Ngắm kỷ vật quý của họa sĩ Tô Ngọc Vân

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn cho rằng, việc kỷ niệm 120 năm ngày sinh danh họa Tô Ngọc Vân bằng không gian trưng bày đặc biệt này không chỉ là một dấu mốc cá nhân mà còn là dịp để nhìn lại một giai đoạn lớn của mỹ thuật Việt Nam gắn liền với lịch sử dân tộc. Ông nhấn mạnh, Tô Ngọc Vân hy sinh tại Điện Biên Phủ cách đây 71 năm là sự ra đi trọn vẹn trong tâm thế của người nghệ sĩ - chiến sĩ.

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn tại lễ khai mạc.

Theo họa sĩ Lương Xuân Đoàn, ngay từ những năm 1954, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Tô Ngọc Vân đã nhanh chóng có những tác phẩm phản ánh khí thế của Hà Nội và tinh thần kháng chiến. Trong đó, tác phẩm Hà Nội vùng đứng lên là khởi đầu cho quan niệm người nghệ sĩ - chiến sĩ gắn bó mật thiết với cách mạng và kháng chiến, đặc biệt trong những năm tháng hoạt động ở chiến khu Việt Bắc.

Không chỉ là một danh họa tài năng, Tô Ngọc Vân còn có đóng góp to lớn trong sự nghiệp đào tạo. Ông thuộc thế hệ đầu tiên của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, để lại dấu ấn sâu đậm với những tác phẩm về thiếu nữ và vẻ đẹp Việt Nam. Đồng thời, ông còn trực tiếp đào tạo nhiều họa sĩ trong thời kỳ kháng chiến ở miền Bắc, trước khi trở về Hà Nội đảm nhiệm cương vị Hiệu trưởng Trường Mỹ thuật Việt Nam.

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn khẳng định chính từ nền tảng đó đã hình thành một thế hệ nghệ sĩ - chiến sĩ, góp phần tạo dựng nền móng kỹ thuật và tư duy mỹ thuật cho Việt Nam hôm nay. Ông cho rằng nếu Tô Ngọc Vân không hy sinh tại Điện Biên Phủ, lịch sử mỹ thuật Việt Nam có thể đã có một câu chuyện khác nhưng sự ra đi ấy lại làm nên một biểu tượng trọn vẹn, đẹp đẽ đến phút cuối cùng.

"Sự ra đi của họa sĩ Tô Ngọc Vân là mất mát lớn với nền mỹ thuật Việt Nam", họa sĩ Lương Xuân Đoàn bày tỏ.

Một số kỷ vật quý giá của họa sĩ Tô Ngọc Vân.

Theo ông, Tô Ngọc Vân chính là chiếc cầu nối giữa mỹ thuật hàn lâm phương Tây với căn cốt văn hóa Việt Nam biến các chất liệu, màu sắc và kỹ thuật hội họa thành ngôn ngữ của người Việt, phản ánh đời sống, tinh thần và vẻ đẹp dân tộc qua nhiều giai đoạn lịch sử.

Những bài học mà danh họa Tô Ngọc Vân để lại, theo họa sĩ Lương Xuân Đoàn, vẫn còn nguyên giá trị đối với các thế hệ nghệ sĩ hôm nay. Đó là nền tảng kỹ thuật vững chắc, là tinh thần dấn thân và là trách nhiệm của người nghệ sĩ trước đất nước và con người.

Ông bày tỏ sự trân trọng với những người đã tổ chức chuyên đề đặc biệt về Tô Ngọc Vân, coi đây là cách tri ân xứng đáng đối với những đóng góp lớn lao của danh họa, đồng thời nhắc nhở các thế hệ sau không được phép lãng quên những giá trị mà cha ông đã dày công vun đắp.

Tác phẩm "Bức thư".

Tác phẩm "Nghỉ chân bên đường".

Tác phẩm "Tâm sự".

Tình Lê