạnh san bằng phòng tuyến tại thành phố Avdiivka cùng khu vực lân cận. Theo phát ngôn viên không quân Ukraine Yury Ihnat, thời điểm đó hàng trăm quả bom được thả chỉ trong vài ngày, trong 48 giờ khoảng 250 quả đánh về hướng Avdiivka.

FAB-1500 vốn là bom thông thường thời Liên Xô, nay được Nga cải biến thành bom dẫn đường. Chuyên gia quân sự Justin Bronk (Viện Nghiên cứu Hoàng gia Anh - RUSI) cho biết tuy sản xuất hệ thống dẫn đường gặp chút khó khăn, nhưng Nga lại sở hữu lượng lớn FAB-1500 nên đủ hỏa lực đánh phá phòng tuyến Ukraine mặc dù chưa thể đạt đột phá lớn.

Một chiếc Su-34 chuẩn bị cất cánh - Ảnh: CNN

Phát ngôn viên Ihnat nhận định chi phí cải biến FAB-1500 không thấp, tuy nhiên vẫn rẻ hơn sản xuất tên lửa.

Các blogger quân sự Nga từng nhắc đến FAB-1500 vào tháng 9 năm ngoái. Kênh Telegram Fighterbomber tiết lộ sau nhiều tháng thử nghiệm và khắc phục sai sót, bom cuối cùng đã đánh trúng mục tiêu lúc thử nghiệm. Cánh bật giúp tăng tầm bắn, bom đạt độ chính xác cao trong phạm vi 5 mét.

Tháng 1 năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu đi thị sát nhà máy của Tổng công ty Tên lửa chiến thuật. Đơn vị này báo cáo đang sản xuất một loại đạn đạt độ chính xác cao bằng cách cải biến bom cũ, do nhà máy hoạt động 24/7 nên sản lượng tăng 40%.

Chuyên gia Bronk chỉ ra nhờ nắm rõ loạt vị trí quan trọng của lực lượng Ukraine nên Nga triển khai FAB-1500 rất hiệu quả. Vài tuần gần đây Kyiv thành công bắn hạ vài chiến đấu cơ mang bom như Su-35 hay Su-34, nhưng đa số hệ thống phòng không họ có không thể bắn xa đến 70km. Giới chức Ukraine thời gian qua không ngừng kêu gọi phương Tây viện trợ vũ khí tầm xa hơn.

Cẩm Bình