Ngai vua triều Nguyễn bị xâm hại: Kiểm điểm Ban Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế
Ngày 1/6, lãnh đạo Văn phòng UBND TP Huế cho biết, sau sự cố đáng tiếc liên quan đến việc bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn bị xâm hại tại Điện Thái Hòa, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tiến hành kiểm điểm nghiêm túc ở nhiều cấp, xử lý trách nhiệm tập thể và cá nhân liên quan.
Theo đó, hai nhân viên bảo vệ trực tại Điện Thái Hòa trong ca trực ngày 24/5 là ông Đặng Quang Long và Đào Hoàng Vũ đã bị kỷ luật và cho thôi việc. Ngoài ra, ông Cao Văn Ngọc (Tổ trưởng) và ông Lê Thanh Phúc (Tổ phó) thuộc tổ bảo vệ Điện Thái Hòa, Tả Hữu Vu và Điện Kiến Trung (thuộc Đại nội Huế) bị kỷ luật khiển trách vì thiếu tinh thần trách nhiệm, để xảy ra sự việc nghiêm trọng.

Ngai vua triều Nguyễn trước khi bị xâm hại. Ảnh: Nguyễn T.A Phong
Ban Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, gồm Giám đốc và ba Phó giám đốc, đã bị kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc trước lãnh đạo UBND TP Huế. Bên cạnh đó, tập thể Phòng Quản lý Bảo vệ và Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế (đơn vị trực thuộc Trung tâm) cũng bị phê bình nghiêm khắc.
Sau vụ việc, UBND TP Huế đã có báo cáo gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đồng thời giao Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh chủ trì phối hợp với các quận, huyện, thị xã tiến hành rà soát toàn diện công tác bảo quản, trưng bày và bảo vệ hiện vật, cổ vật tại các bảo tàng và di tích văn hóa - lịch sử trên toàn địa bàn.
Chính quyền thành phố cũng yêu cầu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về bảo vệ di sản văn hóa, trong đó nhấn mạnh vai trò của cộng đồng và du khách trong việc gìn giữ các giá trị lịch sử dân tộc. Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế được giao nhiệm vụ chủ động cung cấp thông tin chính xác, kịp thời cho báo chí nhằm định hướng dư luận và củng cố niềm tin của công chúng.
Công an TP Huế đã được chỉ đạo phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tiến hành điều tra, xác minh hành vi phá hoại của Hồ Văn Phương Tâm - đối tượng được xác định là người đã gây ra thiệt hại đối với Ngai vua triều Nguyễn. Cơ quan chức năng đang tiếp tục làm rõ động cơ và mức độ vi phạm để xử lý theo đúng quy định pháp luật.
Ngay sau sự cố, Chủ tịch UBND TP Huế đã ký quyết định thành lập Hội đồng đánh giá hiện trạng và đề xuất phương án bảo quản, phục chế ngai vua triều Nguyễn – một trong những bảo vật quốc gia có giá trị đặc biệt về văn hóa và lịch sử.
Ngày 1/6, Hội đồng đã tiến hành họp và đánh giá sơ bộ tình trạng hư hại. Trên cơ sở kết luận cuộc họp, UBND TP Huế sẽ tổng hợp và báo cáo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để xem xét, quyết định phương án phục chế phù hợp, bảo đảm yếu tố nguyên gốc, giá trị lịch sử và thẩm mỹ của bảo vật.

Trong thời gian tới, UBND TP Huế sẽ ưu tiên đầu tư cải tạo, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, bổ sung trang thiết bị chuyên dụng phục vụ công tác bảo quản, trưng bày bảo vật quốc gia tại Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế.
Đặc biệt, thành phố sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ mới và trí tuệ nhân tạo trong quản lý, giám sát bảo vật. Hệ thống cảnh báo sớm bằng cảm biến, hàng rào ảo, camera giám sát thông minh sẽ được triển khai nhằm đảm bảo các cổ vật, đặc biệt là bảo vật quốc gia, được đặt trong chế độ bảo vệ đặc biệt theo hướng dẫn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Đồng thời, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế được giao hoàn thiện phương án tổng thể về bảo đảm an ninh, an toàn cho di tích và hiện vật, bao gồm: cơ cấu nhân sự, hệ thống trang thiết bị, phương án trưng bày, đón tiếp du khách, tránh để xảy ra tình trạng tương tự.
Sự cố xâm hại Ngai vua triều Nguyễn không chỉ là bài học sâu sắc về công tác quản lý và bảo vệ di sản, mà còn đặt ra yêu cầu cấp thiết về nâng cao năng lực bảo tồn, ứng dụng công nghệ hiện đại và huy động trách nhiệm xã hội trong gìn giữ giá trị văn hóa quốc gia. Những hành động quyết liệt và có trách nhiệm của chính quyền TP Huế thời gian qua là tín hiệu tích cực trong nỗ lực gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.